زندگي پر مشغله بنيانگذار ويكي ليكس
تحت تعقيبترين پناهجوي سياسي جهان
مصطفي كريمي/ براي نزديك به هزار روز است كه يكي از معتبرترين محلههاي لندن به محل مناقشه ديپلماتيك تبديل شده است. يك طرف دولت بريتانياست و طرف ديگر جوليان آسانژ، بنيانگذار ويكي ليكس كه به احتمال قريب به يقين، تحت تعقيبترين پناهجوي سياسي جهان است.
بنيانگذار ويكي ليكس از 19 ژوئن 2012 تا هماكنون در سفارت اكوادور مخفي شده و از تقاضاي استرداد دولت سوئد براي بازجويي در مورد اتهام تجاوز جنسي اجتناب ميكند. اكوادور به آسانژ پناهندگي سياسي اعطا كرده است اما وي نميتواند به امريكاي جنوبي برود زيرا پليس انگليس در اطراف سفارت مستقر شده و در صورت خروج وي از ساختمان سفارت، او را دستگير ميكند.
اخيرا پس از آنكه در برنامه راديوي LBC افشا شد هزينه نگهباني در اطراف محل اختفاي آسانژ 15/4 ميليون دلار براي ماليات دهندگان انگليسي هزينه داشته، وي به سرخط خبرها بازگشته است. برنارد هوگان هاو، كميسر پليس لندن معتقد است اين كار مكيدن منابع مالي است و صرف اين همه هزينه براي نگهباني نميتواند، فوايد چنداني براي مالياتدهندگان بريتانيايي در پي داشته باشد.
براي آسانژ گزينهها محدود به نظر ميرسند. اگر او سفارتخانه اكوادور را ترك كند و به تله بيفتد، به سوئد فرستاده خواهد شد و سوئد نيز براي پيگيري قضايي اتهامات جاسوسي مربوط به انتشار اطلاعات طبقهبندي شده نظامي و اسناد ديپلماتيك امريكا در ويكيليكس وي را به امريكا مسترد خواهد كرد. اگر وي مجرم شناخته شود با حبس ابد يا حتي مجازات اعدام مواجه خواهد شد. از طرف ديگر، اساسنامه محدوديت در مورد تجاوز به عنف او در آگوست 2020 شامل مرور زمان شده و منقضي ميشود، البته هيچكس نميخواهد اين وضعيت براي زمانهاي طولاني حل نشده باقي بماند. البته از همان آغاز ماجرا، تيم آسانژ اعلام كرد كه حاضر است حتي در سفارتخانه به سوالهاي دادستانهاي سوئدي پاسخ دهد. اين حركت تا حد زيادي مورد استقبال وزارت امور خارجه بريتانيا قرار گرفت، اما دادستانهاي سوئدي قاطعانه اعلام كردند كه مصاحبه بايد در خاك سوئد انجام شود.
در ماه آگوست، آسانژ به خبرنگاران گفت كه برنامهريزيهايي انجام داده تا زندگي خود را از مخفيانه خارج كند ولي هيچ برنامهاي براي تسليم خودش به پليس بريتانيا ندارد. در ماه نوامبر نشانههايي از باز شدن اين گره كور به وسيله ديپلماسي مشاهده شد.
دادگاه سوئدي نيز درخواست تجديد نظر براي كاهش دوران محكوميت وي را كه توسط وكلايش ترتيب داده شده بود رد كرد. در عين حال دادگاه اعلام كرد آماده است تا تحقيقات مقدماتي را دوباره از سر بگيرد. ميشود اميد بست كه با تلاش طرفين اين دعوي به نتيجه ختم شود. حتي اگر دولت سوئد تحقيقات خود را رها كند، بايد ديد آسانژ با وجود تهديد دادستان ايالات متحده در مورد احتمال حلقآويز كردن وي، احساس امنيت براي ترك سفارت ميكند يا خير.
در يك نگاه كلي به زندگي آسانژ 43 ساله، وي اكنون در ساختمان يك طبقه سفارت اكوادور و با مصاحبه با خبرنگاران و زندگي مجازي و اسكايپ زندگي ميكند. آسانز به صورت روزانه سه تا پنج مايل روي تردميلي كه كن لوچ، كارگردان انگليسي برايش تهيه كرده است، ميدود. آسانژ در مصاحبهاي گفت دو بار در هفته با يك افسر سابق نيروهاي ويژه انگليسي كلاس جلسات آموزشي شخصي دارد. وي در گوشه دفترش كه مشرف به يك خيابان بن بست است، به اينترنت دسترسي داشته، يك آشپزخانه كوچك و يك قفسه كتاب دارد.
آسانژ گاهي براي سخنراني براي حاميان خود در بالكن ساختمان سفارتخانه كه به وسيله آجرهاي قرمز تزيين شده حضور مييابد. در بقيه اوقات در ملأ عام ديده نميشود. وي 17 ساعت در روز كار ميكند يا به تماشاي برنامههاي تلويزيون و فيلم ميپردازد. او سريالهاي روز بريتانيايي را روزانه دنبال ميكند.
وي در پانصدمين روز زندگي در اين وضع اعتراف كرد كه ديدن آن ديوارها هر روز برايش دشوارتر شده و ديدن هر روزه اين ديوارها وي را در روال روزمرّگي غرق كرده است. بنيانگذار ويكي ليكس ميگويد كه كارمندان سفارت مانند خانواده وي شدهاند و او اغلب با آنها غذا ميخورد. وي گاهي
ملاقاتكنندگاني نيز دارد كه ميتوان از جمله مهمترين آنها به يوكو اونو و ليدي گاگا اشاره كرد كه اقامتگاه كوچك وي را از نزديك ديدهاند.
آسانژ اين دوران سخت و اين روزهاي مصيبت بار را به زندگي در يك ايستگاه فضايي تشبيه كرده است. آسانژ به دليل عدم دسترسياش به نور و آسماني آبي خورشيد سعي كرده در سقف اتاقش صفحههاي نوري قرار دهد. او ممكن است كه به دام افتاده باشد ولي مردي نيست كه خود را در حالتي فرسوده و خسته بازنمايي كند.
آسانژ در مصاحبهاي با روزنامه تلگراف لندن گفت: من كارهاي خوبي انجام ميدهم و وقتي براي كارهاي اضافي ندارم، البته وقتي كه براي به دام انداختن من در اينجا تلف ميشود ثمر بخش نخواهد بود. من قلب و روحم را در اين كار گذاشتهام. من كارمندان توانمند و وفاداري دارم و ما حاميان زيادي در سراسر جهان داريم كه به آنچه انجام ميدهيم باور دارند و ميخواهند به كار خود ادامه دهيم. بنابراين گرچه من در ميان اين ديوارها گير افتادهام اما بيرون از اينجا و در كنار مردمان امروز و حاميان خود هستم و همين است كه برايم مهم است.