دادستان كل امريكا
در تيررس دونالد ترامپ
توييتهاي رگباري
رييسجمهور امريكا عليه «سشن»
ميثم سليماني
اين روزها ميتوان هرلحظه در انتظار بركناري يك نفر در كابينه دونالد ترامپ، رييسجمهور امريكا بود. در حال حاضر بيش از هر كس ديگر جف سشن، دادستان كل امريكا نزديكترين فردي است كه از قطار دولت دونالد ترامپ پياده ميشود. طي روزهاي اخير نيز ترامپ نشان داده كه هيچ رضايتي از عملكرد سشن ندارد و به نوعي از عدم دخالت او در پرونده روسيه بهشدت ناراضي است. ترامپ در آخرين توييت خود بهشدت از سشن انتقاد و تاكيد كرد كه چرا تاكنون دادستاني وارد پرونده هيلاري كلينتون نشده است؛ موضوعي كه عملا استقلال سياسي دادستاني كل امريكا را زير سوال ميبرد، نهادي كه معمولا بايد از هرگونه نفوذ سياسي به دور باشد. ترامپ در توييتر خود از سشن در مورد تحقيقات از هيلاري كلينتون پرسيد و گفت پس چرا محققان و كميتهها و البته دادستان كل به دنبال تحقيق درباره هيلاري كلينتون و ارتباطش با روسيه نميروند. موضوعي كه نشان از نارضايتي شديد ترامپ از سشن دارد. ترامپ در توييتي ديگر نوشت: دادستان كل جف سشن موضع بسيار ضعيفي در قبال جرايم هيلاري كلينتون و افشاگران اطلاعاتي اتخاذ كرده است (ايميلها و سرور كميته ملي دموكرات كجا هستند).اين اظهارات رييسجمهوري درحالي گفته شد كه سارا سندرز، سخنگوي كاخ سفيد تاكيد كرد كه آقاي ترامپ از سشن نااميد شده است و حتي گفته ميشود دونالد ترامپ از انتصاب سشن به عنوان دادستان كل بهشدت پشيمان شده زيرا اگر ميدانست كه از پرونده روسيه خود را كنار ميكشد قطعا او را به عنوان دادستان كل انتخاب نميكرد. سندرز با اشاره به پست توييتري دونالد ترامپ گفت: رييسجمهور اميدوار بود كه وزارت دادگستري هر نقطهاي كه به صورت بالقوه قانون زيرپا گذاشته ميشود را مد نظر قرار دهد. سارا فلورس، سخنگوي سشن از هرگونه اظهارنظر در مورد آخرين اظهارات رييسجمهور سرباز زد اما گفت كه دادستان در ساعتي كه پستهاي توييتر منتشر شده است در كاخ سفيد حضور داشت و يك نشست هفتگي كه معمولا با مشاور كاخ سفيد برگزار ميشود را انجام داد ولي با آقاي ترامپ در كاخ سفيد ديداري نكرد. تحليلها حاكي از آن است كه رابطه ميان رييسجمهور و سشن بهشدت شكرآب شده است. اين درحالي است كه سشن از نخستين حاميان ترامپ به شمار ميآمد و كمتر كسي انتظار داشت به اين زودي روابط دو طرف با مشكل مواجه شود. حتي چندي پيش نيز صحبت از استعفاي سشن مطرح شد اما هيچگاه به طور رسمي اين موضوع تاييد نشد. آنتوني اسكارموچي مدير ارتباطات جديد كاخ سفيد روز دوشنبه به سيانان گفت: رييسجمهور و آقاي سشن به اين نياز دارند كه چهره به چهره قرار گيرند و با مصالحه به بحث و تصميمگيري در مورد آينده بپردازند. گفتني است هفته پيش دونالد ترامپ به ويرجينياي غربي براي حضور در مراسم پيشاهنگي رفت و سه تن از وزراي كابينه اورا همراهي كردند اما جف سشن كه خود زماني به عاليترين رتبه پيشاهنگي رسيده بود در اين نشست حضور پيدا نكرد و در كنار رييسجمهور قرار نگرفت. از طرفي رودي جولياني، شهردار سابق نيويورك هرگونه گمانهزني در خصوص جايگزين سشن را رد كرد. او به سيانان گفت كه از سشن حمايت ميكند و بهترين گزينهاي است كه ميتواند پرونده روسيه را حل و فصل كند. گفتني است جف سشن در طول شش ماه اول خدمت خود با كارهاي پر مشغله دست و پنجه نرم كرده است. از جمله آن ميتوان به بحث دفاع در مورد مهاجرت، محكوميتهاي جنايي و از بين بردن برخي ميراثهاي دولت باراك اوباما اشاره كرد كه دونالد ترامپ تاكيد فراواني روي از بين بردن آن داشت. جف سشن جمعه گذشته به دادستانهاي فدرال در فيلادلفيا گفت كه ميخواهد مسيري كه دونالد ترامپ ترسيم كرده را در اولويتهاي سياسي خود قرار دهد و آنها را دنبال ميكند. موضوعي كه نشان ميدهد دادستان كل چندان قصد ندارد به صورت مستقل اقدامات خود را پيش ببرد و اين در حالي است كه جف سشن به عنوان سناتور ايالت آلاباما همواره روي استقلال دادستاني از دولت تاكيد داشته است اما او در عمل وقتي كه در جايگاه دادستان كل قرار گرفت نتوانست اين كار را انجام دهد. در سال 2015 و قبل از تاييد سالي يات به عنوان معاون دادستان كل، جف سشن از او سوال ميكند كه در صورت تناقض ميان دستورات رييسجمهور با قوانين او عقبنشيني ميكند كه در ادامه سشن ميگويد: شما بايد مراقب باشيد، زيرا مردم از شما ميخواهند كه مستقل باشيد و به برخي دستورات خلاف قانون نه بگوييد. سشن حتي در ماه ژانويه در جلسه استماع براي راي اعتماد نيز ادعاها را دوباره تكرار كرد. او گفت دفتر دادستان كل يك دفتر سياسي معمولي نيست. او تنها نميتواند به يك مهر تاييد بدل شود. با اين حال معمولا دفتر دادستاني در طول ساليان همواره تلاش كرده كه بتواند از دخالتهاي كاخ سفيد در دفتر دادستاني بكاهد. متيو ميلر، سخنگوي سابق در دولت اوباما ميگويد: هيچ مقرراتي در هيچ جايي وجود ندارد كه بگويد رييسجمهور نميتواند به دادستان كل براي روند توقف تحقيقات يا لغو يك دادگاه فرمان دهد. اما استقلال در دادستاني تبديل به يك عرف و يك هنجار شده است كه در طول زمان نيز توسعهيافته است. اما دونالد ترامپ از ابتداي رياستجمهوري خود نسبت به عملكرد وزارت دادگستري انتقاد داشت و از نحوه عملكرد دادگستري در دفاع از فرمان ممنوعيت ورود مسلمانان به امريكا نيز بهشدت اعتراض كرد. در هفتههاي اخير رييسجمهور حملات خود را نه فقط به سشن بلكه در ماه گذشته ميلادي نيز به راد روزنشتاين، معاون دادستان گسترش داد و نسبت به انتصاب دادستان ويژه براي پرونده دخالت روسيه در انتخابات بهشدت انتقاد كرد. با اين حال اگر سشن استعفا كند يا اخراج شود، آقاي ترامپ ميتواند يك گام رو به جلو را بردارد و با اعلام يك جايگزين دست خود را براي كنترل بيشتر بر تحقيقات دادستان ويژه باز ميگذارد. او حتي ميتواند در موقعيتي خاص يك انتصاب ويژه انجام دهد و هنگامي كه سنا در تعطيلات به سر ميبرد از يك فرصت قانوني استفاده كند و به طور يكجانبه بدون تاييد سنا هرجاي خالي را در دولت پر كند. استفان ولادك، استاد دانشگاه اكسفورد در دانشگاه تگزاس ميگويد: اگر چنين كاري را دونالد ترامپ انجام دهد ميتواند درخواستهاي كنگره براي هركسي كه روي كار ميآيد را دور بزند و هيچ تضميني براي دادستان بعدي وجود ندارد كه تحقيقات روسيه را ادامه دهد. در چنين شرايطي حداقل فردي كه ترامپ منصوب ميكند ميتواند تا پايان ژانويه 2019 در مسند خود باقي بماند و بر روند تحقيقات نظارت داشته باشد. با اين حال معمولا كنگره و به خصوص مجلس سنا همواره تلاش كرده كه جلوي انتصابهاي اينچنيني را بگيرند و اجازه ندادند در شرايط اينچنيني تعطيلات آنها به درازا بكشد. حال در شرايط كنوني طبق روال عادي در صورت كنارهگيري سشن، روزنشتاين ميتواند جانشين سشن شود، فردي كه مورد تاييد سنا هم قرار گرفته است و به كار خود ادامه دهد اما دونالد ترامپ چندان دل خوشي از روزنشتاين نيز ندارد كه او را به صورت دايم در اين سمت قرار دهد و حتي فردي را ميخواهد كه در صورت نياز بتواند رابرت مولر، دادستان ويژه پرونده تحقيقات رياستجمهوري را كنار بگذارد. با اين حال جف سشن هفته گذشته قول داد تا زماني كه موقعيت مناسبي دارد در اين سمت خدمت ميكند. گزينههاي جانشيني
هرچند كه هنوز اتفاقي در خصوص سشن رخ نداده اما گمانهزنيها در خصوص جايگزيني او آغاز شده است زيرا روز به روز احتمال كنار گذاشتن او از كابينه بيشتر ميشود. بسياري رودي جولياني را جديترين گزينه براي سشن اعلام كردند. در گفتوگوهاي داخلي ترامپ به تازگي صحبتهايي در خصوص جولياني شده است كه در مبارزات انتخاباتي دوشادوش دونالد ترامپ قرار داشت. با اين حال حتي برخي معتقدند كه دونالد ترامپ گاهي نام افرادي را مطرح ميكند كه بتواند واكنشها را بسنجد و حتي اسم آوردن از رودي جولياني در اين چارچوب قرار ميگيرد كه يك حباب فكري از او در افكار عمومي ايجاد كند. حتي طبق اخبار و گزارشها ممكن است نيوت گينگريچ كه در كمپين ترامپ نقش مهمي را ايفا كرد به عنوان يك مدافع وارد اين ميدان شود و در مقابل باب مولر دادستان كل قرار گيرد و حتي به نظر ميرسد شايد روياروييهاي دو طرف نيز گسترش پيدا كند. اما قطعا در سنا براي تاييد جولياني با مشكلات جدي روبهرو خواهد شد زيرا اولا بحث استقلال دادستان امريكا زير سوال ميرود و اين موضوع با چالش جدي همراه و از طرفي عملكرد جولياني نيز در سمت شهرداري نيويورك جاي بحث فراواني دارد. در حقيقت نامزدي جولياني را ميتوان به عنوان پرتاب آتش در انبار بنزين از سوي ترامپ دانست. اما ترامپ چرا ميخواهد افرادي همچون جولياني و گينگريچ را وارد كابينه خود كند. بسياري معتقدند انتصاب افرادي مانند اسكارموچي به عنوان مدير ارتباطات كاخ سفيد نشان ميدهد كه ترامپ افرادي وفادار ميخواهد نه متخصص تا موضع خود را قويتر كند. روساي جمهور بيشتر به افرادي ميتوانند اعتماد كنند كه پيشتر آنها را ميشناسند اما در خصوص افراد جديد ايجاد اعتماد بسيار سخت خواهد بود. جولياني و گينگريچ هر دو اگرچه به ترامپ نزديك بودند اما از دولت كنار گذاشته شدند. ولي به نظر ميرسد كه قصد دارد دوباره به اصل خود يعني با افرادي كه كمپين را پيش برند كار را ادامه دهد و دوباره به اصل خود بازگردد و حتي ميتوان منتظر حضور افرادي همچون كريس كريستي نيز در كابينه بود.