جاودانگي
حسن لطفي
تماشاي بعضي از فيلم‌ها حوصله و شرايط ديگري مي‌خواهد. شرايطي كه در آن بيننده امكان انتخاب نداشته باشد. خوشبختانه جشنواره جهاني فيلم فجر اين طور نيست. مي‌تواني، پس از تماشاي شروع بدِ يك فيلم و زماني كه فهميدي با فيلم مطلوبت فرسنگ‌ها فاصله دارد از سالني بيرون بيايي و تجربه تست فيلم ديگري را در سالن كناري تكرار كني. البته اگر در اين فاصله شور و شوق جاري در راهرو و حضور افرادي مثل فرانكو نرو از صرافت تماشاي فيلم بعدي نيندازدت. وقتي نام اين بازيگر سرشناس ايتاليايي را بين ميهمانان جشنواره ديدم، تصور مي‌كردم حضورش در كاخ جشنواره موجي از همراهي، امضا و عكس‌هاي يادگاري ايجاد مي‌كند. اما تا جايي كه من شاهد بودم اين طور نشد. دليلش شايد فاصله‌اي باشد كه بين اوج درخشش او بر پرده سينما با زمان جشنواره افتاده است. فاصله‌اي كه باعث شده، نسل جوان، تصوير او را بر پرده سينما نبيند و گرنه فرانكو نرو همه قابليت‌هاي يك ستاره صاحبنام را دارد. در كنار بازي در فيلم‌هاي جاودانه‌اي همچون تريستانا ساخته لويس بونوئل كبير، در فيلم كارگردانان سرشناس ديگري همچون جان هيوستون، فاسبيندر، فرانكو زفيره لي حضور داشته است. گذشته از آن بازي‌اش در فيلم‌هاي وسترن اسپاگتي همچون جانگو و كئوما آنقدر جذاب هست كه او را تبديل به بت دوران جواني فيلمساز عشق فيلمي به‌نام كونتين تارانتينو كند. فيلمسازي كه با دعوت از اين بازيگر ايتاليايي براي بازي در فيلم جانگوي رها شده به او اداي دين كرده است. اداي ديني كه گاه باعث آشنايي نسل جوان با چهره‌ها و فيلم‌هاي جاودانه سينما مي‌شود. اتفاقي كه در سه دوره اخير جشنواره جهاني با نمايش فيلم‌هاي مرمت شده تاريخ سينما مي‌افتد. شايد اين بخش هم هنوز ارزش و اعتبارش را پيدا نكرده است. اگر مي‌كرد نمايش فيلم نسل آندري وايدا با صفي طولاني روبه‌رو بود. فيلمي كه گذر زمان هم نتوانسته پير و فرتوتش كند. هنوز تصاوير و كارگرداني‌اش مثال زدني است و مي‌توان لذت برد. لذتي كه شك ندارم تمام فيلمسازان در قيد حياتِ حاضر در جشنواره فيلم فجر آرزويش را مي‌كشند. نمونه‌اش كارگردان فيلم يه وا (آناهيد آباد) كه در نيمه شبي كه به تماشاي فيلمش نشستيم اين را به زبان آورد. البته بيشتر از آن درخواست اكران فيلمش در ايران بود. نمي‌دانم چقدر بيان اين خواسته در اين روزنامه مي‌تواند كارساز باشد اما چقدر خوب است شرايط نمايش فيلم‌هاي مختلف و در بند فراهم شود شايد آن وقت زمان رويارويي با فيلم‌ها و آدم‌هاي جاودانه تعداد تماشاچيان زيادتر باشد.