مجمع اقتصاد جهاني در ميانه افزايش تنش‌ها در خاورميانه برگزار شد
«داووس» در كشاكش بيم و اميد
بيش از 300 شخصيت برجسته در اجلاس داووس سوييس، از جمله بيش از 60 رهبر و مقام سياسي دولتي گرد هم مي‌آيند تا در باب امنيت جهاني و چالش‌هاي تجاري بحث كنند. مجمع جهاني اقتصاد (WEF) روز دوشنبه با شعار «احياي اعتماد» كار خود را آغاز كرد و قرار است نخبگان و رهبران كشورها درباره نگراني‌هاي مهم خود در باب موضوعات محتلف از تغييرات آب‌وهوايي گرفته تا گسترش جنگ در اروپا و خاورميانه بحث كنند. براساس اعلام مجمع جهاني اقتصاد، هدف اين سازمان غيردولتي ايجاد فضاي مناسب جهت تمركز بر اصول اساسي چون شفافيت، ثبات و پاسخگويي است. موضوعاتي نيز براي بحث انتخاب شده‌اند كه حول محور مشاركت جهاني، اقتصاد، رشد اشتغال، هوش مصنوعي و مسائل آب‌وهوايي تعريف شدند. ناظران مي‌گويند تغييرات آب‌وهوايي همچنان يكي از اولويت‌هاي مجمع است. تعداد قابل‌توجهي از پنل‌ها در باب بحران آب و هوا، منابع انرژي جايگزين و حفاظت از زيست كره زمين ارايه شده‌اند. چشم‌انداز اقتصاد جهاني نيز از موضوعات مهم مورد بحث است. درحالي كه نرخ بهره در ايالات متحده و اروپا به احتمال زياد بالا است، اثرات افزايش هزينه‌هاي استقراض هنوز در سراسر جهان احساس مي‌شود. بسياري از اقتصادهاي درحال توسعه درگير چالش هستند، از همين رو پنل‌هاي داووس به گزاره‌هايي چون «واقعيت نرخ‌هاي بهره بالا» و «بازگشت بدهي‌ها از لبه پرتگاه» اشاره دارد.
سايه تنش در خاورميانه بر نشست جهاني اقتصاد
درحالي كه از سال 2022 همچنان جنگ ميان روسيه و اوكراين از موضوعات مورد بحث در اين كنفرانس است، امسال جنگ در خاورميانه نيز به يكي از موضوعات مورد بحث تبديل خواهد شد. تحليلگران پيش‌بيني مي‌كنند كه در ميانه افزايش تنش‌ها در غزه، حضور بسياري از رهبران منطقه، چهره‌هايي چون شيخ محمد بن عبدالرحمن آل ثاني، وزير خارجه قطر، بازيگري كه در ميانجيگري براي صلح ميان اسراييل و فلسطين نقشي كليدي دارد، پر رنگ است. جنگ سه‌ماهه اسراييل و حماس با افزايش حملات انصار‌الله يمن به كشتي‌هايي كه از درياي سرخ عبور مي‌كنند، در آستانه تبديل شدن به رويارويي تمام‌عيار است. از اواسط نوامبر حداقل 26 كشتي هدف حملات انصار‌الله يمن قرار گرفته‌اند. اين گروه از ابتدا اعلام كرده كه به كشتي‌هاي اسراييلي يا كشتي‌هايي كه عازم سرزمين‌هاي اشغالي هستند حمله خواهد كرد، مگر آنكه تل آويو بمباران غزه را متوقف كند. تداوم بمباران درياي سرخ موجب شد تا بريتانيا و ايالات متحده 12 ژانويه حملات هوايي مشتركي را عليه اهداف انصار‌الله آغاز كنند؛ حملاتي كه بي‌پاسخ نماند.
مسير كشتيراني درياي سرخ كه از كانال سوئز مي‌گذرد، اصلي‌ترين مسير تجاري است كه آسيا، اروپا و خاورميانه را به هم متصل كرده و حدود 12 درصد از كل تجارت جهاني را در خود جاي مي‌دهد. اداره كانال سوئز كه در اختيار مصر قرار دارد از ابتداي سال تاكنون شاهد كاهش حدود 40 درصدي درآمدهاي خود بوده و كشتي‌هاي بيشتري به دنبال اجتناب جهت عبور از اين مسير هستند. آنگونه كه المانيتور نوشته، روز دوشنبه، قطر، يكي از بزرگ‌ترين صادركنندگان گاز طبيعي مايع در جهان، حمل و‌نقل گاز از طريق دريا را متوقف كرد زيرا تنش‌هاي حاكم تهديدي جدي است و عرضه سوخت فسيلي را درگير چالش كرده است. كسب‌وكارهايي از جمله اينكه آ، ولوو و مرسك، همگي مجبور شدند كشتي‌ها را از مسير درياي سرخ به دماغه اميد در آفريقاي جنوبي منحرف و حداقل 10 روز ديگر به سفرهاي‌شان اضافه كنند. مديران عامل همه مشاغل فوق‌الذكر قرار است در مجمع اقتصاد جهاني حضور داشته باشند.
حاشيه‌هاي مجمع
از ديگر نمايندگان كليدي منطقه‌اي كه در داووس شركت دارند، نجيب ميقاتي، نخست‌وزير لبنان و نخست‌وزيران اردن و عراق هستند. حسين اميرعبداللهيان، وزير امور خارجه ايران نيز براي شركت در اين اجلاس وارد سوييس شد. مقامات بلندپايه‌اي از بحرين، عمان، امارات متحده عربي و عربستان سعودي كه هيات بزرگي شامل شاهزاده فيصل بن فرحان آل سعود وزير امور خارجه، خالد الفالح وزير سرمايه‌گذاري و محمد الجدان وزير دارايي هستند نيز حضور خواهند داشت. براساس گزارش‌ها، ولوديمير زلنسكي، رييس‌جمهور اوكراين در حاشيه نشست داووس تلاش كرد تا از اين مجمع به عنوان فرصتي براي به دست آوردن حمايت‌هاي نظامي بيشتر استفاده كند. او روز يكشنبه در سخنراني تلويزيوني گفت كه كي‌يف در حال آماده شدن براي اعلام «خبر خوب» در باب سيستم‌هاي دفاع هوايي‌اش است.12 ژانويه، كاخ سفيد، بزرگ‌ترين حامي اوكراين، اعلام كرد كه كمك‌هاي نظامي به اين كشور به دليل آنكه كنگره هنوز مجوز هزينه‌هاي اضطراري درخواستي دولت جو بايدن در ماه اكتبر را صادر نكرده، متوقف شده است. آنتوني بلينكن وزير امور خارجه ايالات متحده و جيك ساليوان مشاور امنيت ملي در داووس شركت دارند و در اين باره با رييس‌جمهوري اوكراين گفت‌وگو داشتند. رقيب اصلي ايالات متحده، چين نيز حضور دارد و نخست‌وزير لي‌كيانگ، بلندپايه‌ترين مقام پكن است كه از زمان ديدار شي جين پينگ، رييس‌جمهوري در سال 2017 با نخبگان تجاري و سياسي جهاني، در اجلاس سران داووس شركت مي‌كند. خاوير مايلي، رييس‌جمهور آرژانتين نيز مانند امانوئل ماكرون، رييس‌جمهور فرانسه، در اين نشست سخنراني خواهند داشت.