«اعتماد» مهم‌ترين تحولات جنگ غزه را بررسي مي‌كند
پس‌لرزه‌هاي سياسي غزه در اروپا
گروه جهان
درحالي كه طي 37 روز بيش از 11180 نفر در غزه شهيد شده كه در ميان آنها 4600 كودك و 3100 زن وجود دارند، دامنه جنايات صورت گرفته در اين منطقه از سوي اسراييل به حدي گسترش يافته كه شاهد هستيم در ميان مقامات اروپايي بر سر اين قضيه اختلاف‌نظرهايي جدي پيش آمده است.
در روزهاي اول شروع جنگ در غزه بريتانيا از جمله كشورهايي بود كه ضمن مخالفت با آتش‌بس در غزه بر لزوم حمايت و حق دفاع رژيم صهيونيستي از خود تاكيد مي‌كرد اما حالا وضعيت به گونه‌اي رقم خورده كه نخست‌وزير بريتانيا به واسطه اظهارنظرهاي وزير كشور مجبور شده او را از كار بركنار كند. البته هر چند كه سوئلا بريورمن به عنوان وزير كشور كابينه ريشي سوناك چهره‌اي جنجالي محسوب شده و اظهارات او در مورد بي‌خانمان‌ها و نيز نقض قوانين امنيتي پيش از اين چالش‌برانگيز بوده، اما وي
به واسطه موضع‌گيري‌هايش درخصوص جنگ غزه شرايطي را ايجاد كرده كه سوناك روز گذشته ناچار به كنار گذاشتن او شد.
ماجرا از آنجا شروع شد كه روز شنبه جمعيتي بالغ بر حداقل يكصد هزار نفر در لندن در اعتراض به جنايات اسراييل به خيابان آمده و در خلال تظاهرات مسالمت‌آميز خود خواستار توقف خشونت‌ها و بمباران غيرنظاميان در غزه شدند. بعد از اين ماجرا و درحالي كه نحوه برخورد پليس با تظاهرات‌كنندگان باعث خشم عمومي در انگليس شده، بريورمن با بيان اينكه معترضان خواهان نابودي اسراييل هستند، آنها را اوباش توصيف كرده و گفت اين تظاهرات راهپيمايي نفرت بوده است. حتي وزير كشور بركنار شده طي روزهاي گذشته مدعي شده بود كه برخورد پليس با معترضان آرام بوده و از نحوه مواجهه نيروهاي امنيتي با راهپيمايي روز شنبه انتقاد كرده بود.
شكاف عميق در اروپا
ماجراي شكاف سياسي ميان مقامات اروپايي در مورد غزه به همين موضوع محدود نمي‌شود. پيش از اين در هفته گذشته پترا دسوتر معاون نخست‌وزير بلژيك در اعتراض به كشتار صورت گرفته در نوار غزه گفته بود: اسراييل آشكارا به خواست جامعه جهاني در مورد آتش‌بس اهميتي نمي‌دهد، به همين دليل حالا زمان تحريم اسراييل فرا رسيده زيرا ريختن بمب مثل باران بر سر مردم اقدامي غيرانساني است. گفتني است بخشي از تحريم‌هايي كه معاون نخست‌وزير بلژيك پيشنهاد داده بود مبني بر ممنوعيت واردات محصولات اسراييل و نيز ممنوعيت ورود شهرك‌نشينان، نظاميان سياستمداران اسراييلي است كه در جنايت جنگي سهيم بوده‌اند.
در اين رابطه هر چند سخنگوي ارشد اتحاديه اروپا در واكنش به صحبت‌هاي معاون نخست‌وزير بلژيك گفته بود كه هرگونه درخواست تحريم اسراييل بايد با موافقت 27 كشور اتحاديه اروپا صورت بگيرد، اما شاهد بوديم به غير از اين مقام بلژيكي، روز 12 آبان مايكل دي هيگينز، رييس‌جمهوري ايرلند نيز با انتشار بيانيه‌اي به رعايت قوانين بشردوستانه از سوي اسراييل تاكيد و اعلام كرد: مجازات دسته جمعي چيزي نيست كه بتوانيم بپذيريم و ادعا كنيم كه طرفدار حقوق بين‌الملل هستيم. اين غيرقابل قبول است كه بيمارستان‌ها و مراكز درماني به دليل كمبود منابع، مورد تهديد قرار گيرند، آسيب ببينند يا درواقع تهديد به نابودي و تخليه شوند. آنهايي كه در جامعه بين‌المللي نگران حمايت از حقوق بين‌الملل هستند و از آن به معناي كامل دفاع مي‌كنند، بايد براي انجام راستي‌آزمايي‌هاي مستقل درخصوص حقايق جنگ فشار بياورند.
علاوه بر اين درحالي كه شاهد بوديم حدود يك ماه قبل ايون بيلارا وزير حقوق اجتماعي اسپانيا در واكنش به اتفاقات غزه، آن را يك جنايت جنگي و نسل‌كشي توصيف كرده بود، روز گذشته نيز مايكل مارتين وزير خارجه ايرلند در آستانه برگزاري نشست شوراي وزيران امور خارجه اتحاديه اروپا در بروكسل به خبرنگاران گفت: از بيانيه اتحاديه اروپا درباره وقفه‌هاي بشردوستانه با هدف انتقال كمك‌هاي امدادي به داخل غزه استقبال مي‌كنيم اما ما در ايرلند معتقديم كه بايد فراتر رفت. جنگ غزه به آتش‌بس فوري نياز دارد تا كمك‌هاي بشردوستانه بيشتري وارد اين منطقه شود. وي همچنين با اشاره به ارجاع پرونده جنگ و كشتار غزه به ديوان بين‌المللي كيفري با كنايه به امريكا و انگليس براي ايجاد مانع در جهت آتش‌بس، اشاره كرد: مهم است كه ما استقلال و بي‌طرفي دادگاه را درك و تاييد كنيم.
دعواي بورل با فون در لاين
اين صحبت‌ها و ديدگاه‌هاي مطرح شده كه نشان‌دهنده شكاف ميان مقامات اروپايي در مواجهه با اقدامات اسراييل است در شرايطي مطرح مي‌شود كه جوزپ بورل مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا قرار است به زودي به سرزمين‌هاي اشغالي سفر كند.
بورل در 6 آبان در واكنش به حملات اسراييل به غزه گفته بود، تعداد زيادي غيرنظامي از جمله كودكان كشته شده‌اند و اين وضعيت برخلاف قوانين بين‌المللي بشردوستانه است.
اين موضوع از آنجا اهميت مي‌يابد كه ميان مواضع بورل با اورسلا فون درلاين رييس كميسيون اروپا درخصوص جنايات صورت گرفته در غزه اختلاف‌نظرهاي جدي مشاهده مي‌شود. در اين رابطه نشريه پوليتيكو در گزارشي آورده كه اظهارات مسوول سياست خارجي اروپا در مورد غزه با انتقاد برخي ديگر از كشورهاي عضو اين اتحاديه مواجه شده است. يعني در وضعيتي كه بورل به عنوان مسوول ارشد سياست خارجي اروپا و نيز كشورهايي مانند اسپانيا و ايرلند خواهان آتش‌بس فوري و توقف كشتار غيرنظاميان در غزه هستند، آلمان، اتريش و جمهوري چك از هرگونه محكوميت اسراييل در مورد حملات به غزه را خودداري مي‌كنند. به عنوان مثال وزير خارجه اتريش در واكنش به اظهارات بورل گفته بود كه پايبندي به مواضع و اصول شوراي اروپا ضروري است.
اين شكاف زماني اهميت مي‌يابد كه بدانيم بورل به‌شدت نسبت به مواضع فون در لاين درخصوص غزه نيز واكنش نشان داده؛ به‌طوري‌كه در جايي پس از سفر رييس كميسيون اروپا به سرزمين‌هاي اشغالي به صراحت گفته است: سياست خارجي اروپا توسط كميسيون تصميم‌گيري نمي‌شود، بلكه سطوح بالاي شوراي اتحاديه اروپا به رياست شارل ميشل و وزراي شوراي امور خارجه به رياست من در مورد آن تصميم مي‌گيرند!