«اعتماد» دستور رييسي براي ساخت يك استاديوم ملي در تهران را بررسي مي‌كند
كاظم اوليايي: در اتوبان تهران - قم ورزشگاه بسازيم
واعظ آشتياني: آزادي را بازسازي كنيم
علي ولي‌اللهي
روز گذشته سيد ابراهيم رييسي در جشن تجليل از مدال‌آوران از لزوم ساخت يك استاديوم آبرومند ملي گفت.
رييس‌جمهور گفت: من براي ساخت يك ورزشگاه آبرومند، جامع و كامل كه در شأن و منزلت ورزشكاران و قهرمانان ملي باشد و بتواند از مهمانان خارجي ميزباني كند، كاملا موافق هستم.
رييس‌جمهوري تاكيد كرد: معتقدم بايد ساخت يك مجموعه ورزشي مجهز در تهران شكل بگيرد و لازم است اين موضوع دنبال شود؛ حتي با وجود اينكه هزينه دارد ولي انجام اين كار هزينه نيست و سرمايه‌گذاري خواهد بود.
حجت‌الاسلام رييسي يادآور شد: اگر بتوانيم يك مجموعه ورزشي آبرومند در شأن ورزش و قهرماني ملت بزرگ ايران در تهران شكل بدهيم، حتما بايد اين كار را دنبال كرد و بنده هم قطعا با اين كار موافق هستم.
ساخت يك استاديوم جديد در تهران برنامه‌اي خوب براي توسعه ورزش در كشور است كه البته بايد خيلي قبل‌تر از اينها صورت مي‌گرفت اما مطرح شدن آن در اين برهه نيز مبارك است. با اين حال ديدگاه‌هاي مختلفي در مورد ساخت يك استاديوم جديد در تهران وجود دارد. اينكه ورزشگاه كجا ساخته شود، چقدر بودجه لازم دارد، كدام نهاد بايد متولي شود، بودجه‌اش به صورت جداگانه مورد تصويب قرار بگيرد يا به شكل ديگر بايد تخصيص داده شود، از پيمانكاران خارجي استفاده شود يا از متخصصان داخلي و مسائلي از اين دست مطرح است. از همه مهم‌تر اينكه برخي كارشناسان اعتقاد دارند اگر به جاي ساخت يك ورزشگاه جديد، بخش عمده‌اي از آن بودجه صرف بازسازي و نوسازي ورزشگاه آزادي شود خيلي بهتر است. براي بررسي اين موضوع سراغ دو مدير ورزشي كه در سطوح بالاي مديريت كار كرده‌اند، رفتيم.
كاظم اوليايي، مديرعامل اسبق استقلال و پاس تهران در مورد ساخت استاديوم جديد به روزنامه اعتماد گفت: «در سال 77 من مطالعه عميقي در اين رابطه كردم و چند تا كشور را هم از نزديك ديدم؛ زماني كه رييس تربيت بدني قم بودم. در فاصله تهران تا قم نزديك به فرودگاه يك زميني هم آنجا ديديم براي اينكه استاديومي بسازيم. من حتي به برزيل هم رفتم. بزرگ‌ترين استاديوم دنيا ماراكانا است. 180 هزار نفر ظرفيت دارد كه براي جام جهاني برزيل ظرفيتش را با صندلي‌گذاري كم كردند و به 150 هزار نفر رساندند. مطالعه خوبي آن موقع كردم.» او ادامه داد: «در حال حاضر هم بايد بگويم ما واقعا يك استاديوم ملي نياز داريم. از آقاي رييس‌جمهور تشكر و توصيه مي‌كنم از زمين‌هاي موجود كه كاربري ورزشي دارد در نزديكي فرودگاه بين‌المللي امام استفاده كنند. آنجا زمين هست. ضمن اينكه شركت‌هاي بزرگ بين‌المللي بايد بيايند و كار را انجام بدهند. مهم‌ترين مطلب اين است كه اعتبار ويژه خارج از اعتبارات وزارت ورزش به عنوان اعتبار استاديوم ملي براي اين مساله تهيه بشود و در زمان‌بندي مناسب كه حداقل 30 ماهه است، ساخته بشود و اين مساله شدني هم هست.»
از اوليايي سوال كرديم برخي معتقدند به جاي ساخت ورزشگاه جديد بهتر است آزادي بازسازي شود. ايشان پاسخ داد: «من اعتقاد دارم ما نياز داريم يك استاديوم با تكنولوژي مدرن بسازيم. اگر آزادي را بخواهيم تعمير كنيم، هم آزادي را از دست مي‌دهيم هم نمي‌توانيم يك استاديوم مدرن داشته باشيم. همانطور كه مستحضر هستيد زيربناي آزادي متعلق به 50 سال قبل است. البته درست است كه آخرين كارشناسي فني را آقاي دكتر قاليباف كه پروفسور بتن و استاد دانشگاه هستند، انجام دادند. در زمان آقاي سلطاني‌فر آخرين آزمايش را ايشان در مورد مقاومت بتن آنجا انجام دادند و تاييد كردند كه زيرساختش مشكلي ندارد. پس به استناد نظر ايشان آنجا مشكلي ندارد! ولي من اعتقاد دارم حالا كه قرار است بسازيم ديگر وصله پينه نكنيم. يك استاديوم مدرن با تكنولوژي روز بسازيم. زمينش هم هست و مي‌شود آنجا ساخت.
به اوليايي گفتيم آيا در حال كنايه زدن به رييس مجلس است؟ و او جواب داد: خير!
از آنجايي كه در معماري‌هاي جديد استاديوم‌ها به قرار گرفتن ورزشگاه در دل شهر و ميان مردم توجه ويژه‌اي مي‌شود از رييس سابق تربيت‌بدني استان قم پرسيديم كه ايده ساختن ورزشگاه بين تهران و قم چقدر مي‌تواند موفق باشد. اوليايي در اين رابطه اظهار داشت: «اين حرفي كه شما مي‌زنيد در كشورهاي توسعه‌يافته درست است. ولي ما چون بيشتر مسائل را با ديد جمعيتي و امنيتي مي‌بينيم، نمي‌توانيم اين شرايط را داشته باشيم. ما از 30 سال پيش استاديوم شيرودي را تعطيل كرديم. اجازه حضور جمعيت 5 هزار نفري هم در آنجا نمي‌دهيم. چون زيرساخت‌هاي ما از قبل براي حضور جمعيت بالا در شهر فراهم نيست لذا اينكه استاديوم داخل شهر ساخته شود وجود ندارد يا بسيار سخت است. استاديوم آژاكس آمستردام دو تا ايستگاه مترو دارد كه يكي مال آژاكس است و ديگري مال فاينورد. در دو طرف قرار دارند. يعني هواداران مستقلا اين امكان را دارند كه با مترو بيايند و در استاديوم مورد نظر پياده شوند. يعني زيرساخت‌ها از قبل ديده شده است. استاديوم بارسلونا در كاتالونيا هم همين‌طور؛ زيرساخت‌ها از قبل فراهم است براي ورود و خروج جمعيت. منتها شهرسازي ما جوري است كه براي اين كارها زيرساخت ندارد و جمعيت ما هم جمعيت زيادي است و هواداران زيادي به استاديوم مي‌آيند، من از اينكه استاديوم وسط شهر ساخته شود خوشحال مي‌شوم اما مي‌دانم كه امكانش فراهم نيست.
در مقابل ديدگاه كاظم اوليايي كه مي‌گويد بايد يك استاديوم جديد در نقطه‌اي ديگر ساخته شود، يك استقلالي ديگر معتقد است ساختن ورزشگاه جديد اشتباه است و بايد هزينه‌ها صرف بازسازي آزادي شود.
اميررضا واعظ آشتياني، نايب‌رييس اسبق سازمان تربيت‌بدني درباره ساخت ورزشگاه جديد به «اعتماد» گفت: «استاديوم‌هاي ملي را در كشورهايي مي‌سازند كه باشگاه‌هاي حرفه‌اي براي خودشان يك زمين (استاديوم) دارند. باشگاه‌ها زماني كه راهي مسابقات قاره‌اي مي‌شوند چه در اروپا چه در كشورهاي ديگر بازي‌هاي خانگي‌شان را در زمين اختصاصي خودشان برگزار مي‌كنند. آنها يك استاديوم ملي دارند، به عنوان مثال ومبلي در انگليس كه وقتي بحث تيم ملي و پرچم آن كشور مطرح است در آن استاديوم‌ها بازي مي‌كنند. در ايران استاديوم‌ها عموما دولتي هستند يعني متعلق به دولت هستند يا به زعم ما ملي هستند. منتها ما به جاي اينكه بخواهيم فضاي ديگري پيدا كنيم براي ساختن استاديوم كه نيازمند وسعت لازم در حد آزادي باشد بهتر است استاديوم آزادي را بازسازي كنيم. اين مجموعه فضاهاي خالي يا به بياني ديگر قسمت‌هايي براي طرح و توسعه دارد. مي‌توانند آنجا برخي از امكانات ورزشي را در رشته‌هايي كه جديد تاسيس شده اند در اين محيط مجموعه آزادي انجام بدهند.»
واعظ آشتياني ادامه داد: «به نظرم اگر اين كار صورت بگيرد هم مقرون به‌صرفه است هم استاديوم آزادي احيا مي‌شود. يعني موقعيت جغرافيايي استاديوم آزادي يك مكان بسيار ممتاز است. درست است كه 50 سال پيش خارج از شهر بوده ولي امروز در داخل يا حاشيه نزديك به شهر است. ما زميني به اين وسعت در منطقه غرب و شرق و جنوب تهران نداريم. البته در جنوب تهران سمت باقرآباد و شمس‌آباد مي‌شود رفت ولي آن مناطق به اندازه كافي مشكل دارد. مشكلاتي نظير آب و برق و... محيط آنجا خشك است ولي منطقه مجموعه آزادي بسيار خوب است و مي‌شود در يك زمان‌بندي چهارساله اين هزينه را صرف بازسازي استاديوم و ساخت فضا براي رشته‌هاي ديگر كرد.»
مديرعامل اسبق آبي‌ها تصريح كرد: «نكته مهم‌تر اينكه اين استاديوم مي‌تواند به عنوان استاديوم ملي تلقي شود. در گذشته آزادي استاديوم ملي بود. به مرور اين اتفاقات برايش افتاده. قديم‌ها با اينكه استاديوم آزادي بود، استقلال و پرسپوليس در شهيد شيرودي انجام مي‌شد. ما الان در تهران استاديوم‌هايي داريم مثل تختي در شرق تهران. اگر به اين استاديوم خوب رسيدگي شود جاي خوبي است براي انجام بازي‌هاي باشگاهي. زمين فوتبال استاديوم آزادي را هم بگذارند براي مسابقات ملي؛ يا سالن واليبال و بسكتبال اين مجموعه را. استاديوم‌هاي ديگر در داخل شهر و حاشيه شهر كه متعلق به نهادهاي مختلف از قبيل شهرداري هستند در نظر گرفته شود براي بازي‌هاي باشگاهي.»
واعظ آشتياني با اشاره به پتانسيل مجموعه آزادي افزود: «آن محوطه مجموعه آزادي بشود ملي. چه بسا در گذشته هم ملي بوده ولي الان با يك بازگشت به گذشته بشود شكل زمان سابق. ديگر هم نياز نيست يك هزينه گزافي صورت بگيرد و يك آزادي ديگر ساخته شود و يك هزينه كلان ديگر انجام شود. وقتي مجموعه عظيمي ساخته مي‌شود هزينه نگهداري دارد كه مضاعف مي‌شود. چون هم بايد آزادي نگهداري شود هم مجموعه جديد. لذا جلوي هزينه‌تراشي جديد گرفته مي‌شود.»
مدير ورزشي كشورمان در پاسخ به اين مساله كه برخي مي‌گويند تكنولوژي ساخت مجموعه آزادي مال 50 سال پيش است و بازسازي‌اش كمكي به آن نمي‌كند، گفت: «بعضي مواقع افراد تخصص‌شان در مساله عمران يا سازه نيست و صرفا از نظر خودشان صحبت مي‌كنند. ولي كساني كه تخصص در حوزه ساختمان و سازه دارند به خوبي مي‌دانند استاديوم آزادي قابليت عالي را دارد. يك وقت است سقف سالن واليبال آب مي‌دهد و مي‌روند وصله پينه مي‌كنند و اين خوب نيست. ولي يك وقت مي‌روند خيلي اصولي حتي سيستم‌هاي اير كانديشنر و كف‌پوش‌ها و رختكن‌ها و سيستم صوتي را به روز مي‌كنند و اين خوب است. در دنيا شما كمتر مي‌بينيد كه استاديوم را تخريب كنند. در كره جنوبي در سئول يك استاديوم شبيه به شيرودي دارند. آنها نيامدند استاديوم را خراب كنند. آنها جايگاه پايين تماشاگران را تبديل به غرفه‌بندي كردند و در اختيار افراد قرار دادند و از ساير قسمت‌ها هم استفاده ورزشي مي‌كنند. يعني چند منظوره شده. در اروپا هم خيلي كم مي‌شنويد كه يك استاديوم تخريب شد. چون اينها سرمايه‌هاي ملي هستند. اينكه مي‌گويند خرج آزادي از برجش بيشتر مي‌شود غيرمنطقي است. اتفاقا بايد از موقعيت جغرافيايي اين مجموعه بزرگ كه چند هكتار مي‌شود استفاده درست كرد. اصلا استاديوم آزادي بخشي‌اش مربوط به طرح و توسعه است و اصلا گذاشتند براي اين كارها.»
اين كارشناس ادامه داد: «دولت اگر مي‌خواهد ورود كند بايد بودجه مناسبي را در نظر بگيرد، حتي در سند پنج‌ساله توسعه هفتم پيش‌بيني كند كه آزادي طي اين مدت سالانه به مقدار مشخصي بودجه بگيرد. مجموعه آزادي حيف است. آنهايي كه مي‌گويند يك استاديوم ديگر در جاي ديگري ساخته شود، بگويند آزادي را چه كار كنيم؟ دو تا استاديوم داشته باشيم؟ دليل ندارد! كجاي دنيا دو تا استاديوم ملي دارند؟ اصلا چنين چيزي وجود ندارد. ما احساسي و صنفي صحبت نكنيم. استاديوم آزادي ثروت ملي كشور است. ما مي‌خواهيم اين را ضايع كنيم و جاي ديگر استاديوم بسازيم؟ ومبلي مال چند سال پيش است؟ عمر خيلي زيادي دارد. چرا نگه داشتند؟ آيا رفتند جاي ديگر استاديوم ساختند؟»
قائم‌مقام اسبق سازمان تربيت‌بدني در پاسخ به اين سوال كه بودجه به چه صورتي بايد به اين پروژه اختصاص يابد يا كدام دستگاه بايد متولي باشد، گفت: «اين موضوع بايد خارج از وزارت ورزش در نظر گرفته شود. يعني سازمان برنامه و بودجه بودجه‌اي را پيش‌بيني كند و پيمانكاري را مشخص كند و قراردادي منعقد شود. همانطور كه تاكيد كردم اين بايد جزو برنامه توسعه هفتم قرار بگيرد. ظرف 5 سال اين نوسازي انجام شود. ابتدا بايد ببينند مجموعه آزادي چه ظرفيت‌هايي دارد و زمين‌هاي طرح و توسعه‌اش كجاست و چه ورزش‌هايي در اين سال‌ها اضافه شده، سالن‌هاي چند منظوره در نظر گرفته شود و در عرض 5 سال اين موضوع را انجام بدهند. مثلا بخشي از پاركينگ استاديوم آزادي آنقدر مورد استفاده قرار نگرفته كه آسفالتش خراب شده. اينها بايد نوسازي و بازسازي شود.» او ادامه داد: «اگر مي‌خواهند اين مساله متولي داشته باشد، خود وزارت ورزش يك سازمان دارد به نام شركت توسعه. اين شركت مي‌تواند صرفا ناظر باشد نسبت به موضوع. چند پيمانكار مقتدر به كار گرفته شود و ناظر نظارت دقيق داشته باشد و طبق برنامه جلو بروند. بدانند بعد از كلنگ‌زني در هر بازه زماني چقدر پروژه جلو مي‌رود و كي تمام مي‌شود. يعني بعد از اين مدت بدانند وضعيت چگونه است. به اين شكل بعد از زمان تعيين‌شده مي‌توانيم يك مجموعه ملي كارآمد كه بهره‌بري خوب داشته باشد و افتخار ملي به حساب بيايد داشته باشيم.» واعظ آشتياني در پايان تصريح كرد: «اين چيز پيچيده‌اي نيست؛ برخي از امكانات بايد وارد شود و بخش ديگري از آن در داخل كشور وجود دارد. ابتدا طراحي صورت بگيرد و ماكتش در بيايد تا همه بدانند از صفر تا صد به چه شكلي خواهد بود. اگر اين در برنامه هفتم توسعه جا بگيرد با فرض دو دوره‌اي شدن رياست‌جمهوري آقاي رييسي در پايان دوره ايشان به بهره‌برداري مي‌رسد.»