روشن شدن مشعل المپيك در المپياي يونان
محمود فاضلي
در حالي كه قرار است 26 جولاي 2024 مراسم افتتاحيه بازيهاي المپيك پاريس آغاز شود، مشعل المپيك در منطقه المپياي باستاني يونان روشن شد تا سفري را آغاز كند كه آن را از منطقه تاريخي «آكروپوليس» به «پلينزي» فرانسه قبل از رسيدن به پايتخت فرانسه در 26 جولاي خواهد برد. پاريس پس از سالهاي 1900 و 1924 براي سومين بار ميزبان بازيهاي المپيك تابستاني خواهد بود.
اين رويداد براي نخستين بار از زمان همهگيري كوويد-19 كه باعث شد بازيهاي تابستاني توكيو 2020 و زمستاني پكن 2022 بدون تماشاگر برگزار شود، براي عموم آزاد بود. حدود 600 شخصيت برجسته در مراسم روشن كردن شعله المپيك شركت داشتند. اين هيات توسط رييس كميته المپيك يونان، خانم «كاترينا ساكلاروپولو» رييسجمهوري يونان و توماس باخ رييس كميته بينالمللي المپيك برگزار شد.خانم مري مينا هنرپيشه يوناني شعله آتش را با استفاده نور خورشيد روشن كرد و آن را به اولين حملكننده مشعل كه قهرمان قايقراني المپيك ۲۰۲۰ توكيو است، داد. مانادو، شناگر زن فرانسوي، كه سه مدال المپيك را به گردن آويخته، نخستين ورزشكار فرانسوي است كه مشعل المپيك را در خاك يونان حمل كرد. او مشعل المپيك را از استفانوس انتوسكوس يوناني، دارنده مدال طلاي رقابتهاي قايقراني المپيك ۲۰۲۰ توكيو، تحويل گرفت.
مشعل المپيك بهدنبال رويهاي كه در يونان باستان شناخته ميشد، در المپيا، جايي كه بازيها در سال 776 قبل از ميلاد متولد شد، روشن ميشود. آخرين بازيهاي المپيك باستان در سال 393 پس از ميلاد برگزار شد، مراسم پخش مشعل از بازيهاي المپيك باستاني سرچشمه گرفت، جايي كه آتش در تمام طول رويداد شعلهور بود. اين سنت به بازيهاي مدرن بازگشت.
مشعل المپيك يازده روز در خاك يونان توسط ۶۰۰ مشعلدار حمل و سپس روز ۲۶ آوريل (هفتم ارديبهشت) در مراسمي در محل برگزاري اولين دوره بازيهاي المپيك مدرن، به برگزاركنندگان المپيك ۲۰۲۴ پاريس تحويل داده ميشود. مشعل المپيك ۲۷ آوريل (هشتم ارديبهشت) با كشتي «بلم»، كه تنها چند هفته پس از بازيهاي ۱۸۹۶ آتن به آب انداخته شد، سفرش را به مقصد فرانسه و شهر پاريس، ميزبان آتي بازيهاي المپيك، آغاز خواهد كرد. مشعل المپيك ۳۳ روز هشتم مه (۱۹ ارديبهشت) به بندر مارسي ميرسد. ۱۰ هزار حملكننده آن را در ۶۴ شهر فرانسه حمل خواهند كرد. مشعل المپيك سفري ۱۲ هزار كيلومتري خواهد داشت و روز ۲۶ ژویيه (پنجم مرداد) به مراسم افتتاحيه المپيك پاريس در رودخانه سن وارد ميشود.
توماس باخ رييس كميته بينالمللي المپيك (IOC) در اين مراسم، گفت: «در اين دوران سختي كه در آن زندگي ميكنيم، با افزايش جنگها و درگيريها مردم از اين همه نفرت، تجاوزات و اخبار منفي كه روز به روز با آنها روبرو هستند، خسته شدهاند. ما مشتاق چيزي هستيم كه ما را به هم نزديك كند، چيزي كه ما را متحد كند، چيزي كه به ما اميد بدهد. مشعل المپيك را امروز به اين اميد روشن ميكنيم.»
حدود ۱۲۰۰۰ نفر پس از انتخاب شدن براي مراسم ۸۰ روزه مشعلگرداني در سراسر فرانسه بررسي شدند. اين مراسم از ۸ مه در مارسي آغاز ميشود و با شروع بازيهاي پاريس در ۲۶ ژویيه به پايان ميرسد.
در سال 2004 ميلادي براي اولين بار مشعل المپيك كه در طول مسابقات المپيك به شكل روشن از بسياري از شهرهاي جهان عبور كرد و سپس به محل اصلي و زادگاه واقعي خود بازگشت. سفر مشعل المپيك به سراسر جهان بهعنوان سمبل صلح و دوستي 78 روز بهطور انجاميد و بيش از 78 هزار كيلومتر را پياده طي شد. اين مشعل بيرون از مرزهاي يونان 3600 كيلومتر را طي كرد و از پنج قاره جهان عبور نموده و درنهايت به شهر المپيا مكان اصلي اولين المپيك بازگشت.
منطقه المپيا همان مكاني است كه بسياري از مردم يونان باستان از شهرهاي آتن، اسپارت و تمام مديترانه كه به زبان يوناني تكلم ميكردند گردهم آمده تا بزرگترين واقعه ورزشی- فرهنگي هر چهار سال را برگزار نمايند. در واقع اين منطقه در طول مسابقات ورزشي ميزبان ورزشكاران نبوده بلكه محلي براي تجمع هزاران نفر يوناني بود كه با حركت گروهي خود شكوه خاصي به اين مراسم ميبخشيدند. در يونان باستان و در حاشيه اين مراسم بسياري از هنرمندان، نويسندگان، شاعران و موسيقيدانان در اين محل حضور داشتند. در يونان باستان در تمامي مراسمهاي مذهبي از وجود آتش استفاده ميشد و در مركز هر يك از دولتشهرهاي يونان مشعلي به نشان روشنايي شهر روشن بوده است.