از پرسش تا پويش
محمد داوري
ابراهيم رييسي در مراسم آغاز سال تحصيلي از دانش‌آموزان خواست به جاي پرسش مهر، پويش مهر را جايگزين كنند. پس از دوم خرداد و در دولت سيدمحمد خاتمي طرحي در آموزش و پرورش به اجرا گذاشته شد كه بر اساس آن هر سال با شروع سال تحصيلي رييس‌جمهور پرسش يا پرسش‌هايي را مطرح مي‌كرد تا دانش‌آموزان در قالب‌هاي مختلف هنري و ادبي به آن پاسخ بدهند، پرسش‌هايي كه بيشتر از موضوع پرسش درصدد توسعه و تعميق پرسشگري و تقويت قدرت تفكر و توسعه تفكر نقاد بود. اين طرح كه بعدا داراي دستورالعمل‌هاي گسترده‌اي شد، همه ساله در دولت‌هاي مختلف حتي دولت احمدي‌نژاد هم اجرا شد و در كنار اين طرح، شوراي دانش‌آموزي و مجلس دانش‌آموزي از مهم‌ترين طرح‌هاي تربيتي براي پرداختن به تربيت شناختي و اجتماعي و سياسي دانش‌آموزان بود كه صرف‌نظر از كم و كيف اجراي آن در دولت‌هاي مختلف و صرف‌نظر از نقد و نظرهايي كه در اين زمينه وجود دارد در اين نظام آموزشي ناكارآمد بهانه و ابزاري بود براي اهميت دادن و نقش دادن به دانش‌آموزان و دعوت آنها به پرسشگري و مشاركت منتقدانه و مطالبه‌گرانه و نقش‌آفريني‌هاي هويت‌بخش و اميدآفرين كه عزت نفس و اعتماد به نفس آنها را مي‌توانست ارتقا ببخشد. حالا ابراهيم رييسي در آغاز سومين سال تحصيلي دولتش از طرحي پرده برداشت كه با جايگزيني پويش به جاي پرسش با نگاهي ابزاري از دانش‌آموزان خواسته است تا بروند و پاي سخنان پدران و مادران و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها بنشينند تا ببينند جمهوري اسلامي ايران و ايرانيان را از چه نقطه‌اي به چه نقطه‌اي رسانده است و دستاوردهاي نزديك به نيم قرن را به تصوير بكشند. اينكه طرح پويش مهر چگونه اجرا خواهد شد بايد به انتظار نشست و سال بعد و سال‌هاي بعد در مورد آن ارزيابي كرد و نظر داد، اما الان مي‌شود تا حدي تصور كرد كه چقدر كارهاي نمايشي و كم محتوا صورت خواهد گرفت تا مثل خيلي از كارها كه در اين دولت با سر بردن مسوولان زير برف بدون توجه به واقعيت‌ها و متكي بر توهم صورت مي‌گيرد با كلي صرف هزينه و وقت و انرژي به نمايش گذاشته شود.
اما آنچه بيش از همه نگران‌كننده است و از همان سال نخست شروع به كار دولت رييسي با معرفي وزراي بسيار ضعيف و بعد عمر كوتاه وزير منتخب و آمدن يك فردي از همان جنس به روشني قابل تشخيص بود كه جايگاه آموزش و پرورش در اين دولت كجاست و نگرش اين دولت به اين مقوله چگونه است كه متاسفانه اين جايگاه و نگرش موجب شده است تا به نسبت گذشته نظام آموزشي ناكارآمدتر و مدارس بيش از گذشته از كاركرد و جايگاه خود فاصله بگيرند و معلمان ناراضي‌تر و دانش‌آموزان و والدين نااميد‌تر از گذشته شوند و حالا هم با حذف پرسش و جايگزيني پويش، آب پاكي روي دستان دلسوزان و منتقدان نظام آموزشي ريخته و مشخص شد در اين دولت اميدي براي شنيدن صداي منتقدان و دلسوزان و كارشناسان نيست.