همزمان با افزايش گمانهزنيها درباره بازگشت احتمالي «ترامپ» به كاخ سفيد مطرح شد
كابوس «بروكسل»
اوايل هفته نام دونالد ترامپ، رييسجمهور سابق ايالات متحده بار ديگر در فضاي سياسي اروپا طنينانداز شد.به گفته تيري برتون، كميسر اروپا در امور بازار داخلي اتحاديه، ترامپ در سال 2020 به اورزولا فون در لاين، رييس كميسيون اروپا گفته بود كه «اگر قاره سبز هدف حمله قرار گيرد، ما (واشنگتن) هرگز براي كمك و حمايت نميآييم.» اظهارات برتون در جريان رويدادي در پارلمان اروپا كمتر از يك هفته پيش از برگزاري نشست حزبي آيووا و آغاز رايگيري در انتخابات مقدماتي رياستجمهوري جمهوريخواهان كه انتظار ميرود ترامپ پيروز آن باشد، ايراد شد. رهبران اروپا همزمان با پيشنهاد برتون مبني بر تعريف صندوق 100 ميليارد يورويي جهت تقويت توليد مهمات در سراسر بلوك همصدا شدند - واقعيتي كه منتقدان بسياري دارد.
هراس از بازگشت «ترامپ»
چندين مقام و ديپلمات فعال در اتحاديه اروپا به سيانان گفتند كه نام «ترامپ» در بازه زماني خاصي بر زبانها آمد، شرايطي كه اتحاديه اروپا تلاش دارد تا تواناييهاي دفاعياش را خارج از ائتلاف ناتو به رهبري ايالات متحده بازتعريف كند. ديپلماتها همچنين خاطرنشان كردند كه ذخاير مهمات در كشورهاي عضو ناتو به دليل حمايت نظامي غرب از اوكراين كاهش يافته است.اينكه ترامپ واقعا تهديدش در ارتباط با اروپا را اجرايي خواهد كرد يا نه، براي مقامات قاره سبز تا حد زيادي بياهميت است، چراكه ديدگاه رييسجمهور سابق در مورد نقش تاريخي امريكا در امنيت اروپا كاملا عريان است. ترامپ در دوران رياستجمهورياش دايما در باب كاهش بودجه ناتو ميگفت و در عين حال از رهبراني چون ولاديمير پوتين، رييسجمهوري روسيه كه دشمن همان اتحاد نظامي محسوب ميشد، تمجيد ميكرد.
يادآوري نگاه ترامپ به ناتو و واقعيت بازگشت احتمالياش به كاخ سفيد، نگراني بسياري از مقامهاي اروپايي را برانگيخته و به كابوس بروكسل تبديل شده است. به باور ترامپ كشورهاي اروپايي براي چندين دهه با اين فرض كه وقوع جنگ بعيد است و اگر بدترين اتفاق بيفتد، ايالات متحده به كمك كشورهاي قاره سبز ميشتابد، بودجه نظاميانشان را كاهش دادهاند.هر اندازه هم كه اين ديدگاه سادهلوحانه باشد، اما باور ترامپ است؛ باوري كه امروز بر تلاشهاي دولت بايدن براي حمايت نظامي از اوكراين نيز تاثير گذاشته است. بدين معنا كه حزب جمهوريخواه تمايلي به اعطاي بودجه بيشتر به اوكراين و حمايت نظامي از اين بازيگر ندارد.
آينده «بروكسل» منهاي «امريكا»
يكي از ديپلماتهاي ارشد اتحاديه اروپا به سيانان گفت: «وقتي ترامپ آمد، ما متوجه اين واقعيت شديم كه امريكا ممكن است هميشه در راستاي منافع اروپا عمل نكند، به خصوص اگر خواست «بروكسل» خلاف منافع اين بازيگر باشد.» در دوران رياستجمهوري ترامپ، عريان شدن اين واقعيت موجب شد تا اروپا براي يافتن راهي جايگزين خيز بردارد. مقامات بروكسل به اين نتيجه رسيدند كه اروپا بايد خود را براي آيندهاي بدون حمايتهاي مالي و نظامي ايالات متحده آماده كند. اين تفكر زماني مورد تاييد قرار گرفت كه جو بايدن، رييسجمهور امريكا، به بسياري از سياستهاي امريكا در دوران رياست ترامپ، بالاخص سياستهاي راهبردي رييسجمهوري پيشين در ارتباط با چين پايبند ماند.
اروپا در حوزه تجارت براي كاهش وابستگي خود به كشوري واحد و تنوع بخشيدن به زنجيره تامين خود ابتكار عملهايي را ارايه داده است، بنابراين شركاي تجاري براي تغيير ناگهاني سياستهاي تجاريشان آزادي عمل ندارند تا بسان ترامپ و به ناگهان تعرفه 25 درصدي بر واردات فولاد اعمال كنند. ايان باند، معاون مركز اصلاحات اروپايي در اين باب گفت: «هيچ ميزان ريسكزدايي نميتواند تغيير سياست ناگهاني را توجيه كند؛ گزارهاي كه فرآيند فروش براي اروپاييها به امريكا را سختتر ميكند.» در حوزههاي دفاع و امنيت، اتحاديه اروپا شكستهاي گذشته را پذيرفته و با افزايش هزينههاي دفاعي خود در سراسر بلوك موافقت كرده است. اين قاره جنگ در اوكراين را جدي گرفته و ميلياردها يورو كمك مالي به همراه سلاح در اختيار كييف قرار داده است. اروپا در سالهاي اخير تجربههاي غيرمعمولي داشت. كوويد-19 خسارات هنگفتي را به بروكسل تحميل كرد، در حالي كه جنگ در اوكراين، كشوري كه با اتحاديه اروپا هممرز است و تلاش ميكند به اين بلوك بپيوندد، در دستور كار نشستهاي رهبران اتحاديه اروپا قرار دارد.در اين ميان مقابله با ترامپ براي بروكسل سختتر است، زيرا رييسجمهوري سابق امريكا كماكان براي اروپا تهديدي منحصربهفرد به حساب ميآيد. برخلاف چين يا روسيه، ايالات متحده كشور متخاصم نيست. متحدي قديمي است و بهطور فعال و بسان پكن يا مسكو از طريق حملات سايبري يا اقدام نظامي به اروپا حمله نميكند.از همين رو ديپلماتهاي اروپايي به نتيجهاي واحد رسيدهاند، اينكه بهترين راه براي برخورد با ترامپ، در صورت پيروزي در انتخابات سال جاري، حفظ آرامش و دور نگهداشتن بروكسل از ايالات متحده است. با اين حال، مقامات اروپايي ترجيح ميدهند ترامپ به كاخ سفيد برنگردد. كريستين لاگارد، رييس بانك مركزي اروپا بر اين باور است كه بازگشت ترامپ «تهديد» براي اروپا خواهد بود. از منظر او «ميراث سمي اولين دوره رياستجمهوري رييسجمهوري پيشين امريكا ممكن است پايان ترانس آتلانتيك باشد.»