تب و تاب كاربران شبكه‌هاي اجتماعي همراه با اعلام نتايج انتخابات
# شمارش
اعتماد| شنبه شب، خواب خيلي دير توانست بر آنهايي كه نشسته بودند پاي شبكه‌هاي اجتماعي غلبه كند. پس از آغاز اعلام رسمي نتايج انتخابات كه خبر از بالا رفتن اعضاي ليست اميد و رسيدن‌شان به صندلي‌هاي خانه ملت مي‌داد، گوشي‌هاي همراه چند ساعت پركاري را تجربه كردند. حجم پيغام‌هاي دريافتي بالا رفت و تلگرام و توييتر و فيس‌بوك پر شدند از زنجيره بلندي از خبرها، شوخي‌ها و اظهارنظرهاي انتخاباتي. #شمارش، هشتگي بود كه براي اطلاع‌رساني در مورد نتايج و خبرهاي رسيده از تعداد آرا انتخاب شد، حجم گسترده‌اي از آنچه در ميان توييت‌ها و پيغام‌هاي طنزآميز مي‌رسيد مربوط بود به خبرهاي پراكنده‌اي كه حاكي از شنيده‌ها بود و هنوز توسط هيچ مرجع رسمي تاييد نشده بود. اعداد و آمار مدام تغيير مي‌كردند، پيغام‌ها يكي در ميان از نتايج انتخابات مجلس و خبرگان مي‌گفتند.
كاربران كه پيش از رسيدن زمان انتخابات بر اساس شايعات منتشر شده در انتظار بودند تا اخلال در سيستم اينترنت و شبكه‌هاي اجتماعي به خصوص تلگرام اتفاق بيفتد، توانستند بدون مشكل حضور مجازي خود را در جبهه مجازي انتخابات ادامه دهند و شايد همين بود كه پيام‌هاي طنزآميزي منتشر شد مبني بر تشكر از وزير ارتباطات كه «نگذاشت لنگر كشتي، كابل اينترنت را قطع كند. » خود وزير روز گذشته در گفت‌وگو با خبرنگاران اعلام كرد كه فشارهايي براي ايجاد محدوديت كاربران اينترنت وجود داشته است. محمود واعظي در پاسخ به اينكه آيا فشارهايي براي مسدود كردن فضاي اينترنت و شبكه‌هاي اجتماعي در زمان انتخابات بر شما تحميل شده بود؟ گفت: «جلسات متعدد و مصاحبه‌هاي متعددي صورت گرفت و پيشنهادهايي نيز از گروه‌ها و بخش‌هاي مختلف داشتيم كه اينترنت و برخي شبكه‌هاي اجتماعي در ايام انتخابات بسته شود اما ما موافقت نكرديم.» واعظي اضافه كرد: «در استفاده صحيح مردم از شبكه‌هاي اجتماعي و اينترنت واقف هستيم و با وجود اينكه صرفا اين شبكه تنها مختص انتخابات نيست، نخواستيم ساير امور مردم با مشكل مواجه شود. » بنا بر اعلام او بيشترين حجم استفاده مردم از اين شبكه‌ها براي امور غيرانتخاباتي بوده است: «بر اساس بررسي‌ها، مشخص شد تنها ۲۰ درصد ظرفيت شبكه اينترنت براي انتخابات صرف شد و مابقي آن يعني ۸۰ درصد به فعاليت روزمره كاربران اختصاص داشت.»
وزير ارتباطات در خصوص چگونگي رصد شبكه‌هاي اجتماعي و رسيدن به آمار مصرف كاربران براي استفاده انتخاباتي و غيرانتخاباتي توضيح داد: «تحولات شبكه‌هاي داخلي و خارجي اجتماعي در هر كشوري امكان رصد و پايش دارد اما اين به اين معني نيست كه حريم خصوصي كاربران در دسترس قرار گيرد، بلكه دسترسي به تحولات اجتماعي مربوط به تبادل محتواي اين شبكه‌ها مي‌شود و مي‌توانيم بگوييم كه مثلا چند درصد ويديو، چند درصد فيلم، سرگرمي و موضوعات علمي در اين شبكه‌ها مبادله مي‌شود و موضوع محتواي پيامك‌هاي انتخاباتي نيز از اين طريق محاسبه شد. » به گفته واعظي روزانه حدود ۲۰۰ ميليون پيامك در ارتباط با موضوع انتخابات در شبكه‌هاي مجازي تبادل شد.
امشب بيداريم
كاربران تلگرام شنبه شب را با چرخيدن در كانال‌هاي مختلف و گروه‌هاي‌شان گذراندند، گروه‌هايي كه بدون در نظر گرفتن موضوع اصلي‌شان تبديل شدند به پاتوقي براي دريافت و ارسال خبرها و پيام‌هاي انتخاباتي. به نظر مي‌رسيد تنها منبع موثقي كه براي دست يافتن شب‌زنده‌داران به آخرين نتايج راي‌گيري‌ها وجود داشت، خبرهاي پراكنده‌اي بود از سوي خبرنگاران و اهالي رسانه كه بعضا در وزارت كشور حضور داشتند و نزديك‌ترين منابع به نتايج شمارش آرا محسوب مي‌شدند. عكس‌هايي از نتايج فهرست‌هاي مربوط به مجلس خبرگان و مجلس كه از سوي برخي اهالي رسانه مي‌رسيد خيلي سريع راه خودش را در گروه‌هاي مختلف تلگرامي پيدا مي‌كرد. از نيمه‌هاي شب بود كه حاميان ليست اميد كم‌كم خبر از احتمال حذف تنها فردي دادند كه خارج از ليست اميد به مجلس راه يافته بود. خبر تغيير آراي غلامعلي حدادعادل كه تنها نماينده ليست اصولگرايان در منتخبان 30 نفره تهران بود خيلي سريع پيچيد، خبري كه مي‌رسيد بيشتر جنبه شايعه داشت اما با رسيدن به صبح روز گذشته صحت آن ديگر كتمان شدني نبود. واقعيت خبر خيلي زود جاي پيام‌هايي را كه در مورد تنها ماندن نامزد اصولگرايان در مجلس، دست به دست مي‌شد، گرفت.
در ميان خبرهايي كه در گروه‌هاي مختلف مي‌رسيد اسم برخي كانال‌ها و افرادي كه در جريان انتخابات بيشتر از ديگران توانسته بودند اطمينان كاربران را از صحبت اخبار خود مطمئن كنند بيشتر به چشم مي‌خورد، خبرنگاران و برخي چهره‌هاي فعال در شبكه‌هاي اجتماعي در ميان اين منابع موثق قرار داشتند و البته در اين ميان صفحات رسمي خبرگزاري‌ها نيز مورد هجوم كاربراني بود كه مي‌خواستند صحت اطلاعات رسيده را با يكي از منابع رسمي چك كنند. شايد همين باعث برخي انتقادات به وزارت كشور شد كه چرا امكان آنلايني براي به‌روز شدن آخرين آمار برآمده از شمارش آرا ندارد تا كاربران با خيال راحت‌تري تفاوت ميان آمار حقيقي و شايعات مجازي را تشخيص دهند. پس از نيمه‌شب و با نزديك شدن به ساعت انتشار نسخه‌هاي الكترونيكي روزنامه‌هاي كشور، عكس صفحات روزنامه‌هاي يكشنبه نيز در ميان عكس‌هاي ارسالي در شبكه‌هاي اجتماعي قرار گرفت تا بنا بر اصلاح‌طلب يا اصولگرا بودن روزنامه مورد نظر، تيتر يك آنها مورد نقد و نظر كاربران قرار گرفته و در اين ميان چشم خيلي‌ها به دنبال واكنش روزنامه كيهان بود كه در زير تيتر يك خود نوشت: «آمار اوليه تهران از پيشي گرفتن اصلاح‌طلبان حكايت دارد.»
پس از نيمه‌شب ديگر خبر قطعيت پيروزي افراد ليست اميد براي اكثر كاربران مسجل شد، بعد از آن عكس‌هاي مبني بر پيروزي راه خود را به سوي اينستاگرام باز كردند، همان جايي كه اكانت رسمي آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني هم پس از پيروزي ليستش در مجلس خبرگان با پيغامي به‌روز شد: «رقابت‌ها تمام شد و دوران وحدت و همكاري فرا رسيده است.» چهره‌هاي اصلاح‌طلب يك به يك تلاش كردند تا از كاربران هوادار طيف برنده بخواهند كه پس از برد هم همچنان رعايت اخلاق را در دستور كار خود قرار دهند. براي كاربران شادمان، شنبه شب خيلي دير به پايان رسيد، خيلي‌ها به طنز مي‌گفتند كه تا صبح بيدار مي‌مانند تا مطمئن باشند پيروزي‌شان تا صبح دوام مي‌آورد. نياز به ابراز اين شادي آنقدر پيش رفت كه روز گذشته دفتر محمدرضا عارف، منتخب مردم تهران اعلام كرد: « ضمن قدرداني از اظهار لطف مردم بزرگوار ايران به‌ويژه شهروندان محترم تهران به جهت حفظ حرمت ايام فاطميه، هيچ‌گونه مراسم جشني در مقطع فعلي از سوي هواداران عارف برگزار نمي‌شود و در صورت لزوم، بعد از ايام فاطميه به اطلاع مردم بزرگوارمان خواهد رسيد.»
از سوي ديگر، برخي از كاربراني كه اعلام كرده بودند در انتخابات شركت نمي‌كنند نيز به شادي هواداران ليست اميد پيوستند تا نشان دهند كه از اميد جمعي حاكم بر شبكه‌هاي اجتماعي حمايت مي‌كنند. خيلي‌ها هم با نزديك شدن آمار به مراحل پاياني يادي كردند از ويديو‌هاي تاثيرگذار و دعوت برخي چهره‌هاي شاخص سياسي و هنري كه به عقيده آنان سبب شد در حوزه تهران، اكثريت راي‌دهندگان به نفع تمامي افراد دو ليست اعلام شده از سوي اصلاح‌طلبان و حاميان دولت پاي صندوق بروند. روز يكشنبه هم پيام رييس‌جمهور از طريق توييتر به كاربران رسيد. حسن روحاني كه حالا با راي مردم تهران به مجلس خبرگان راه يافته است، نوشت: «هنرمندانه با راي خود فضاي جديدي خلق كرديد. در برابر شما ملت بزرگ كه افتخار تاريخ ايران زمين هستيد به احترام مي‌ايستم.»