شاخص كل بورس اوراق بهادار تهران در پايان معاملات روز گذشته (بيش از ۴ هزار واحد ريخت و به ۲ ميليون و ۴۵ هزار و ۷۵۱ واحد رسيد و براي سومين روز متوالي در هفته جاري، بورس نزولي شد و شاخص كل هم‌وزن بورس نيز با ريزش 3 هزار و ۲۴۳ واحدي به عدد ۷۰۹ هزار و ۲۲۷ واحدي رسيد. روز گذشته، خالص تغيير مالكيت حقوقي به حقيقي بازار براي شانزدهمين روز معاملاتي متوالي منفي شد و 258 ميليارد تومان پول حقيقي از بازار سهام خارج شد. در 16 روز معاملاتي اخير از نيمه بهمن ماه به اين سو در مجموع 3 هزار و 408 ميليارد تومان سرمايه حقيقي از بورس تهران خارج شده است. در اين دوره زماني شاخص كل بيش از 50 هزار واحد ريزش كرده است. كارشناسان بازار سرمايه بر اين باورند كه بورس آيينه تمام نماي اقتصاد كشور است و در پي آن، تصميماتي كه در حوزه‌هاي مختلف گرفته مي‌شود به صورت مستقيم بر اين بازار اثرگذار است و دو تصميم مهمي كه در سال 1402 گرفته شد باعث واكنش فعالان بازار سرمايه شد؛ اولين مورد مربوط به نرخ خوراك پتروشيمي‌ها در ابتداي سال بود و مورد بعدي مربوط به انتشار اوراق گواهي 30درصدي بانك مركزي كه بزرگ‌ترين ضربه را به بازار سرمايه زد.
عدم رويكرد حمايتي دولت براي بازار سرمايه
حميدرضا ميرمعيني، كارشناس و تحليلگر بازار سرمايه در مورد ريزش‌هاي اخير بورس به «اعتماد» گفت: جرياني كه اخيرا با تصميمات دولت شكل گرفته باعث اين ريزش‌ها شده است و علي‌رغم روال ساليان گذشته كه با خوشبيني ورود به سال جديد در اسفند ماه اين بازار با رشد همراه مي‌شد اين رويه امسال رخ نداد. ميرمعيني با اشاره به مولفه‌هايي كه باعث به وجود آمدن اين وضعيت بورس شد، افزود: از اواسط بهار سال 1402 شرايط بورس تغيير كرد و بازار سرمايه سال بي‌رمقي را آغاز كرد و عمدتا با سياست‌گذاري‌هاي اقتصادي كه دولت اعمال كرد اين اتفاقات رقم خورد و به نوعي فعالان بازار هم از سرمايه‌گذاري بيشتر در اين بازار نااميد شدند و متوجه شدند رويكرد دولت به بورس اوراق بهادار رويكرد حمايتي نيست.
افزايش نرخ خوراك پتروشيمي‌ها
و تغيير نرخ سود سپرده
اين فعال بازار سرمايه با اشاره به افزايش نرخ خوراك پتروشيمي‌ها ادامه داد: افزايش نرخ خوراك پتروشيمي‌ها در ارديبهشت ماه 1402 در كنار اصرار بر نرخ‌گذاري دستوري دولت روي اكثر كالاها و ازجمله خودرو باعث به وجود آمدن مشكل در بسياري از صنايع شده است و اين سياست غلط همچنان هم ادامه دارد. ميرمعيني تصريح كرد: از بي‌تدبيري‌هايي كه در قالب تنظيم بودجه رخ داد تا افزايش نرخ سود سپرده ازسوي بانك مركزي و... باعث شدند تا سرمايه‌گذاران به اين نتيجه برسند كه دولت هيچ نوع اولويتي براي بازار سرمايه قائل نيست.
سال آينده سال سختي
براي بنگاه‌هاي اقتصادي است
او خاطرنشان كرد: با توجه به مضيقه‌هايي كه دولت در سال جديد دارد و مشكلاتي كه احتمالا با آن روبه‌رو خواهد شد باز هم به نظر نمي‌رسد بازار سرمايه در اولويتش باشد و شايد شاهد فشارهاي بيشتري هم بر اين بازار باشيم. ميرمعيني گفت: در حال حاضر نمي‌توان گفت سهم‌ها داراي ارزندگي هستند، چراكه تا زماني مي‌شد اين ادعا را داشت كه نرخ‌هاي سود بانكي تا اين اندازه بالا نبودند و افزايش ريسك بازار را هم تا اين اندازه تجربه نكرده بوديم اما امروز هر چند سهم‌ها ارزندگي گذشته را ندارند اما از ساير بازارها (خودرو، طلا، ارز و مسكن) عقب‌تر مانده است. اين كارشناس بازار سرمايه افزود: علي‌رغم اينكه شايد امروز شركت‌ها به لحاظ جايگزيني و ارزش‌گذاري مبتني بر دارايي‌ها و رويكرد درآمدي در شرايط مناسبي باشند اما به نظر مي‌رسد سال آينده سال سختي براي بنگاه‌هاي اقتصادي باشد.
حتي از قيمت‌هاي پايين سهام
هم استقبالي نمي‌شود
او با بيان اينكه حتي از قيمت‌هاي پايين سهام هم استقبالي نمي‌شود، تصريح كرد: باتوجه به شرايط اقتصادي كنوني و تصميم‌گيري‌هاي دولت نه تنها نقدينگي تازه‌اي وارد بازار سرمايه نمي‌شود، بلكه همين مقدار جريان نقدينگي اشخاص حقيقي هم كه امروز وجود دارد ميل به خروج دارند و ما روزانه شاهد خروج بسياري از نقدينگي‌ها در بازار سرمايه هستيم.
ميرمعيني خاطرنشان كرد: باتوجه به اينكه بازار سرمايه و بورس هميشه يك شاخص پيش‌نگر بوده و آينده اقتصادي شركت‌ها را مدنظر دارد و عايدي بنگاه‌ها هم مبتني بر آينده اقتصادي شكل مي‌گيرد بنابراين خوشبيني نسبت به عايدات صعودي شركت‌ها امروز وجود ندارد و همين امر باعث شده تا شاهد اين روند رو به نزول در بازار سرمايه باشيم.
آخرين ميخ بر تابوت بازار سرمايه زده شد
اين كارشناس بازار سرمايه در ادامه افزود: متاسفانه نه تنها اقبالي بر اين بازار نيست بلكه نشانه‌هايي مبني بر تغييرات با اهميت و اثرگذار هم ديده نمي‌شود كه بتوان نگاه بدبينانه به اين بازار را تمام كند و اميد را به اين بازار بازگرداند. ميرمعيني با اشاره به انتشار گواهي سپرده با نرخ 30درصدي خاطرنشان كرد: آخرين ميخ بر تابوت بازار سرمايه همين مساله بود كه ازسوي سياست‌گذار پولي و مقام رسمي بازار پول زده شد و باعث شد كه به نوعي نرخ پايه بازده مورد انتظار سهامداران افزايش پيدا كند. اين كارشناس بازار سرمايه در ادامه گفت: اين افزايش نرخ تنزيل مبتني بر افزايش نرخ سود بانكي متاسفانه خطر بسيار جدي براي بازار سرمايه است كه شايد ريزش‌هاي بيشتري را هم رقم بزند، چراكه بايد به نوعي ارزش ذاتي به دست بيايد تا بتواند نرخ مورد انتظار سهامداران را تامين كند در غير اين صورت سهامدار همچنان نسبت به خريد و تقاضا براي خريد سهام منتظر مي‌ماند و هيچ اقدامي نمي‌كند. او تصريح كرد: بنابراين از مهم‌ترين عوامل در هفته‌هاي اخير كه در افت بازار هم اثرگذار بود افزايش نرخ سود بانكي بود كه هر چند سياست‌گذار پولي با رويكرد مهار تورم اين سياست را اتخاذ كرد اما متاسفانه به زيان بازار سرمايه تمام شد و باعث ريزش‌هاي بيشتر اين بازار شد و تا زماني كه نشانه‌اي بر تغيير اساسي در اين سياست‌گذاري‌ها رخ ندهد بازار سرمايه همچنان روي خوش رونق و رشد را نخواهد ديد.
هنوز جداول بودجه سال آينده
منتشر نشده است
سيدمصطفي صفاري، كارشناس بازار سرمايه در مورد ريزش‌هاي اخير بورس به «اعتماد» گفت: با وجود اين ريزش‌ها باز هم توصيه‌اي به فروش سهم‌ها نمي‌كنم و بايد صبوري كرد تا پس از انتخابات مجلس تصميم درست در اين خصوص گرفته شود. اين كارشناس بازار سرمايه با بيان اينكه هنوز جداول بودجه سال آينده منتشر نشده است، افزود: هر چند تك سهم‌هايي كه ارتباطي به بودجه ندارند مثبت است اما كليت بازار منفي است و تا زماني كه اين جداول را ندهند، نمي‌توان از وضعيت صنايع در سال آينده مطلع شد پس بايد شرايط بورس در سال جديد را پس از بررسي اين جداول مورد ارزيابي قرار داد.
دولت دست خود را در جيب شركت‌هاي بورسي كرده است
او در مورد انتشار گواهي سپرده با نرخ 30درصدي تصريح كرد: متاسفانه انتشار اين گواهي‌ها باعث منفي شدن بورس مي‌شود و اينكه رابطه نرخ بهره با قيمت سهام رابطه عكس دارند و زماني كه اين 30درصد كه با سود پرداختي‌اش 34درصد مي‌شود p/e در محدوده 3 قرار مي‌گيرد. صفاري با بيان اينكه p/e امروز 5.5 است، گفت: به اين معني كه قيمت سهام امروز در كف قيمتي قرار گرفته است و در اصل افزايش نرخ بهره بانكي باعث مرگ بازار سرمايه شد. او افزود: متاسفانه دولت دست خود را در جيب شركت‌هاي بورسي كرده است و به بازارهاي ديگر كاري ندارد؛ نه توجهي به بازار دلار دارد و نه بازار طلا ضمن آنكه ماليات بر عايدي هم هنوز به تصويب نرسيده است اما حاشيه سودها در اين بازار
به شدت پايين آمده است.