«اعتماد» احتمالات انتخاباتي اخير را بررسي ميكند
ائتلاف براي احتمالات انتخابات
احراز صلاحيت احتمالي اصلاحطلبان، اصولگرايان را ناگزير از ائتلاف ميكند
مهدي بيك اوغلي
همانگونه كه در گذشته، آغاز ماه صفر، تنازعات پي در پي قبايل مختلف را در پي داشت، آغاز ماه صفر 1402 هم عرصه سياستورزي جناح راست در ايران را وارد تنازعات تازهاي كرده است. در شرايطي كه محمدباقر قاليباف طي روزهاي اخير تلاش بسياري انجام داد تا وجود هرگونه اختلاف ميان اصولگرايان و دولتيها را منكر شود، اما نشانههاي ميداني بسياري وجود دارند كه نشان ميدهند، رويارويي دامنهداري در دو سوي اين معادله شكل گرفته است.
ادعاي قاليباف در دوستي اصولگرايان با هم و دوستي با دولت در شرايطي مطرح شده كه نمايندگان نزديك به قاليباف كاملا متفاوت عمل كرده و از تقابل ميان دولت و نواصولگرايان خبر ميدهند. ميدان اصلي اين تنازع هم حدفاصل ميدان بهارستان تا ميدان فاطمي دو ساختمان وزارت كشور است. در واقع نواصولگرايان متوجه راهبرد جبهه پايداري و گروههاي سمپات آن در دولت هستند و با پيش كشيدن بحث استيضاح احمد وحيدي، وزير كشور تلاش ميكنند تيغه تيز استيضاح را مانند شمشير دموكلس بالاي سر دولت نگه دارند تا حركتي برخلاف منافع آنها در انتخابات صورت نگيرد. اما چرا در اين شرايط قاليباف از همراهي اصولگرايان با هم خبر داده است؟
پاي اصلاحطلبان در ميان است؟
رمزگشايي از اظهارات قاليباف و تحولات اخير سياسي نشان ميدهد، اين اظهارات برآمده از احتمالات تازهاي است كه در انتخابات شكل گرفته است. اخيرا برخي اظهارنظرهاي جسته و گريخته شنيده ميشود كه ممكن است، رويكرد شوراي نگهبان در بررسي صلاحيتها همراه با انبساط بيشتري شود و تعدادي از اصلاحطلبان براي حضور در انتخابات معرفي شوند. اين احتمالات در صورتي كه رنگ واقعيت به خود بگيرد، اصولگرايان را در برابر تصميمات تازهاي قرار ميدهد. قاليباف كه طي دورههاي مستمر انتخاباتي، طعم شكست از اصلاحطلبان و گروههاي ميانهرو را چشيده ميداند كه براي مقابله با اصلاحطلبان نميتواند تنها به لشكر نواصولگرايي بسنده كند و لازم است متحدان تازهاي ميان اصولگرايان براي خود بيابد به اين دليل است كه ساز دوستي و رفاقت با دولت و اعضاي جبهه پايداري را كوك كرده و به جاي نقد، غزلهاي همراهي و همزباني ميسرايد. قاليباف به خوبي ميداند در صورتي كه اصلاحطلبان بتوانند حضوري حتي نصفه و نيمه در برخي حوزههاي انتخابيه داشته باشند، لازم است اصولگرايان (شامل جبهه پايداري، نواصولگرايان و اصولگرايان سنتي) با تمام قوا در برابر آنها صفكشي كنند. اين احتمالات تازه است كه قاليباف را بر آن داشته تا روزنهاي براي ائتلاف ميان اصولگرايان باز نگه دارد تا در برابر رقيب از آنها بهره جويد. قاليباف و ساير ليدرهاي اصولگرا به خوبي ميدانند كه اصلاحطلبان حتي اگر با داشتههاي حداقلي خود هم وارد انتخابات شوند از چنان ظرفيتي برخوردار هستند كه اصولگرايان بر صدر نشسته و حاكميت يكدست را به چالش میکشند. در اين صورت لازم است اصولگرايان از همه ظرفيتهاي خود براي مواجهه با طيفي بهره جويند كه هر بار فرصت حضور و مشاركت به آنها داده شده، فتوحات بسياري داشته است. به اين دليل است كه قاليباف و نزديكانش پس از دورهاي از تنازعات مستمر با دولت و جبهه پايداري، خبر از تعامل ميان اصولگرايان ميدهند و رابطه دولت و مجلس را دوستانه تلقي ميكنند.
يكي به نعل، يكي به ميخ
نواصولگرايان و همراهان قاليباف اما همه تخممرغهاي خود را در سبد دوستي نچيدهاند؛ آنها براي روزهاي مبادا، راهبردهاي متفاوتي كنار گذاشتهاند. ماجراي استيضاح وزير كشور اسلحه پنهان نواصولگرايان در مواجهه با دولت و اعضاي جبهه پايداري است. اسلحهاي كه به آنها كمك ميكند راهبردهاي متفاوتي را در ايام انتخابات تدارك ببينند. در صورتي كه احتمال احراز صلاحيت اصلاحطلبان در پايتخت و برخي شهرها رنگ واقعيت به خود نگيرد در آن صورت نواصولگرايان نيازي به ائتلاف با ساير طيفهاي راست احساس نكرده و شمشير تنازع را دوباره از نيام بيرون ميكشند. در صورت غيبت اصلاحطلبان به دليل ردصلاحيتها، آوردگاه انتخابات مجلس دوازدهم با حضور سه طيف، شامل دو طيف اصولگرا (پايداري و نواصولگرايان) و يك جناح ميانه رو شكل ميگيرد. اما اگر اصلاحطلبان فرصت حضور در انتخابات را حتي به صورت حداقلي پيدا كنند، در آن صورت اصولگرايان با هم ائتلاف كرده و اصلاحطلبان هم در ائتلاف با گروههاي ميانهرو و معتدل ممكن است يك ليست واحد بدهند. در آن صورت انتخابات ميان دو طيف شامل يك ليست اصولگرا و يك ليست اصلاحطلب عينيت پيدا ميكند.
البته اعضاي جبهه پايداري اما مانند نواصولگرايان نميانديشند؛ آنها از چنان اعتماد به نفس كاذبي برخوردارند كه احساس ميكنند به تنهايي ميتوانند در برابر اصلاحطلبان ايستاده و آنها را به چالش بكشند. آنها از اين توانايي برخوردارند كه همه برنامههاي نواصولگرا را به چالش كشيده و راسا وارد آوردگاه انتخابات شوند. در اين صورت اگر اصلاحطلبان با بسط نگاه شوراي نگهبان روبهرو شوند از اين فرصت برخوردارند كه از شكاف ميان اصولگرايان استفاده كرده و صندليهاي مورد نظر خود را فتح كنند.