حتما مي‌دانند
بيژن فرهنگ دره‌شوري
من از رابطه دولت و وزارت اطلاعات و دادگستري و دادگاه سر در نمي‌آورم و وارد موضوع ارتباط اين نهادها با هم و جايگاه آنها نمي‌شوم چون نمي‌دانم كه داستان‌شان چيست. آنچه مي‌دانم اين است كه 20 سال است با اين فعالان محيط‌زيست و به صورت خاص با هومن جوكار و سپيده كاشاني كار كرده‌ام. از اين مدت، پنج، شش سالش كار مداوم و همراهي مداوم در يك جزيره بوده است. روزها و شب‌هاي بسيار را كنارشان گذرانده‌ام؛ در كوه و دريا هميشه با هم بوده‌ايم، غذا و زندگي و آينده را باهم و كنار هم تقسيم كرديم. 20 سال شوخي نيست. با اكثر اين بچه‌ها در طبيعت زندگي كرده‌ام. هومن شريف‌ترين آدم اين سرزمين است، خدمتگزارترين آدم اين سرزمين است و براي حفظ محيط‌زيست اين سرزمين عاشقانه كار كرده است. نمي‌دانم به چنين آدمي كه با تمام جان و توانش در خطرناك‌ترين، بدآب‌وهواترين و گرم‌ترين جاها كار كرده، بدون اينكه خم به ابرو بياورد چطور مي‌شود نام
مفسد في‌الارض داد. براي خدمتگزارترين آدم‌هاي زمين حتي يك روز در بند بودن هم اضافه است چه رسد به 500 روز. به چهره اين آدم نگاه كنيد، نيم ساعت با او حرف بزنيد، به نظرم خيلي زود درمي‌يابيد كه اين آدم بي‌گناه است. نمي‌دانم چطور مي‌شود كه اينها را اين‌گونه در بازداشت نگه دارند. حرفم اين است كه در اين 20 سال، دولت و سازمان محيط‌زيست بي‌ترديد شناخت دقيقي از اين آدم‌ها پيدا كرده‌اند. حرفم اين است كه بايد با اعاده حيثيت از آنها آزادشان كنند و بگويند: برو به مملكتت خدمت كن. دولت بايد اين كار را بكند، دادگاه بايد اين كار را بكند، وزارت اطلاعات بايد اين كار را بكند. مطمئنم وزارت اطلاعات دقيق اين بچه‌ها را مي‌شناسد، مطمئنم كه مي‌دانند آنها مفسد في‌الارض نيستند، مطمئنم مي‌دانند آنها خدمتگزاران زمينند. مي‌دانند، مطمئنم مي‌دانند، حتما مي‌دانند.
توضيح سردبير: اين يادداشت نه از موضع حقوقي نوشته شده و نه به محتواي پرونده «محيط‌زيستي»ها مربوط است. دو سطرش را كه بخوانيد درمي‌يابيد كه يادداشتي از دل برآمده است و دوستي از سر دلتنگي براي دوستانش چيزي نوشته و به قدر خود براي استخلاص آنها گواهي داده. خيلي راحت مي‌شد اين چند سطر را ضربدر قرمز زد و جلوي چاپش را گرفت. وارد اين مقولات نشويم هم بهتر است هم دردسرش كمتر. اما از آنجايي كه كار اين محيط‌زيستي‌ها زيادي به طول انجاميده، گفتيم شايد يادداشت كوتاه آقاي دره‌شوري كمك كند تا پرونده هرچه زودتر وارد مرحله تعيين تكليف شود. اين تعيين تكليف قطعا يك كار تخصصي است و با احساسات و خواهش نمي‌شود آن را به نتيجه رساند. در كشور ما كارشناسان زبده‌اي وجود دارند كه همه بايد به تشخيص‌شان احترام بگذاريم و نظرشان را هرچه باشد بپذيريم، مع‌ذلك شنيدن نظر كارشناسان محيط زيست هم خالي از لطف نيست.