كارماي كابينه
احمد فاطمي
۱- رييسجمهور پزشكيان، در روز تحليف يا طي چند روز آينده وزراي پيشنهادي خود را به مجلس جهت راي اعتماد رسما معرفي ميكند و كابينه و دولت دكتر پزشكيان در تاريخ ايران عينيت مييابد.
۲- گفتوگوهايي كه راجع به پيشنهادات اشخاص حقيقي و احزاب و گروههاي اجتماعي-سياسي و همچنين اصناف و اتاق بازرگاني و نهادهاي تخصصي در معرفي گزينهها به رييسجمهور در دو هفته گذشته وجود داشته روند و سير خود را طي كرد و نهايتا دكتر پزشكيان، با نقد بخشي از اين تعرفهها و بيان اينكه هر كس دوستان خود را معرفي كرده است، در واقع پاي خود را در مسير بالاتر و روند پيشروتري قرار داد و نشان داد مسعود پزشكيان اهل تعارف نيست و در عين احترام به همه اما به معيار و اصول پايبندتر است و دنبال حل مسائل است، حتي با اشخاصي كه در كمپين انتخاباتي او حضور فيزيكي نداشتند.
۳- نكته ظريف گزينش افراد در كابينه اين است كه بسياري از افراد متخصص و كاردان، به دلايل متعدد شخصي و غيرشخصي در كمپينهاي انتخاباتي حضور فيزيكي ندارند و مشغول كار تخصصي و علمي خود هستند و در عين حال براي تصدي مديريتهاي اجرايي و كلان ميتوانند بهترين گزينه باشند و دهها ايده قابل اجرا و قوي براي سازمان متبوع خود دارند و در عين حال از عنصر لابي و مذاكره براي معرفي خود محروم هستند و در مقابل اين اشحاص توانمند، افرادي مطرح ميشوند كه متخصص و توانمند نيستند ولي اهل لابي و فشار هستند و پيدا كردن آنها كار دشواري نيست. مكانيسمهاي موجود انتخاب وزرا و مديران از اين نقيصه اساسي رنج ميبرد و ما در اكثر حوزهها مكانيسمي نداريم كه به انتخاب افراد متبحر ولي بدون لابي بپردازد. شكايت دكتر پزشكيان از گروههاي انتخاب افراد، ناظر به چنين نقص اساسي است. خوشبختانه واكنش جامعه به چهرههاي تكراري و پير و ايضا بدون خلاقيت و ابتكار، كار را براي نه گفتن رييسجمهور به اين افراد در مديريتهاي اجرايي آسان كرده، چون حمايت اجتماعي در پي دارد.
۴- امروز در كابينه و معاونتهاي رييسجمهور و روساي سازمانهاي مهم تخصصي و معاونان وزير و انتخاب استانداران نيازمند افرادي هستيم كه روح تخصصي و علمي و اجرايي قوي به سازمان متبوع خود تزريق كنند و مقبول افراد مرتبط با آن دستگاه باشند. به عنوان نمونه تاريخي در دهه شصت مشاور ارشد اقتصادي دولت كه نقش تصميمساز اساسي در مديريت اقتصادي ايران را ايفا كرد و يكي از دلايل استحكام اقتصادي و عدم فروپاشي اقتصاد بهرغم جنگ و فشارهاي قدرتهاي جهاني عليه ايران بود، كسي نبود جز مرحوم ميرمصطفي عالينسب. عالينسب علاوه بر تخصص علمي در حسابداري و بازرگاني خود كارآفرين نمونه و فعال اقتصادي آگاه به روندهاي اقتصادي و عدد و رقم و صاحب بينش عميق و سلامت و پذيرش در عرصه اجتماعي و اقتصادي و حتي جامعه مذهبي بود و در دولت دكتر مصدق مشاور اقتصادي ايشان بود و اوراق قرضه در دهه سي شمسي از ايده تا عمل از عالينسب بود. نفوذ فكر و بيان عالينسب و نزديكي او با برخي مراجع تقليد همچون آيتالله بروجردي و آيتالله ميلاني تا به آنجا بود كه اين مراجع بدون مشورت با عالينسب تصميمگيري نميكردند و حتي يكبار آيتالله ميلاني فتواي خود را در مورد سرقفلي و سفته پس از مخالفت عالينسب تغيير داد. عالينسبها نيازي به مجري اول بودن ندارند ولي ميتوانند روح جمعي و يكپارچگي را تقويت و با آسيبشناسي دقيق، راهكارهاي فوري و بهينه را نشان دهند و ايدههاي خلاق و قابل اجرا را مطرح و روندها را همراه كنند. امروز در عرصه امور اجتماعي و فرهنگي با توجه به بحران اجتماعي بعد از حوادث دو سال گذشته، نياز به مشاوران كاردان و مقبول همانند مصطفي عالينسبها داريم تا وزارتخانههاي مرتبط با اين آسيب دچار اشتباه تحليلي در ايده و اجرا نشوند. همچنين در مورد سياست خارجي و سياست داخلي و نيز براي حل نظام مسائل مهم اقتصادي و نيز تشريح دقيق وضعيت موجود و راههاي كوتاهمدت و ميانمدت برونرفت از وضعيت فعلي بيش از پيش به مشاوراني چون عالينسبها نيازمنديم. كار دولت در اين حوزهها آنقدر مهم و حياتي است كه فرصت آزمون و خطا نيست و دليل حساسيت پزشكيان، فهم ايشان از وضعيت واقعي كشور است و بجاست تا افراد كارگشا و توانمند براي موفقيتهاي پايدار گزينش شوند و از اين حيث طبيعتا بسياري از اين افراد در ليستهاي موجود قرار نميگيرند.
۵- تراز مديران دولت بايد آنقدر در مدار تخصصي و علمي و پاكدستي باشد كه نياز به لابيگري نباشد و همه به صلاحيت تخصصي آنها مُقِر باشند. انتخاب جامعه در اين انتخابات راي به صلاحيتها و فضائل اخلاق فردي و علمي مسعود پزشكيان بود و اين روند نبايد در گزينش مديران دولت متوقف شود. دولت نيازي به ورشكستههاي سياسي كه مورد خشم جامعه نيز قرار دارند، ندارد.
نماينده بابل در مجلس