دغدغهام كتاب و كتابخواني است
بهروز غريبپور
دغدغه من در اين روزها كتاب و كتابخواني است. تيراژ كتاب در ايران به عدد 500 رسيده، همين ميزان نيز مدت زمان زيادي طول ميكشد در بازار عرضه شده و به فروش برسد. ما ساليان سال با مشكل عدم مراجعه به كتاب و كتابخواني در كشورمان مواجه بودهايم و به نظر ميرسد اين موضوع اين روزها به يك معضل بزرگ اجتماعي تبديل شده است. البته در كنار اين اخبار، ما خبرهاي مثبتي هم داريم مانند به چاپ صدم رسيدن يكي از كتابهاي زويا پيرزاد يا به چاپ چندم رسيدن كتابهايي كه مد روز ميشوند و نمونه آنها كتاب ميشل اوباماست كه در رسانههاي مجازي درباره آن بسيار نوشته شده است.
اما در مجموع ما ايرانيها زماني براي مطالعه نميگذاريم و بر اساس آمار منتشر شده، سرانه مطالعه در ايران اگر در گذشته هولناك بوده، الان هولناكتر هم شده. دغدغه من اين است، زماني كه مخاطب تئاتر، سينما و هنرهاي تجسمي در مرحله اول از طريق كتاب و معاني نشر يافته توسط نويسندگان با چنين آثاري آشنا ميشوند با كاهش سرانه مطالعه دغدغهاي براي ديدن آثار فاخر كه نويسنده و كارگردان براي آفرينش آن رنج كشيدهاند از بين ميرود. در اين شرايط تماشاگران به تودههايي تبديل ميشوند كه توسط فضايهاي مجازي هدايت شده و از برآيند آنها بيسوادي و كاهش فضاي معنوي را ميشود لمس كرد.
در دوران سختي زندگي ميكنيم كه آن را با گوشت، پوست و استخوان ميشود احساس كرد؛ در اين زمانه مردم علاقهاي به خوانش شاهنامه، سعدي و حافظ ندارند و تنها براي هديه دادن نفيسترين نسخه آثار بزرگان ادبيات فارسي را ميخرند و آنها را دست به دست ميكنند، از صدا و سيما برنامه عميقي براي مخاطب پخش نميشود كه شاعران و انديشمندان ما را معرفي كند، در فضاي عمومي جاي خالي چنين برنامههايي وجود دارد و تنها برخي نشريهها اقدامي در اين زمينه انجام ميدهند تا فضا گستردهتر شود. كاغذ به يك مساله حاد تبديل شده كه حتي تاثير خود را روي دفتر مشق بچهها هم گذاشته و قيمت كتاب و محصولات فرهنگي را به شدت بالا برده است. با اين حال معتقدم جامعه ميتواند مخالفان اين فضاي تهي را بيافريند و با چنين ديدگاهي است كه نااميدانه به آينده نمينگرم.
همين صحبتها و مجموعه دغدغههايي كه در روزنامهها و در فضاي مجازي منتشر ميشود به راهكار خواهد رسيد. آنچه گفتم جنبه تلخ اين اتفاقات است ولي امكان ندارد با اين ضربههاي هولناك، ذهنهايي بيدار نشوند و راهحل پيدا نكنند. بنابراين با وجود همه تلخيها و همه اين مشكلات پيش رو به آينده بدبين نيستم و به آن اميدوارم.