وقتي مصوبه شورا مورد اقبال عمومي واقع نميشود
اسامي خيابانها را تغيير ندهيم
رضا روشنايي/
دقايق پاياني برخي جلسات علني شوراي شهر تهران با قرائت طرحهاي نامگذاري يا تغيير نام توسط رييس كميسيون نامگذاري شوراي شهر و بحث و بررسي اعضاي شورا و در نهايت رايگيري رييس شورا به پايان ميرسد.
قانونگذار وظيفه نامگذاري معابر و اماكن عمومي شهر را طبق قانون تشكيلات، وظايف و انتخابات شوراهاي اسلامي كشور برعهده شوراي اسلامي شهر و روستا گذاشته است.
براساس اين وظيفه شوراي اسلامي شهر تهران پس از شروع به كار در ارديبهشتماه سال 1378، در جلسات ابتدايي خود آييننامه اجرايي كميسيون نامگذاري و تغيير نام معابر و اماكن عمومي شهر تهران را تهيه كرد و به تصويب رساند. اما موضوعي كه در اين يادداشت مورد بحث است ايرادات و اشكالات وارده به آييننامه مذكور است چرا كه بسياري از نامگذاريها يا بهتر بگوييم تغيير نامهاي جديد مورد استقبال عموم جامعه واقع نميشود و تا ساليان متوالي پس از نامگذاريهاي جديد اسامي معابر با نامهاي قديم خوانده ميشوند.
اما ايرادات وارده به آييننامه نامگذاري موجود باعث شده است كه هم مسوولان شهري و هم مردم محله نتوانند زبان مشترك براي همگانسازي تغيير نامهاي جديد پيدا كنند.
هر روز در سطح شهر شاهد استفاده افراد مختلف از نامهاي قديمي معابر هستيم و اين خود باعث سردرگمي بسياري از مردم ناآشنا به محيط شهر و حتي سازمانهايي كه با آدرس معابر ارتباط مستقيم دارند، مثل سازمانهاي خدماتي نظير اداره پست، شركتهاي آب و گاز و مخابرات و... هستيم. در كشورهاي توسعهيافته معمولا آدرس افراد با سه نام پلاك، خيابان و محله مشخص ميشود و آدرسي كه تمام افراد يك محله ارايه ميكنند شبيه يكديگر است، اما در شهر تهران اگر شما يك مقايسه ساده در قبوض، آب، برق، گاز و مخابرات داشته باشيد متوجه خواهيد شد كه آدرسهاي درجشده آنها روي قبوض يك آپارتمان با يكديگر متفاوت است. حتي در بين خود مردم نيز افراد با توجه به ذهنيت يا حتي براي به رخ كشيدن موقعيت اجتماعي بالاتر، اقدام به دادن آدرس از سمت خيابان يا محلهاي كه داراي سطح طبقاتي بالاتري است ميكنند. همچنين با توجه به مشكل دواسمي بودن اكثر خيابانها، كوچهها و ميادين در ابرشهري مانند تهران مردم براي اينكه بهتر بتوانند به آدرس مورد نظر خود برسند مجبورند هر دو اسم معبر را حفظ باشند كه اين خود باعث سردرگمي افراد ناآشنا يا كمسواد و حتي مردم عادي خواهد شد. گفتن اين نكته در اين جا لازم است كه نامگذاري معابر فاقد نام يا جديدالاحداث در بين مردم با مشكل مواجه نميشود و خيلي زود نام مورد نظر جاي خود را در بين مردم پيدا ميكند، پس ميتوان گفت بيشتر مشكل مردم با تغيير نامهاي معابري است كه ريشه و هويت قديمي دارند و بهنوعي با آن نام مانوس شدهاند.
موضوع تغيير نامها بارها در جلسات دورههاي مختلف شوراي شهر تهران مورد انتقاد برخي اعضاي شوراي شهر قرار گرفته اما تاكنون اراده جدي بر اصلاح آييننامه وجود نداشته است. چندي پيش نيز احمد مسجدجامعي عضو شوراي شهر تهران در جلسهاي از شوراي شهر كه موضوع نامگذاري معابر مطرح بود، تاكيد كرد: «تهران هويت دارد و بسياري از اسمهاي خيابانها، كوچهها، محلهها قراردادي نيست، بلكه هويت محله است. مثلا اگر ما به محلهاي از تهران پونك ميگوييم به خاطر طبيعتش است يا نام محلهاي ونك و نارمك است برگرفته از درختان خاص اين محلهها بوده است.»
بهطور مثال، در منطقه سرچشمه، چشمهاي بوده يا در محله سنگلج سنگهاي رجرجشدهاي بوده كه در آن آب پخش ميشده است بنابراين اسامي همه ريشه دارند و بايد به ريشهها توجه كرد.
حال كه به بركت برگزاري انتخابات سومين دوره شوراياريها، حدود و ثغور محلات شهر تهران مشخص و پايتخت به 354 محله تقسيم شده است، ميتوان با يك كار كارشناسي محلات، خيابانها و كوچهها را براي آدرسدهي آسانتر شمارهبندي كرد و ملاك اسامي معابر شماره باشد و نامهاي ارزشي و نامهاي قديمي كه هويت محله و شهر تهران هستند را نيز حفظ كرد.