«اعتماد» گمانه‌زني‌ها از نفوذ اوباما در كاخ سفيد را بررسي مي‌كند
مرد پشت پرده كاخ سفيد
محمدرضا ستاري
نوت گينگريچ، رييس سابق مجلس نمايندگان امريكا به تازگي گفته كه باراك اوباما رييس‌جمهوري اسبق امريكا مغز متفكر دولت بايدن بوده و در حال مديريت و اداره كردن دولت اوست. او ضمن حمله به بايدن گفته كه او توانايي شناختي نداشته و با واقعيت ارتباطي ندارد. رييس سابق مجلس نمايندگان امريكا همچنين ادعا كرده كه به شخصه معتقدم اوباما دولت را اداره مي‌كند. در واقع هر كاري كه به صورت هوشمندانه در اين دولت صورت مي‌گيرد از سوي نفرات و دستياران اوباماست و رييس‌جمهوري فعلي امريكا نوك كوه يخ است. يعني نفرات اصلي و مهم، اوباما و هيلاري كلينتون بوده و بايدن در نقطه ضعيف اين مثلث قدرت قرار دارد. چنين موضوعي پيش از اينكه به صورت رسمي ازسوي رييس سابق مجلس نمايندگان امريكا مطرح شود، در افكار عمومي امريكا با تشديد شدن وضعيت حواس‌پرتي بايدن مورد سوال بود؛ اينكه واقعا چه كسي نمايشنامه اصلي در كاخ سفيد را كارگرداني مي‌كند. در اين خصوص مجله اسپكتور در گزارشي كه حدود يك‌ماه قبل منتشر كرده، آورده است: براي پاسخ به اين سوال اسامي مختلفي مطرح مي‌شود، از ران كلين رييس سابق كاركنان كاخ سفيد گرفته تا سوزان رايس، مشاور اسبق امنيت ملي. حتي در اين ميان نام شوهر كاملا هريس معاون جو بايدن نيز مطرح مي‌شود. اما تنها نامي كه بايد بيش از همه به آن توجه كرد فردي است كه توانست در سال 2020 ميدان را براي بايدن جهت پيروزي در انتخابات فراهم كرده و هريس را به عنوان معاون وي به كار بگمارد. اين شخص كسي نيست جز باراك اوباما، رييس‌جمهوري پيشين امريكا.
سومين دولت اوباما
در واقع به گفته برخي تحليلگران، دولت بايدن، سومين دولت اوباما محسوب مي‌شود. اوباما بر‌خلاف ساير روساي جمهوري امريكا همچنان جلسات منظم خود را در خانه‌اش برگزار مي‌كند و در مركز شهر واشنگتن اقامت دارد. پيش از اين بهانه وي براي ماندن در واشنگتن اين بود كه دخترش مدرسه‌اش را تمام كند. حتي برخي عنوان مي‌كردند كه براي از ميدان به در كردن ترامپ، حضور اوباما براي تجمع مخالفان در واشنگتن ضروري است. اما حالا نه تنها دختر او فارغ‌التحصيل شده، بلكه ترامپ نيز از كاخ سفيد رفته است؛ اما اوباما همچنان در خانه 220 متري خود در مركز واشنگتن زندگي مي‌كند.
در اين ميان منابع مختلفي گفته‌اند كه وي جلسات منظمي را با حضور چهره برجسته كاخ سفيد، برخي قانون‌گذاران و اعضاي سرويس مخفي در خانه خود برگزار مي‌كند. اما در طول اين مدت هيچ خبرنگاري نتوانسته بفهمد كه دقيقا محتواي اين جلسات چيست و در آنجا چه مي‌گذرد؟
چنين اتفاقي موردي نادر براي يك رييس‌جمهوري سابق امريكا محسوب مي‌شود. در واقع اگر تمامي ادعاها مبني بر اداره دولت توسط اوباما از پشت پرده درست باشد، اين فرضيه كه بايدن به عنوان يك پيرمرد، عروسك دست اوباماست نيز تقويت مي‌شود. اين مساله با گفته‌هاي خود اوباما نيز مطابقت دارد؛ جايي كه او در سال 2015 طي يك مصاحبه گفته بود: با خودم مي‌گويم، آيا مي‌شود يك مرد يا زن جلوي صحنه قرار داشته باشند و من در زيرزمينم اوضاع را مرتب كنم؟ چنين چيزي براي من واقعا جذاب خواهد بود! به گفته گزارشگر مجله اسپكتور، اكنون برخي رفتارها و تصميمات را از سوي بايدن مشاهده مي‌كنيم كه با دوران سناتوري وي كه به عنوان فردي ميانه‌رو شناخته مي‌شد كاملا در تضاد است. مانند مواضعي كه او در خصوص جدال‌هاي تفرقه‌افكنانه فرهنگي مي‌گيرد، بدون اينكه هيچ توضيح قانع‌كننده‌اي در اين ارتباط داشته باشد. همچنين سكوت رسانه‌ها نيز در مورد اقدامات اوباما جالب توجه است. خانه او در واشنگتن محل آمد و رفت مقامات است، اما كمتر خبرنگاري در اين مورد كنجكاوي به خرج مي‌دهد. مساله زماني پيچيده مي‌شود كه بدانيم پيش از اين دونالد ترامپ و رفت و آمدهايش به‌شدت زير ذره‌بين رسانه‌ها بود، اما حالا در زمان بايدن چنين علاقه‌اي از سوي رسانه‌ها ديده نمي‌شود و اين موضوع به‌شدت تعجب‌برانگيز است.
جلسات اوباما با نمايندگان جوان كنگره
اين مساله زماني اهميت بيشتري پيدا مي‌كند كه بدانيم، اوباما در بهار امسال جلساتي را با عده‌اي از نمايندگان جوان كنگره به صورت خصوصي ترتيب داده است. طبق گزارشي كه در اين خصوص نشريه پوليتيكو منتشر كرده، هر چند يكي از مقامات كاخ سفيد اين موضوع را تاييد و يكي از مشاوران اوباما نيز از اظهارنظر در اين خصوص خودداري كرده است، اما بدون شك چنين جلساتي از اهميت زيادي برخوردار است، زيرا او فردي بوده كه در زمان رياست‌جمهوري خود به ندرت علاقه داشته كه از جلسه و مشاوره قانون‌گذاران بهره‌مند شود.
از طرف ديگر شاهد هستيم كه اوباما از زمان كنار رفتنش از قدرت در سال 2016 به بهانه‌هاي مختلف ازجمله سخنراني، گردهمايي، ويديو، پادكست و... نقش يك واسطه مهم در فرآيند قدرت حزب دموكرات ايفا كرده است. در اين ميان برخي از شركت‌كنندگان در اين جلسات گفته‌اند كه دليل اصلي دعوت‌شان را نمي‌دانند، اما چيزي كه هست به آنها توصيه شده كه از انتقاد شديد عليه بايدن پرهيز كنند. همچنين گفته شده اين گردهمايي‌ها ايده اوباما بود تا با ستاره‌هاي در حال ظهور حزبش، بيش از شش سال پس از ترك قدرت، در ارتباط باشد.
به همين دليل است برخي ناظران معتقدند اوباما به صورت فعالي در حال ايفاي نقش در صحنه سياسي امريكا و در حزب دموكرات است؛ امري كه در ايفاي نقش وي در انتخابات سال گذشته كنگره و سنا نيز مشهود بود. سابقه او نيز نقش پشت پرده را تقويت مي‌كند؛ جايي كه در انتخابات درون‌حزبي دموكرات در سال 2008 هيلاري كلينتون را شكست داد اما بعدا با آوردن او به كابينه و سپردن سكان وزارت خارجه به دستش، حيات سياسي وي را احيا كرد؛ تقريبا مانند آن كاري كه براي معاونش يعني جو بايدن انجام داده است.