مشابهتهاي تاريخي
هارون يشايايي
اين روزها به دلايلي صاحبنظران و روزنامهنويسان در بررسي اخلاقيات-عملكرد و اعتقادات دونالد ترامپ رييسجمهور امريكا در مقايسه با آدولف هيتلر رهبر نازيها در جريان جنگ دوم جهاني اظهارنظرهاي مختلفي بيان ميكنند. اميرسرتيپ حاتمي وزير دفاع جمهوري اسلامي ايران در مراسم اختتاميه چهارمين كنگره آسيا-پاسيفيك گفته است: «اگر امروز ملتها و كشورهاي جهان در برابر چنين قانونگريزي و قانونشكني مقاومت نكنند (از طرف ترامپ) شاهد ظهور هيتلري جديد در جهان خواهيم بود و دوباره فجايع بزرگ انساني ايجاد خواهد شد، اگر از هماكنون در برابر اين ياغيگريها تلاش و ايستادگي نكنيم، حتما افسوس خواهيم خورد.» آقاي روزبه كردوني، روزنامهنويس براي بيرونرفت از مشكلات جاري رفتار چرچيل نخستوزير انگلستان را در جريان جنگ دوم جهاني توصيه ميكند كه در جايي گفته است: «من وقتي با هيتلر مذاكره ميكنم كه يك حمله نظامي شكستخورده به انگلستان داشته باشد...!» يعني وقتي هيتلر با خشونت و نژادپرستي بيمارگونه مرزهاي قانوني اروپا را زير پا ميگذارد و جنگ خانمانسوز را به عالميان تحميل ميكند، آدمي قابل مذاكره نيست...!» و ميدانيم كه چرچيل با هيتلر هرگز مذاكره رودررو نكرد. البته نگراني وزير دفاع و توجه آقاي كردوني قابل فهم، منطقي و هوشيارانه است، اما روزي انسان بزرگي در بررسي حقايق تاريخي گفته است: «تاريخ در گذر زمان تكرار ميشود، ولي تكرار وقايع به شكل كاريكاتور خواهد بود.» به سخنرانيهاي هيتلر در جريان جنگ دوم جهاني و روزهاي سال 1941 ميلادي كه هيتلر در اوج قدرت بود نگاهي بيندازيد و آن را با سخنراني دونالد ترامپ در جلسه مجمع عمومي سازمان ملل مقايسه كنيد، خواهيد ديد كه مشابهت كامل دارند، با اين تفاوت كه ترامپ تا چه حد كاريكاتور هيتلر است؟! و چگونه چون هيتلر ميخواهد مردم جهان را بترساند؟
شعار «اول امريكا» از زبان ترامپ همان شعار نژاد برتر آلمانهاست از زبان هيتلر...! البته دنياي امروز دنياي زمان هيتلر نيست و بنيامين نتانياهو نخستوزير اسراييل به عنوان همپالگي ترامپ، چون موسوليني رهبر حزب فاشيست ايتاليا در جنگ جهاني نيست. درست است كه ترامپ مثل هيتلر همه قواعد توافقهاي بينالمللي را زير پا ميگذارد تا خود و دوستان اسلحهفروش را قدرتمندترين نيرو در جهان امروز معرفي كند، اما امريكاي 2018 آلمان 1933 نيست، هر چه باشد جمعيت امريكا را مردمي با اقوام، نژادها و فرهنگهاي مختلف تشكيل ميدهند و فريب دادن آنها به آساني فريب مردم عصباني و ناراضي بعد از شكست در جنگ اول و قرارداد تحميلي ورساي و عواقب آن در آلمان و كشورهاي اروپا نيست؛ برخلاف تصور ترامپ و يارانش آنها نميتوانند از تحمل فشار افكار عمومي جهانيان شانه خالي كنند...! به آنچه در كنسولگري عربستان در استانبول و قتل روزنامهنگار معروف سعودي توجه كنيد، امريكاييها سراسيمه ميخواهند خود و سعوديها را از تيررس افكار عمومي مردم جهان خلاص كنند...! كه البته نميتوانند...! كه نتوانستهاند...!