مدرسه مسجد محور
علي اصغر فاني
«تربيت» وظيفه اصلي نهاد آموزش و پرورش است. آموزش و پرورش بستر طبيعي تربيت است. به عبارت ديگر شبهه‌اي نسبت به كاركردهاي آموزش و پرورش از قبيل انتقال فرهنگ، تامين زيرساخت منابع انساني، تربيت نيروي انساني نيمه تخصصي براي ورود به بازار كار و... ندارند.
1- متاسفانه آموزش و پرورش در اولويت نبوده و در عين حال كوچك ديده شده است. كسري 30-25درصدي بودجه در سال‌هاي اخير به تحقق كاركردهاي وزارت آموزش و پرورش لطمه جدي وارد كرده است. عدم رسيدگي جدي و تضعيف اين سازمان، زمينه دخالت افراد و نهادهاي خارج از آموزش و پرورش را فراهم كرده است به‌طوري كه هر كس به خودش اجازه مي‌دهد درباره برنامه‌ها و تصميمات آموزش و پرورش اظهارنظر كند درحالي كه در ساير وزارتخانه‌ها اين‌طور نيست.
همه‌ساله سازمان برنامه و بودجه، رديف‌هاي فراواني را به نام فعاليت فرهنگي به ارگان‌ها و سازمان‌هايي كه ادعاي انجام كار فرهنگي را دارند، منظور مي‌كند.
2- آموزش و پرورش يك نهاد فرهنگي و تخصصي است. بعضي‌ها فكر مي‌كنند كار آموزش و پرورش ساده و پيش‌پاافتاده است. اين افراد معتقدند تامين يك ساختمان و به كارگيري چند نفر ديپلمه و لیسانسیه براي تاسيس يك مدرسه كافي است درحالي كه تعامل با كودك و نوجوان نسل آلفا و نسل زد نياز به مهارت‌هاي بالايي دارد. دكارت معتقد است: در دنيا دو كار سخت‌ترين است: تربيت و سياست. اگر آحاد جامعه تربيت تمام ساحتي (1) نشوند، مسوولان آينده كه دانش‌آموزان امروز هستند، قادر به اداره امور نخواهند بود.
3- آموزش و پرورش فعلي با قدمت 170 ساله قادر به تربيت دانش‌آموزان امروزي نيست. حال رقيب براي آموزش و پرورش تعريف نكنيم.
4- شوراي عالي انقلاب فرهنگي در سال 99 با سلب اختيار از سازمان‌ها و نهادهايي كه مجوز راه‌اندازي مهدهاي كودك و مراكز پيش‌دبستاني را صادر مي‌كردند باتوجه به اهميت و توجه به امر تربيت و تشكيل «سازمان ملي تعليم و تربيت» را به تصويب رساند تا برنامه‌ريزي ، محتوا، صدور مجوز و نظارت به مراكز آموزش كودكان قبل از 6 سالگي را عهده‌دار شود. روح اين مصوبه وجود رويه در امر تربيت است و آن هم با مديريت آموزش و پرورش.
5- ايجاد سازمان‌ها، نهادها و راه‌هاي موازي به وظايف آموزش و پرورش باعث تضعيف اين دستگاه كه حداقل 40 ميليون مخاطب مستقيم دارد، مي‌شود. منطقي نيست به جاي تامين نیاز واقعي بودجه آموزش و پرورش، به ساير سازمان‌ها اعتبارات اختصاص مي‌يابد كه فاقد صلاحيت لازم هستند.
اخيرا مجلس شوراي اسلامي طرحي را تحت عنوان «مدرسه مسجدمحور» تصويب كرده است كه به موجب آن وزارت آموزش و پرورش موظف شده در قالب مدرسه غيردولتي با درخواست‌هاي هيات امنای مسجد، مجوز مدرسه ذيل مسجد را صادر كند. لازم به ذكر است در حال حاضر بدون تصويب قانون جديد صدور مجوز مدرسه غيردولتي طبق ضوابط بنا به درخواست هيات امنا مسجد منعي ندارد. سوال اينجاست كه پيشنهاددهندگان اين طرح چه اهدافي را دنبال مي‌كنند؟
نگراني‌ها اين است كه:
1- با توجه به تخصصي بودن امر تربيت، هيات امنای مسجد نتواند مدرسه را هدايت كند.
2- با توجه به نفوذ امام جماعت بعضي از مدارس، آموزش و پرورش توان نظارت بر امور مدارس مذكور را نخواهد داشت.
3- اين احتمال وجود دارد كه مدارس مسجدمحور برخي از مواد آموزشي را نافع تشخيص ندهند و بالطبع به آن موارد درسي كم‌توجهي شود؛ در نتيجه به اهداف دوره‌ها و پايه‌ها نخواهيم رسيد.
شايسته است وزارت آموزش و پرورش نسبت به حذف اين طرح از دستور كار مجلس و شوراي نگهبان تلاش كند.
1- تربيت اجتماعي و سياسي/ تربيت علمي و فناورانه/ تربيت بدني/ تربيت زيباشناختي/ تربيت اقتصادي و حرفه‌اي/ تربيت اخلاقي