سانسور يك عدد مهم در بازار مسكن
رشد 125هزار درصدي قيمت مسكن از زمان پخش سريال «پدرسالار» تا امروز
سانسور قيمت مسكن در سريال قديمي پدرسالار بيش از پيش افكار عمومي را متوجه بحران تورم در ايران و قيمت مسكن كرده است. سريال پدرسالار كه اوايل دهه هفتاد از صدا و سيماي ايران پخش شده است، در سال ۱۳۷۲ تا سال ۱۳۷۴ ساخته شده است. اين سريال به موضوع مهم تغيير سبك زندگي در جامعه سنتي ايران مي‌پردازد و محور روايت عروس تازه‌اي است كه زندگي در خانه پدر همسرش را نمي‌پذيرد، اما به دليل بحران مالي و اقتصادي و گراني وديعه مسكن و... با مشكلات عديده‌اي روبرو مي‌شوند.
در بازپخش اين سريال از شبكه‌اي تلويزيوني، وقتي عروس و داماد براي رهن خانه‌اي به مشاور املاك مراجعه مي‌كنند، قيمت اعلامي از سوي مشاور املاك سانسور مي‌شود. اين موضوع زمينه را براي پرداخت جدي پيرامون قيمت مسكن و تورم در افكار عمومي ايجاد كرد. نكته اينجاست كه در همين صحنه داماد خطاب به عروس مي‌گويد «تو مي‌خواهي اين پول را بدهي؟» اين بدان معناست كه قيمتي كه امروز براي افكار عمومي بسيار پايين است، آن روز قيمت بالا و دور از دسترس يك خانوار تازه تشكيل بوده است.
قيمت مسكن در سال ۱۳۷۲ چقدر بود؟
خبرآنلاين با بررسي بولتن اقتصاد مسكن دفتر برنامه‌ريزي و اقتصاد مسكن وزارت مسكن و شهرسازي گزارش داده كه متوسط قيمت فروش يك متر مربع زيربناي واحد مسكوني در تهران معادل ۵۱۶ هزار ريال بود كه منطقه ۳ با ۸۹۱ هزار ريال بيشترين قيمت و منطقه ۱۸ با ۳۲۱ هزار ريال كمترين قيمت را داشت. شايد امروز قيمت ۵۱ هزار و ۶۰۰ تومان براي خريد هر متر مربع خانه قيمتي رويايي و دور از دسترس باشد، اما در سال ۱۳۷۲ اين قيمت، قيمتي متعادل و معمولي محسوب مي‌شد. قيمت خانه در تهران تا پايان نيمه اول سال ۱۴۰۲، به‌طور متوسط متري ۶۴ ميليون و ۴۰۰ هزار تومان بود. با اين حساب، قيمت مسكن در اين سال‌ها، 124هزار و 706 درصد رشد كرده است!
۳۰ سال پيش هنگام پخش سريال پدرسالار مي‌توانستيد با پرداخت نهايتا ۹ ميليون تومان يك خانه ۱۰۰ متري در منطقه سه تهران بخريد. متوسط قيمت خانه در منطقه سه، همين الان، به متري ۱۰۸ ميليون تومان رسيده و همان خانه ۱۰۰ متري دست‌كم ۱۰ تا ۱۱ ميليارد تومان ارزش پيدا كرده است. براي درك بهتر اين عدد بهتر است از ميزان حداقل دستمزد در سال ۱۳۷۲ مطلع باشيد. طبق آمار‌هاي موجود حداقل دستمزد در اين سال براي كارگر حدود ۸۹۸۲ تومان بود. نرخ تورم نيز در اين سال در حدود ۲۲ درصد بوده است. ديالوگ‌هاي به جا مانده در سريال پدرسالار نشان مي‌دهد حتي در 30 سال پيش نيز مسكن دغدغه بزرگ طبقه متوسط ايران بوده است. بررسي‌ها نشان مي‌دهد معادلات بازار مسكن در ايران از نيمه دوم سال ۱۳۷۳، يعني زماني كه سريال پدرسالار در حال توليد بود، دستخوش تغيير شد. بررسي‌ها نشان از آن دارد كه اولين موج افزايش قيمت مسكن در دهه هفتاد در پاييز ۱۳۷۳ از راه رسيد و تا زمستان ۱۳۷۵ ادامه يافت. قيمت مسكن در زمستان سال ۱۳۷۵ به حدود ۱۴۶ هزار تومان در هر متر مربع رسيده بود. هر چند در اين دوره زماني قيمت مسكن به‌شدت افزايش يافت، اما سپس تا زمستان ۱۳۷۷ روند كاهشي و باثبات داشته است.
اجاره خانه چقدر بود؟
اين روز‌ها افزايش شديد قيمت اجاره‌بها در كنار ركود شديد قيمت مسكن يكي از بزرگ‌ترين دغدغه‌ها در طبقه متوسط و طبقات ضعيف جامعه تبديل شده و ارزان‌ترين خانه‌ها نيز رهن چند ده ميليوني و اجاره ميليوني دارند. بررسي‌ها نشان مي‌دهد در گزارش منتشر شده از سوي وزارت راه و شهرسازي در اين گزارش در زمينه اجاره‌بها آمده است در سال ۷۲ متوسط اجاره‌بهاي يك متر مربع واحد مسكوني اعم از ويلايي و آپارتماني در شهر تهران برابر با۲۴۴۷ ريال بود. پايين‌ترين ميزان اجاره‌بهاي يك متر مربع مربوط به منطقه ۱۸ با۱۶۹۰ ريال و بالاترين آن مربوط به منطقه ۳ برابر با ۳۷۰۸ ريال بوده است.