ندا جعفري
در حالي كه هفته گذشته مهدي ضيغمي، رييس سازمان توسعه تجارت از عرضه اولين خودروهاي برقي از روز (يكشنبه ١۶ ارديبهشت ماه) خبر داده بود، مهدي تقدسي مدير سامانه يكپارچه خودروها در گفت‌وگو با يكي از رسانه‌ها اعلام كرد؛ عرضه خودروهاي وارداتي براي ثبت‌نامي‌هاي قبلي است و هنوز هيچ چيز مشخصي در اين زمينه وجود ندارد و سايت سامانه نيز در حال به‌روزرساني است.
چرا واردات خودروهاي برقي؟
هر چند كشورهاي بسياري در سراسر جهان به منظور كاهش آلودگي هوا و گازهاي گلخانه‌اي و كم كردن حجم ترافيك به سرعت در حال سرمايه‌گذاري براي زيرساخت‌هاي خودروهاي برقي هستند، اما ايجاد شبكه‌اي از ايستگاه‌هاي شارژ در پاركينگ‌ها، مجتمع‌هاي بين‌راهي، مناطق گردشگري و حتي پمپ‌بنزين‌ها و... و ارتقا و سرمايه‌گذاري شبكه برق براي پاسخگویي مصرف بالاي برق در كشور و توسعه زيرساخت‌هاي توليد باتري و سرويس و خدمات به اين خودروها هزينه بالايي دارد و نياز به سرمايه‌گذاري در بخش زيرساختي و حمايت‌هاي دولتي است كه در بلندمدت و با ايجاد زيرساخت‌هاي لازم استفاده از اين خودروها هم افزايش خواهد يافت.
استفاده از حمل و نقل عمومي بهتر است يا استفاده از خودروهاي برقي؟
محمود نجفي سهي، كارشناس حوزه خودرو در واكنش به واردات خودروهاي برقي به كشور به «اعتماد» گفت: نه تنها زيرساخت استفاده از خودروهاي برقي هنوز در كشور مهيا نشده بلكه ارزي هم براي واردات اين قبيل از خودروها وجود ندارد. البته به نظر مي‌رسد شهرداري قراردادي به منظور واردات خودروهاي برقي منعقد كرده است كه آن هم جاي سوال دارد و برخي از نمايندگان هم با اين مساله مخالف هستند.
اين كارشناس حوزه خودرو با بيان اينكه براي كاهش ترافيك شهري راه‌هاي آسانتري هم وجود دارد، گفت: در صورتي كه ميزان حمل و نقل عمومي در كشور افزايش پيدا كند و حتي رايگان هم شود توجيه اقتصادي دارد و در كاهش آلودگي هوا هم موثر است.
حجم ترافيك با استفاده
از خودروهاي برقي كم مي‌شود؟
او ادامه داد: با وجود تعداد بالاي صنايع خودروسازي در كشور چرا بايد اقدام به واردات خودرو آن هم از نوع برقي شود؟ هر چند ممكن است علت واردات خودروهاي برقي را كاهش آلودگي هوا اعلام كنند اما باز هم حجم ترافيك كم نخواهد شد. نجفي با اشاره به ايجاد زيرساخت براي اين مدل از خودروها تصريح كرد: هر چند ممكن است ايجاد ايستگاه‌هاي شارژ كار چندان سختي نباشد اما مشكل اصلي تامين برق و كمبود انرژي است. او در پاسخ به اين پرسش كه واردات خودروهاي برقي چه ميزان صرفه اقتصادي دارد، گفت: اين اقدام صرفه اقتصادي چنداني ندارد و بنده بارها گفته‌ام اگر قرار است يك مشكل حل شود نبايد 30 مشكل ديگر براي توليد ايجاد شود.
برداشتن موانع توليد يا واردات خودرو؟
اين كارشناس حوزه خودرو تصريح كرد: اگر مردم استفاده از خودروي شخصي در سطح شهر را به استفاده از حمل و نقل عمومي ترجيح مي‌دهند به دليل عدم رسيدگي به حمل و نقل عمومي و زيرساخت‌هاي ضعيف آن است و ضرورت دارد فرهنگ استفاده از خودروهاي عمومي گسترش پيدا كند.
نجفي ادامه داد: هم اكنون بيش از 200 مدل موتورسيكلت وارد كشور مي‌شود آن هم به اين دليل است كه ساخت موتورسيكلت توجيه اقتصادي ندارد، اين در حالي است كه براي خودرو اينگونه نيست؛ اما واردات شيرين است و دولت هم براي واردات موتورسيكلت فرش قرمز پهن كرده است و موانع توليد هم هر روز بيشتر مي‌شود. او ادامه داد: اين در حالي است كه در سال‌هاي گذشته سالانه تا 1 ميليون و 700 هزار دستگاه خودرو هم توليد مي‌شد و نيازي هم به واردات خودرو نبود و حتي بنز هم وارد كردند و قطعه‌سازان مجبور به ساخت قطعات بنز شدند و امروز هم صنعت قطعه‌سازي كشور آمادگي ساخت خودروي باكيفيت را دارد.
خدمات پس از فروش
خودروهاي برقي چگونه است؟
حسين رحيمي نژاد، كارشناس حوزه خودرو با اشاره به عدم وجود زيرساخت‌هاي لازم براي استفاده از خودروهاي برقي به اعتماد گفت: واردات خودروهاي برقي با چالش دستگاه‌هاي شارژ برق مواجه است هر چند تعداد محدودي از اين دستگاه‌ها در سطح شهر نصب شده‌اند اما اين تعداد هم پاسخگو نيست، ضمن آنكه مدت‌زمان شارژ اين خودروها طولاني است و گاهي حداقل تا يك ساعت زمان براي شارژ باتري نياز دارد كه البته اين موضوع به نوع باتري اين خودروها وابسته است.
اين كارشناس حوزه خودرو در ادامه افزود: فعلا امكان نصب اين دستگاه‌ها در منازل وجود ندارد و نصب آنها معمولا در پمپ‌بنزين‌ها انجام مي‌شود كه البته زيرساخت‌هاي لازم تنها مربوط به نصب دستگاه‌هاي شارژ نمي‌شود و خدمات پس از فروش براي خودروهاي برقي و تعميرات آن هم مهم است كه هنوز هيچكدام از آنها فراهم نشده است.
استفاده از خودروهاي برقي
چقدر صرفه اقتصادي دارد؟
رحيمي نژاد خاطرنشان كرد: تا زماني كه تعداد خودروهاي برقي در شهر افزايش پيدا نكند و توجيه اقتصادي هم نداشته باشد طبيعتا ايجاد ايستگاه‌ها هم چندان معقول نيست و ارگان‌ها و سازمان‌ها هم چندان تمايلي براي اين مساله ندارند و علت آن هم تعداد محدود اين خودروها در كشور است. اين كارشناس حوزه خودرو در پاسخ به اين پرسش كه استفاده از خودروهاي برقي چقدر صرفه اقتصادي دارد، تصريح كرد: براي مصرف‌كنندگان كه هيچ صرفه اقتصادي ندارد و براي حاكميت هم اين صرفه اقتصادي محدود است، آن هم به دليل ارزان بودن نرخ برق است كه تقريبا شبيه قيمت بنزين رايگان به دست مصرف كننده مي‌رسد و آن هم به دليل پرداخت يارانه از سوي دولت است.
چه ميزان از آلودگي هوا در تهران
منشأ خودرويي دارد؟
رحيمي نژاد خاطرنشان كرد: هر چند كشورهاي دنيا به سمت استفاده از خودروهاي برقي در حركت هستند و مسوولان دولتي كشور هم نمي‌خواهند از اين اتفاق جا بمانند و در نتيجه سعي دارند به سمت استفاده از خودروهاي برقي بروند اما اين حركت در بلندمدت نتيجه مي‌دهد كه البته كار اشتباهي هم نيست، اما در كوتاه‌مدت اين موضوع نه تنها باعث صرفه‌جویي نمي‌شود بلكه هزينه بيشتري را هم به دنبال دارد.
اين كارشناس حوزه خودرو با بيان اينكه استفاده از خودروهاي برقي تاثير چنداني بر كاهش آلودگي هوا ندارد، افزود: بخش كوچكي از آلودگي هوا در تهران منشأ خودرويي دارد و عمده اين آلودگي‌ها به صنايع اطراف تهران برمي‌گردد و در مجموع در كوتاه‌مدت واردات و استفاده از خودروهاي برقي نه تاثيري بر محيط زيست و آلودگي هوا دارد و نه صرفه اقتصادي چنداني دارد و اثر مثبتي هم در پي ندارد و در كوتاه‌مدت فقط هزينه‌بر است و شايد بين 5 تا 10 سال بعد بتوان خروجي اين برنامه‌ريزي‌ها را براي واردات خودروهاي برقي مشاهده كرد.