دفاع اسكورسيزي از نتفليكس
بايد «ايرلندي» را ميساختيم
بهار سرلك
كمتر از يك ماه ديگر درام جنايي «ايرلندي» به كارگرداني مارتين اسكورسيزي روي پرده سينماهاي امريكا خواهد رفت. انتظار ميرود تازهترين ساخته اسكورسيزي در فصل برگزاري جشنوارهها برترين جوايز را براي نتفليكس به ارمغان بياورد. به گزارش گاردين؛ گفته ميشود كمپاني نتفليكس 160 ميليون دلار براي ساخت اثري از اسكورسيزي كه به داستاني جنايي پس از جنگ جهاني دوم ميپردازد، خرج كرده است.
در نشست مطبوعاتي جشنواره فيلم لندن كه پيش از اكران بينالمللي فيلم «ايرلندي»، اختتاميه اين رويداد سينمايي برگزار شد اسكورسيزي فرصت را غنيمت شمرد تا از غول رسانه جاري حمايت كند. او معتقد است دفاع از «تجربه جمعي» تماشاي فيلم در سينماها ضروري است اما زماني كه بسياري از استوديوهاي مرسوم پشتيباني مالي اين اثر را نپذيرفتند، نتفليكس خودش را براي پرداخت تمام و كمال سرمايه فيلم آماده كرد.
او گفت: «در اين موضوع ترديدي نيست كه ديدن فيلم با مخاطبان امر مهمي است. اما مشكلي كه وجود دارد، اين است كه ما بايد فيلم بسازيم. به نوعي سرمايهاي نداشتيم، به دلايل متعدد هيچ پولي براي ساخت اين فيلم نداشتيم. اما حمايت يك كمپاني را داشتيم كه ميگفت هيچ دخالتي در كار ما نميكند و هر طور كه بخواهيم ميتوانيم فيلممان را بسازيم و در عوض ميخواست اجازه دهيم بعد از اينكه فيلم در سينماها اكران شد در پلتفرم اينترنتيشان منتشر شود. تصور ميكنم در اين پروژه خاص ما اين خطر را كرديم.»
«ايرلندي» داستان زندگي آدمكش مافيايي به نام فرانك شيران (با بازي رابرت دنيرو) را روايت ميكند كه مظنون به دوستي و قتل رييس مشهور اتحاديه كارگران، جيمي هوفا (آل پاچينو) در سال 1975 است. سال 2017 پس از اينكه كمپانيهاي پارامونت و STX از حمايت اين فيلم كنارهگيري كردند، نتفليكس امتياز ساخت اين فيلم را در همان سال خريد. گفته ميشود زماني كه استوديوها به هزينه تكنيك «جوانسازي» يا CGI كه براي جوان كردن بازيگران اصلي مورد استفاده قرار گرفته است، پي بردند و تخمين زدند نزديك به 200 ميليون دلار برايشان آب ميخورد، مردد شدند و پا پس كشيدند. از طرفي ساخته پيشين اسكورسيزي، درام مذهبي «سكوت» كه بازگشتي دلسردكننده محسوب ميشد، نقش عمدهاي در تصميم اين كمپانيها داشت.
نتفليكس آتش خشم بخشهاي ديگر صنعت فيلم را كه به دفاع از تجربه سينمايي متعهد هستند، شعلهور كرده است. چند سينماي زنجيرهاي اصلي امريكا از جمله AMC و Regal و دو سينماي زنجيرهاي انگليسي براي تحريم غول رسانه جاري و رعايت نكردن قانون سنتي سينماها مبني بر اينكه فيلم بايد 90 روز كامل در انحصار سينماها باشد، احتمالا از روي پرده بردن تازهترين اثر اسكورسيزي سرباز خواهند زد. دو سالي ميشود كه نتفليكس در جشنواره كن جايي ندارد، چراكه قوانين سينمايي فرانسه براي اين كمپاني دستوپاگيرترند و از طرفي استيون اسپيلبرگ، همتاي اسكورسيزي اخيرا اعلام كرد فيلمهاي اين كمپاني واجد شرايط حضور در اسكار نيستند. «ايرلندي» براي جبران حضور كمرنگش در سينماها، يك ماه در سالن تئاتر تاريخي «بلاسكو» در برادوي نيويورك روي پرده خواهد رفت. اما در نشست مطبوعاتي جشنواره لندن اسكورسيزي بار ديگر بر حرفي كه چند روز پيش هياهو به پا كرده بود، تاكيد كرد. او از فيلمهايي كه به سبك آثار سينمايي مارول ساخته ميشوند، انتقاد كرده و گفته است اين فيلمها «سينما نيستند.» از نظر او اين آثار فيلمهاي پارك موضوعي هستند. منظور او از پارك موضوعي يا تم پارك مجموعهاي از مسيرهاي گردشگري و سرگرميهاي ديگر است كه حول محور يك يا چند فيلم، كتاب يا اثر خاص (مثل فيلم غرب وحشي يا شخصيتهاي كارتونهاي ديزنيلند ساخته ميشوند.) اسكورسيزي گفته است: «فيلمهاي مارول آثاري هستند كه سينما را تبديل به پارك موضوعي ميكنند. تجربه ديگري ارايه ميدهند كه سينما نيست، چيز ديگري است و چه از آنها خوشتان بيايد چه نيايد، نبايد اجازه بدهيم به ما هجوم بياورند. اين موضوع مساله مهمي است و سينمادارها بايد به ميدان بيايند تا سينماها فيلمهايي را روي پرده ببرند كه فيلمهايي روايي هستند.» بعد از انتشار اظهارنظرهاي اسكورسيزي درباره مارول كه در مصاحبه با مجله امپاير مطرح كرده بود، كارگردانهايي مثل جيمز گان و جاس ودن و ساموئل ال. جكسون بازيگر از دنياي سينمايي مارول دفاع كردند. همچنين اين كارگردان بار ديگر بر تقدس تجربه سينما رفتن تاكيد كرد: «مدتي فكر ميكردم برنامههاي تلويزيوني ادامهدار جايگزين سينما ميشوند اما اينطور نشد. خيلي ساده اينطور نيست. تجربه تماشاي متفاوتي است؛ ميتواني قسمت سوم و چهارم و بعد هم برنامه را ببيني؛ يكي اين هفته، يكي هفته بعد- يك مديوم ديگر است. چيزي كه بايد از آن محافظت بشود خود اين تجربه منحصربهفرد است كه براي مخاطب ايدهآل است.»