گفت‌وگوهای راهبردی
محسن حاجی‌میرزایی
نگاهی به سفر فشرده و پر از دستاورد رییس‌جمهوری به اجلاس بریکس
سفر دکتر پزشکیان، ریاست محترم جمهوری ایران و هیأت همراه ایشان به اجلاس بریکس در استان کازان کشور روسیه، سفری پرمعنا و بادستاورد بود. اما پیش از تبیین این سفر مایلم از میهمان‌نوازی آقای پوتین، ریاست جمهوری کشور روسیه تشکر کنم. حضور روسای جمهور و مقامات بیش از ۴۰ کشور به این کشور و برگزاری یک گردهمایی بزرگ و جهانی، امر بسیار مهم و قابل اعتنایی است که هیچ کشور در غرب و شرق نمی‌تواند آن را نادیده بگیرد. اگر بخواهیم گزارشی کوتاه از سفر فشرده دکتر پزشکیان ارائه کنیم، می‌توان به تلمیح و تمثیل گفت در روزهای سرد ایالت کازان، دیدارهای بسیار گرمی بین رییس‌جمهور محترم و روسای جمهور دیگر کشورهایی که در اجلاس حضور داشتند، انجام شد که نتیجه و چشم‌انداز آن رونق بخشیدن به اقتصاد ایران است. سه سخنرانی دکتر پزشکیان در اجلاس بسته و باز بریکس و بریکس‌پلاس و پردازش ایده‌ی همگرایی به جای واگرایی و ایجاد یک بلوک قدرتمند با اعضای بریکس برای رسیدن به یک همکاری اقتصادی با زیربناهای سیاسی، نشان دهنده آن بود که افق دید ایران از بریکس، نگاهی گذرا و کوتاه‌مدت نیست.
واقعیت این است که ما در زمانه انتقال قدرت از غرب به شرق به سر می‌بریم. اقتصادهای نوظهوری مانند چین، روسیه و هند در کنار برزیل، آفریقای جنوبی و ترکیه نشان‌دهنده این چرخش جهانی است. پس همان طور که ریاست محترم جمهور ایران نیز گفتند در بریکس گام بلندی برداشته شده است. رسیدن به یک ساز و کار روشن برای ایجاد یک اتحادیه اقتصادی، تاسیس یک بانک جهانی و در کنار آن راه‌اندازی ارز مشترک و همچنین لغو روادید برای سهولت سفر شهروندان کشورهای عضو بریکس به کشورهای یکدیگر همه بیانگر آن است که اتفاقی بزرگ در شرف وقوع است. در سفر سه روزه ریاست محترم جمهوری ایران ملاقات‌های متنوع، پرتعداد و گفتگوهای راهبردی‌ای با رؤسای جمهوری چین، روسیه، مصر، ارمنستان، آفریقای جنوبی، ونزوئلا، بولیوی، بلاروس و رییس امارات متحده عربی و نخست‌وزیر هند انجام شد که هم کارساز بودند و هم مفید.
گفت‌وگوهای دو جانبه در چند محور انجام شد که اشاراتی به آنها می‌شود. در تمامی این گفت‌وگوها ابتدا به ساکن رؤسای جمهور به موضوع توسعه همکاری‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی می‌پرداختند.
اولویت اول دکتر پزشکیان بهبود وضعیت اقتصادی کشور است؛ بنابراین از اولین مباحثی که ریاست محترم جمهور در گفت‌وگوهای خارجی با همتایان خود بیان می‌کنند توسعه روابط اقتصادی و تشویق آنها به سرمایه‌گذاری در ایران و استفاده از ظرفیت‌های دو طرف است. به عنوان مثال در گفت‌وگو با آقای شی رییس‌جمهور چین، ایران آمادگی خود را برای هرچه زودتر اجرایی شدن قرارداد منعقد شده میان دو کشور اعلام کرد و آقای شی نیز ضمن تایید این موضوع علاقه‌مندی خود را برای افزایش تبادلات اقتصادی و فرهنگی بین دو کشور و فعال شدن مسیر اعطای تسهیلات سه به یک در ازای منابع ایران در چین ابراز کردند.
مسأله دیگر تبیین مواضع صلح‌طلبانه ایران بود. رییس‌جمهور ایران در سه سخنرانی خود در بریکس چندین بار به صراحت اعلام کردند ما جنگ طلب نبوده، نیستیم و نخواهیم بود. سخن و خواسته قلبی ما برقراری صلح جهانی است. آرزوی ما جهانی بدون جنگ است. ما جنگ را به نفع هیچ کشور نمی‌دانیم اما اگر رژیم غاصب اسراییل اقدامی انجام بدهد قطعا بدون پاسخ نمی‌ماند. دنیایی که در آن کودکان و زنان و مردان در صلحی پایدار به سر ببرند و روزهای خود را بدون سیاهی جنگ آغاز و به پایان برسانند. این مدینه فاضله ما است که همه مردمان، خاصه کودکان از غرب عالم تا شرق دور در آرامش باشند. نه آنکه کودکان بی پناه غزه زیر بمب‌های چند هزار تنی باشند و همه ساز و کارهای تمدن غرب در برابر چنین جنایاتی ناکارآمد باشد.
این تبعیض و بی‌عدالتی نه فقط با کلام مقدس خداوند مغایر است که حتی با آموزه‌های دینی پیامبران الهی در تضاد است.
به همین دلیل نیز ریاست محترم جمهور در گفت‌وگوهای خود دفاع از مردم مظلوم غزه و لبنان راوظیفه خود دانستند و جنایات رژیم غاصب اسراییل را محکوم کرده و از کشورها و دولت‌های دیگر نیز خواستند که این آتش‌افروزی رژیم صهیونیستی را مهار، متوقف و خاموش کنند. زیرا جهان جدید نمی‌تواند استانداردهای دوگانه آمریکا و اروپا را در قبال مردم غزه و لبنان بپذیرد. این یک‌جانبه‌گرایی است و جهان لاجرم باید به سوی چند‌جانبه‌گرایی حرکت کرده و خود را در این مسیر تثبیت کند تا آنچنان که ریاست جمهوری محترم ایران در اجلاس بریکس تاکید کرد به سوی دنیای بهتری حرکت کنیم که در آن خبری از تحریم، جنگ، تجاوز، کشورگشایی و نسل‌کشی نباشد. در چنین جهانی، برابری به جای تبعیض، شفافیت به جای فریب و گفت‌وگو به جای جنگ حکم‌فرما خواهد بود. باشد که چنین شود و صلحی پایدار در جهان برقرار شود.