مروري بر نقاشيهاي حميد پورعلي در گالري بينش
سمفوني سكوت
سارا شهرياريراد
در استيتمنت نمايشگاه به قلم ليلا طيبيفرد (كيوريتور) به رابطه ميان مناظر و منطقه زندگي هنرمند اشاره شده است. شهرستان لار از نقاط گرمسير جنوبي استان فارس است كه به علت خشكي هوا و كمي ريزش باران از گونههاي گياهي گرمسيري و مقاوم در برابر خشكي پوشيده شده است. با مشاهده نقاشيها متوجه خواهيم شد كه دريافت هنرمند از مناظر لار داراي هويت مستقلي است. او هيچگونه دلبستگي به بازنمايي دقيق مشهودات خود در مناظر پيش روي ندارد. او به طبيعت زادگاهش هويت مستقلي بخشيده و واقعيت طبيعت را در پروسه مطالعه و تعمق خود با تخيل درهمآميخته است. اين بازسازي ذهني در فرمها و رنگها باعث شده كارها از واقعگرايي و توصيف دقيق چيزها تا حدي فاصله بگيرد.
هنرمند روزهاي متمادي در سكوت طبيعت لار، فرمها و رنگها را در نور و سايههاي متفاوت شبانهروز به دقت مطالعه كرده است، اما در ادامه قوانين رويت جهان واقعي را رعايت نميكند، او توصيف ديگري را از چشماندازهاي منطقه مورد مطالعهاش ارايه كرده است. ميتوان گفت آنچه كارهاي او را از طبيعتپردازي به سمت ساخت انتزاعي روابط بصري در تركيببندي رهنمون شده، مرتبط است با يك تصميم و انتخاب براي تغيير شيوه ديدن و ثبت طبيعت. تصميمي آگاهانه براي سادهسازي فرمها، تقليل محتوا، ستردن پيوندهاي تصوير با چشمانداز مورد مطالعه و در مجموع هدايت بينش خود به سمت تصويرهاي نيمه انتزاعي.
با بررسي فرآورده اين نوع بينش در سادهسازي و تخيل ميتوان به تشابه برخي فرمها با نقاشي ايراني رسيد. او با وارد كردن فرمهايي از نقاشي ايراني و رنگهاي درخشاني كه در طبيعت گرم و خشك آن منطقه وجود ندارد، كمپوزيسيون نهايي خود را از تلفيق آنچه به چشم ديده و گسترهاي از رنگهايي كه در طبيعت لار نميبيند با هدف ايجاد حالت و كيفيت بصري مطلوبش ميسازد. در اكثر كارها منبع مشخصي براي نور وجود ندارد و اين روشنايي ميتواند به دليل فقدان تاريكي و نور شديد منطقه گرم و خشك يا انتخاب شيوه منظرهسازي متاخر هنرمند براي ساخت تصويري شاعرانه و نيمه انتزاعي از طبيعت باشد. از آنجا كه نقاشيهاي او از كلامي مفهوم نميشود، وجه تشابه كارهاي او با نگارگري صرفا بصري و مرتبط با خصلتهاي عام نقاشي ايراني نظير چكيدهنگاري، عناصر نمادين تكرار شونده و همچنين شيوه پردازش در طراحي و برجستهنمايي و سايه روشنهاست. تصويرهايي كه او ساخته توصيف دريافتهاي شخصي او در مواجهه با عناصر موجود در طبيعت مورد مطالعهاش و انتخابهايي در رنگ و تركيب است كه ميتواند متاثر از نقاشاني با بينش انتخابي متاخر او باشند. آنچه در اين يادداشت مرور شد مرتبط با اكثريت كارهاي انتخاب شده توسط كيوريتور نمايشگاه سمفوني سكوت است. يكي از آثار نسبتا متفاوت با ديگر آثار نمايشگاه، نقاشي آبسترهاي است تداعيگر درختچههاي طبيعت لار كه در نهايت كمينهگرايي و بر پايه سادگي بيان در رنگ، فرم، فضا و ماده به شكل هندسي كار شده است. سكوت و سكون و آرامش اين تصوير به گونهاي است كه گويي محافظهكارانه از بيان موضوعات، مسائل يا پرسشهاي مرتبط با بحرانهاي زمانهمان ميگريزد و بيانگر سخن رابرت براونينگ: «كمتر غنيتر است.»
شنيدم كه حميد پورعلي ميگفت اين دشوارترين كاري بوده كه انجام داده است.