پشت پرده لابي مخالفان عليه «بيبي»
جانشين احتمالي نتانياهو كيست؟
محسن برهاني| امروز همه نگاهها به بني گانتز است؛ هماني كه به باور بسياري از ناظران سياسي براي جانشيني بنيامين نتانياهو خيز برداشته است.از زمان حملات 7 اكتبرحماس، اسراييليها تا حد زيادي سياستهاي حزبي را كنار گذاشتهاند، با اين همه سياست داخلي اين بازيگر پرحاشيه (اسراييل) پيچيدهتر شده است.به نظر ميرسد با پايان يافتن مرحله اول عمليات نظامي اسراييل در نوار غزه، هفتههاي پيش رو به بازي پاياني بالقوه براي نتانياهو تبديل شود، زيرا بسياري از اسراييليها او را مسوول اشتباه امنيتي ماه گذشته ميدانند.
كابينه جنگ در آستانه فروپاشي؟
از همين رو، گروهي از ناظران ميگويند، گانتز محتملترين رقيب است كه ميخواهد به حيات سياسي طولاني مدت نتانياهو پايان دهد. قبل از حملات حماس، وزير دفاع سابق اسراييل نسبت به جهتگيري «افراطي» خطرناك نتانياهو و متحدانش ابراز نگراني كرد، مدعي بود كه نتانياهو و متحدان راديكالش اداره اين سرزمين را در دست گرفتند، اما پس از 7 اكتبر او همچنان آماده پيوستن به كابينه جنگي نتانياهو به خاطر وحدت است. به ادعاي اين چهره نظامي: زماني براي صلح و زماني براي جنگ وجود دارد. اكنون زمان جنگ است.از آن زمان، در نتايج نظرسنجيهاي منتشر شده، محبوبيت گانتز بهشدت افزايش يافته است، در حالي كه نتانياهو در پايينترين حد ممكن قرار دارد.
نمرود گورن، تحليلگر فعال در موسسه خاورميانه، در اين باره به نشريه پليتيكو گفت كه زنگوله بازتعريف سياست زماني به صدا در ميآيد كه گانتز، رييس سابق ستاد كل، تصميم بگيرد كه كابينه اضطراري را ترك كند. به باور اين تحليلگر، «خروج گانتز از كابينه جنگ، لحظه مهمي خواهد بود، چرا كه گفتمان سياسي عمومي يك شبه تغيير خواهد كرد.»از منظري ديگر، نشانههاي روشني وجود دارد دال بر اينكه همهچيز در حال تغيير است. گانتز در هفتهاي كه گذشت بهشدت به موضوع لغو انجماد صدها ميليون شيكل در بودجههاي سياسي اختصاص داده شده براي احزاب افراطي ارتدوكس و جناح راست طرفدار شهركنشينان اعتراض كرد. او روز يكشنبه اعلام كرد كه پنج وزير حزبش عليه تغييرات بودجه راي خواهند داد و در نامهاي به نتانياهو از «تخصيص بودجه ائتلاف يا هر بودجه اضافي كه به تلاشهاي جنگي يا پيشبرد رشد اقتصادي مرتبط نيست»، انتقاد كرد.
سكوتي كه شكسته شد!
نتانياهو، گانتز و يوآو گالانت، وزير دفاع و سومين عضو كابينه جنگ كه تا پيش از اين به دنبال مهار چهرههاي سياسي قدرتمند و رقيب از حيات سياسي خود بودند، حالا با آغاز درگيري خصومتهاي شخصيشان را كنترل ميكنند.با اين همه آنگونه كه دو مقام اسراييلي ناشناس كه به اطلاعات مربوط به جلسات محرمانه كابينه دسترسي دارند، گفتند كه جلسات كابينه جنگ در شرايط كنوني پرتنشتر شده است.به همين ترتيب، يايير لاپيد، نخستوزير سابق و رهبر حزب ميانهرو يش آتيد، بزرگترين جناح اپوزيسيون پارلماني، در حالي كه از پيوستن به كابينه وحدت ملي امتناع ميكرد، در باب كنار گذاشتن نتانياهو محتاط بود. تا اواسط نوامبر، او از پيوستن به تعداد انگشت شماري از سياستمداران غالبا حاشيهاي و نخستوزيران سابق كه خواستار استعفاي نتانياهو و پذيرفتن مسووليت شكست در برابر حمله حماس بودند، اجتناب كرد. اما سرانجام 15 نوامبر از نتانياهو خواست تا كنارهگيري كند. او همان زمان توسط اعضاي حزب نتانياهو يعني ليكود هدف حمله قرار گرفت اما آشكارا پاسخ داد: كابينه نخستوزير جديد ميخواهد، نه لزوما حزب حاكم جديد.
اتحاد شكننده
در حالي كه رقباي سرسخت نتانياهو - حداقل در ملاء عام - از بازگشت به منازعههاي سياسي قديمي خودداري كردهاند، با اين همه انتقادها روز به روز عريانتر ميشود. همزمان برخي متحدان راست افراطي «بيبي» نيز براي داشتن مزيت، به دنبال برهم زدن قواعد بازي هستند.نتانياهو تلاش كرده است تا شركاي ائتلاف راست افراطي خود را همصدا نگه دارد. فعلا روساي امنيتي سهم خود را از تقصير پذيرفتهاند - اما نتانياهو قبول نكرده و مدعي است كه بعد از پايان جنگ بايد به اشتباهات پرداخته شود، احتمالا زماني كه اميدوار است نتايج نظرسنجيهايش بهبود يابد. همين سياست موجب شد تا يكي از حاميان نتانياهو در روزنامه هيوم، « بيبي» را به حراست از بقاي خود متهم كند.
با اين حال در نظرسنجي كه اواسط اكتبر انجام شد، 41 درصد از پاسخدهندگان حامي نخستوزيري گانتز بودند. تنها 25 درصد نتانياهو را انتخاب كردند. نظرسنجي انتخاباتي ديگري كه اواخر نوامبر برگزار شد، نشان ميدهد كه تعداد كرسيهاي حزب وحدت ملي گانتز در صورت برگزاري رايگيري، از 12 كرسي به 43 كرسي افزايش خواهد يافت. در نظرسنجي ديگري، 44 درصد از پاسخدهندگان گفتند كه نتانياهو مسوول حمله 7 اكتبر بوده است. تنها 18 درصد از اسراييليها فكر ميكردند كه نتانياهو مجبور به ترك قدرت نيست. اما هفتاد و شش درصد ميخواهند او از سمت خود كنار برود.
ليكود به نتانياهو پشت ميكند؟
آنگونه كه گفته ميشود، احزاب اپوزيسيون در پشت پرده با حدود دوازده قانونگذار ميانهرو عضو حزب ليكود در حال لابي كردن هستند تا ببينند آيا آنها از راي عدم اعتماد به نتانياهو حمايت ميكنند يا خير. رهبران اپوزيسيون همچنين رايزنيهايي با حزب سفاردي- حريدي «شاس» به رهبري «اريه درعي» انجام داده است، آنها چهارمين حزب بزرگ پارلمان هستند كه در زمينه مسائل مالي گرايشات چپ ميانه دارند، اما در زمينه مسائل اجتماعي و مذهبي به نتانياهو نزديكترند. رهبران جنبش اعتراضي كه مخالف تغييرات قضايي جنجالي نتانياهو بودند نيز متشكل از ۲۰۰ گروه است كه در حال بحث راجع به زمان شروع اعتراضات مجدد با هدف سرنگوني نتانياهو هستند؛ اعتراضهايي كه با شروع جنگ متوقف شده بود. در طول سال جاري، اين جنبش كه شامل ژنرالهاي بازنشسته، قضات، شخصيتهاي برجسته تجاري و نيروهاي ذخيره ارتش بود، اسراييل را تكان داد و در مقاطعي ساختار سياسي اين بازيگر را به بنبست كشاند.