برش‌هايي از متن سخنراني محمدجواد ظريف در كنفرانس بازنگري ان‌پي‌تي
ما اعضاي عدم تعهد بر نقش معاهده عدم اشاعه سلاح‌هاي هستهاي (NPT) به عنوان مبناي اساسي رژيم بين‌المللي خلع سلاح هستهاي عدم اشاعه و ارتقاي استفاده صلح‌آميز از انرژي هستهاي تاكيد مي‌كنيم.
گروه عدم تعهد بر اجراي كامل، غير تبعيض‌آميز و متوازن سه محور اصلي NPT تاكيد مي‌كند زيرا چنين روشي براي تداوم اعتبار و تحقق اهداف معاهده و حفظ نقش آن در صلح و امنيت بين‌المللي واجد اهميت فراوان است.
پنج سال قبل، كنفرانس بازنگري موفق شد در خصوص يك برنامه اقدام در زمينه خلع سلاح هستهاي، عدم اشاعه هستهاي، استفاده صلح‌آميز از انرژي هستهاي، و به اجراي قطعنامه مربوط به ايجاد خاورميانه عاري از سلاح‌هاي هستهاي به توافق دست يابد، متاسفانه، وضعيت اجراي برنامه اقدام سال ۲۰۱۰ بسيار دلسرد‌كننده است.
كشورهاي دارنده سلاح‌هاي هستهاي پيشرفتي در امحاي سلاح‌هاي هسته‌اي‌شان صورت نداده‌اند، از نقش سلاح‌هاي هستهاي در سياست‌هاي امنيتي كشورهاي دارنده سلاح‌هاي هستهاي كاسته نشده است. برخي كشورهاي دارنده سلاح‌هاي هستهاي مشغول نوسازي زرادخانه هستهاي خود و برنامه‌ريزي براي تحقيق در مورد ساخت كلاهك‌هاي جديد هستهاي هستند.
هيچ پيشرفتي در كسب جهانشمولي NPT در خاورميانه صورت نگرفته است. اين موارد فقط چند نمونه از عدم اجراي توافقات كنفرانس‌هاي بازنگري ۱۹۹۵، ۲۰۰۰ و ۲۰۱۰ هستند.
در كنفرانس بازنگري NPT در سال ۲۰۱۰، كشورهاي دارنده سلاح‌هاي هستهاي خود را متعهد كردند تا پيشرفت ملموس در بر داشتن گام‌هاي منتهي به خلع سلاح هستهاي را سرعت ببخشند وتعهدات خود تحت ماده ۶ اين معاهده را انجام داده و به تعهدات بي‌قيد و شرط خود براي دسترسي به امحاي كامل زرادخانه‌هاي تسليحاتي‌شان جامه عمل بپوشانند. ما نگراني عميق خود را در خصوص تداوم عدم پيشرفت در اجراي تعهدات و مسووليت‌هاي كشورهاي دارنده سلاح‌هاي هستهاي اعلام كرده و معتقديم كه اين مساله مي‌تواند هدف و منظور معاهده و اعتبار رژيم عدم‌اشاعه را تضعيف كند.
بهبود در وضعيت و ارتقاي سلاح‌هاي هستهاي موجود و توسعه سلاح‌هاي هستهاي جديد تعهد كشورهاي هستهاي در زمان انعقاد معاهده منع جامع آزمايش‌هاي هسته را نقض مي‌كند و در تناقض با اقدام شماره 1 كنفرانس بازنگري در سال 2010 است كه در آن كشورهاي هستهاي تعهد كردند تا سياست‌هايي را اتخاذ كنند كه مطابق با معاهده باشد و به هدف دستيابي به جهان عاري از سلاح هستهاي كمك كند.
ما از همه كشورهاي هستهاي مي‌خواهيم كه فورا برنامه‌هاي خود را در زمينه سرمايه‌گذاري براي نوسازي و افزايش طول عمر سلاح‌هاي هستهاي و برنامه‌هاي مربوطه متوقف كند و با يادآوري تعهد كشورها در قالب اقدام 4 برنامه اقدام سال 2010 مبني بر درخواست كاهش بيشتر سلاح‌هاي هستهاي، قويا از كشورهاي هستهاي مي‌خواهيم كه اقدامات لازم براي كاهش چشمگير سلاح‌هاي هستهاي براي تحقق نابودي كامل اين سلاح‌ها را انجام دهند.
عدم تعهد عميقا نگراني خود را از دكترين‌هاي نظامي و امنيتي كشورهاي هستهاي و ناتو اعلام مي‌دارد چراكه در آن استفاده يا تهديد به استفاده از اينگونه سلاح‌ها قابل توجيه است و به‌صورت غيرقابل پذيرشي امنيت خود را برپايه بازدارندگي هستهاي و اتحاد براساس سلاح‌هاي هستهاي گره زده‌اند.
ما قويا خواهان حذف كامل امكان استفاده يا تهديد به استفاده از سلاح‌هاي هستهاي در دكترين‌هاي نظامي كشورها هستيم. كشورهاي هستهاي بايد با جديت اعلام دارند كه تحت هيچ شرايطي از سلاح هستهاي عليه كشورهاي غيرهسته‌اي استفاده نمي‌كنند.
نگراني‌هاي اشاعه‌اي بايد از طريق توافقات غيرتبعيض‌آميز، جامع و جهاني كه به‌صورت چندجانبه مذاكره شده‌اند، برطرف شوند. اقدامات اضافه بر پادمان‌ها نبايد حق كشورهاي غيرهسته‌اي معاهده را مورد خدشه قرار دهد.
ما آژانس بين‌المللي انرژي اتمي را به عنوان تنها نهاد ذيصلاح در زمينه راستي‌آزمايي اجراي تعهدات پادماني كشورها طبق معاهده عدم اشاعه به‌رسميت مي‌شناسيم و اطمينان كامل خود را به آژانس اعلام داشته و قويا هرگونه تلاش براي سياسي كردن اين نهاد را رد مي‌كنيم.
ما اهميت جهانشمولي معاهده را مورد تاكيد قرار مي‌دهيم و از غير اعضا مي‌خواهيم كه به عنوان كشور غير هستهاي به معاهده ملحق شده و تاسيسات خود را تحت پادمان آژانس بين‌المللي انرژي اتمي قرار دهند.
پايبندي كامل به اجراي قرارداد پادمان آژانس و معاهده پيش‌شرط هرگونه همكاري در زمينه هستهاي با كشورهاي غير عضو معاهده است. همه كشورهاي عضو بايد از هرگونه انتقال فناوري و مواد به كشورهاي غيرعضو پرهيز كنند مگر اينكه شرايط فوق الذكر فراهم شود.
هر كشوري در راستاي ملزومات ملي خود از حق حاكميتي جهت تعيين سياست‌هاي ملي در زمينه انرژي هستهاي از جمله حق مسلم توسعه چرخه ملي كامل سوخت هستهاي براي مقاصد صلح‌آميز برخوردار است. بنابراين انتخاب‌ها و تصميم‌هاي هر كشور در زمينه استفاده صلح‌آميز از انرژي هستهاي بايد كاملا محترم شمرده شود.
ما قويا هرگونه محدوديت در زمينه انرژي هستهاي را رد مي‌كنيم و خواهان حذف فوري هرگونه محدوديت‌هاي مطرح در زمينه استفاده صلح‌آميز از انرژي هستهاي، از جمله در زمينه صادرات مواد، تجهيزات و فناوري هستهاي براي مقاصد صلح آميز هستيم.
نگراني‌ها در مورد اشاعه سلاح‌هاي هستهاي به هيچ‌وجه نبايد حق مسلم دولت‌هاي عضو در زمينه توسعه همه جنبه‌هاي علم و فناوري هستهاي براي مقاصد صلح‌آميز بدون هيچگونه تبعيضي، همان‌گونه كه در ماده 4 معاهده مقرر شده، محدود كند. به خاطر اينكه معاهده چنين محدوديتي را در زمينه انتقال مواد، تجهيزات يا استفاده از فناوري هستهاي را ممنوع نساخته است.
سران دولت‌ها و حكومت‌هاي جنبش عدم تعهد درنشست سران سال 2012 خود در تهران از اسراييل نيز به عنوان تنها كسي كه در منطقه به معاهده عدم اشاعه نپيوسته و نيت خود را نيز بدين منظور اعلام نكرده است، خواستند تا زمان ايجاد اين منطقه عاري، از تملك سلاح هستهاي خودداري كرده، بدون هيچگونه تاخير و پيش‌شرطي به معاهده عدم اشاعه پيوسته و فورا كليه تاسيسات هستهاي خود را تحت پادمان‌هاي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي قرار دهد و فعاليت‌هاي هستهاي خود را در تطابق با رژيم عدم اشاعه انجام دهد. آنها همچنين از داشتن توانايي سلاح هستهاي توسط اسراييل كه تهديد جدي و مستمر عليه امنيت همسايگان و ساير كشورها بشمار مي‌رود، عميقا ابراز نگراني كرده و اسراييل را به خاطر تداوم توسعه و ذخيره‌سازي زرادخانه هستهاي محكوم كردند.
ما نگراني جدي خود را از تاخير طولاني در اجراي قطعنامه 1995 ابراز داشته و از 3 باني قطعنامه، يعني امريكا، انگليس و روسيه مي‌خواهيم كه كليه اقدامات لازم را به‌كار گرفته و آن را كاملا و بدون تاخير اجرا كنند.
گروه ما بر اهميت داشتن اراده سياسي مجدد توسط همه كشورهاي عضو براي نيل به موفقيت در كنفرانس بازنگري 2015 تاكيد كرده و آمادگي خود را براي همكاري سازنده با ساير شركا به‌منظور نيل به اين هدف اعلام مي‌دارد.
ما معتقديم كه برنامه اقدام سال 2010 ظرفيت اين را دارد كه كنفرانس بازنگري 2015 با مبنا قرار دادن آن بتواند اجراي معاهده را به ويژه در زمينه خلع سلاح هستهاي و جهانشمول شدن معاهده تقويت كند. ما مصمم هستيم به تلاش جمعي خود براي تعقيب تحقق اولويت‌هاي عدم تعهد در كنفرانس بازنگري 2015، به ويژه آغاز مذاكرات در خصوص كنوانسيون جامع منع سلاح هستهاي را كه توسط قطعنامه 32/68 مجمع عمومي درخواست شده است، ادامه دهيم.