خشونت عليه مسلمانان با سكوت نيروهاي دولتي روبه‌رو شد
تماشاي كشتار مسلمانان در هند
هديه عابدي
همزمان با سفر دونالد ترامپ رييس‌جمهور ايالات متحده به پايتخت هند، گروهي از هندوهاي اين كشور در حملاتي وحشيانه و بي‌سابقه، ده‌ها مسلمان هندي را به خاك و خون كشيدند و يك مسجد را آتش زدند.
شورشيان هندو روز سه‌شنبه در حملاتي وحشيانه مسجدي را در پايتخت اين كشور به آتش كشيدند. همچنين در حملاتي كه طي سه روز گذشته و همزمان با نخستين سفر ترامپ به هند عليه مسلمانان انجام شده، تاكنون دست‌كم 24 نفر قرباني شده‌اند. اين حملات كه فجيع‌ترين خشونت ديني در چند دهه اخير به شمار مي‌رود، در حالي انجام شدند كه به گفته شاهدان عيني، پليس هند تنها نظاره‌گر كشتار مسلمانان و تخريب اموال و دارايي‌هاي آنها بوده است. در حالي كه ترامپ و ميزبانش، نخست‌وزير نارندرا مودي، مشغول بحث در خصوص جغرافياي سياسي منطقه بودند، برخي از هندوها با ميله‌ها و چماق‌هاي فلزي كه در دست داشتند، با خشم در خيابان‌هاي دهلي نو و محله‌هاي مسلمان‌نشين اين شهر جولان مي‌دادند و مسلمانان را به قصد كشت مي‌زدند. نيويورك تايمز وضعيت شهر را اين‌گونه توصيف مي‌كند: خيابان‌هاي دهلي نو پر بود از تكه‌هاي آجر. همه مغازه‌ها تعطيل شده و هيچ زن و بچه‌اي در خيابان ديده نمي‌شد، به جز دو زن هندو كه چوب‌هاي خود را در هوا تكان مي‌دادند و خبرنگاران را تهديد مي‌كردند.
در شرايطي كه هند ميزبان رييس‌جمهور امريكا بود، هزاران نفر از هندوهاي خشمگين در آن سوي شهر با مردم مسلمان درگير شده، به خودروهاي آنها حمله كردند و با كوكتل مولوتف خانه‌هاي‌شان را به آتش كشيدند. چندين خبرنگار كارشان به بيمارستان كشيد و لشكر نيروهاي انتظامي و شبه‌نظامي نيز كه به منطقه اعزام مي‌شدند، تنها نظاره‌گر بودند. اين حملات ظاهرا به بهانه اعتصاب مردم مسلمان اين كشور در اعتراض به قانون جديد شهروندي انجام مي‌شود كه مجلس اعيان هند دسامبر سال گذشته ميلادي به تصويب رساند و مسلمانان آن را بخشي از دستور كار دولت ملي‌گراي هندو براي به حاشيه راندن دويست ميليون مسلمان اين كشور و اهانتي به اصول برابري مصرح در قانون اساسي مي‌دانند. طبق اين قانون، مهاجران تقريبا با هر مذهبي غير از اسلام مي‌توانند شهروند هند شوند. تاكنون صدها هزار مسلمان هند تجمعات اعتراضي برگزار كرده‌اند و دانشجويان، اساتيد دانشگاه، فعالان حقوق بشر و كساني كه نسبت به آينده كشور احساس خطر مي‌كنند، به اين اعتراضات پيوسته‌اند، اما اين نخستين‌بار بود كه اعتراض مردم مسلمان هند به قانون شهروندي جديد، اين طور به خشونت كشيده مي‌شد. از سال گذشته كه مودي و حزبش توانست مجددا در انتخابات پيروز شود، بسياري از هندي‌ها نسبت به آغاز دوباره خشونت از سوي هندوها ابراز نگراني كرده‌اند. با اين حال تا پيش از درگيري‌هايي كه از روز يكشنبه آغاز شد، اعتراضات مردم مسلمان، در كمال صلح و آرامش برگزار شده بود.
ساكنان محله مسلمان‌نشين ماجپور كه عمده حملات اين سه روز در آن انجام شد، عمدتا از طبقه كارگرند. در اين محله كه نيم ساعت با مركز شهر دهلي فاصله دارد، چندين كارخانه كوچك و ده‌ها كارگر مهاجر مشغول فعاليتند. در چند هفته اخير، ساكنان مسلمان اين محله، عمدتا زنان، به قانون شهروندي جديد اعتراض كرده‌اند. شنبه‌شب اين معترضان يكي از جاده‌هاي اصلي شهر را مسدود كردند. روز بعد، يكي از مقامات محلي از حزب مودي به اين منطقه آمد و تهديد كرد عده‌اي از اوباش را براي پاكسازي معترضان به آنجا مي‌فرستد. او گفت نمي‌خواهد در جريان سفر آقاي ترامپ به دهلي مشكلي ايجاد شود، اما به پليس هشدار داد اگر با معترضان برخورد جدي نكند، به محض خروج ترامپ از هند (سه‌شنبه شب)، افراد خود را براي پاكسازي منطقه اعزام مي‌كند. از يكشنبه شب، يك عده از اراذل هندو شروع به پرتاب سنگ به طرف مسلمانان كردند و اين آغاز خشونتي وسيع‌تر در منطقه بود. هندوها براي اينكه بهانه‌اي براي حملات خود داشته باشند، ادعا كردند مسلمانان به مجسمه‌هاي مقدس هندو حمله‌ور شده‌اند و رفته‌رفته با هم عليه مسلمانان متحد شده و آنان را به خاك و خون كشيدند. در مناطق مسلمان‌نشين، بسياري از مردم خود را قرباني مي‌دانند و معتقدند دولت مودي آنها را به حال خود رها كرده است. سال‌هاست كه مسلمانان چنين احساسي دارند: اينكه حزب حاكم به رهبري نراندرا مودي، با ديدگاه‌هاي هندو و ملي‌گرايانه خود، در برابر افراط‌گرايان مذهبي و خشن سكوت مي‌كند و طرف آنها را مي‌گيرد. با وجود اينكه مودي قصد داشت از سفر ترامپ به دهلي براي بهبود جايگاه هند در جهان و تغيير ذهنيت‌ها پس از چندين ماه اعتراض خياباني استفاده كند، اما اعتراضات به قانون جديد شهروندي همچنان پابرجاست.مخالفان مي‌گويند اين قانون تهديدي جدي عليه سنت سكولار و تكثرگراي هند به شمار مي‌رود. هند همواره به هزاران سال تمدن خود باليده است. از آغاز اين تمدن، كه محققان آن را دست كم 5000 سال قبل تخمين مي‌زنند تا سال 1947 كه هند توانست پس از رهايي از يوغ استعمار انگليس به كشوري مستقل به معناي امروزي تبديل شود، بحث شهروندي هيچ جايي در ادبيات اين كشور نداشت. همه كساني كه در اين سرزمين زندگي مي‌كردند، حتي اگر از دوردست‌ها آمده بودند، متعلق به هندوستان بودند، چرا كه توانسته بودند خود را به عضوي از خانواده بزرگ و متنوع هندي‌ها تبديل كنند. اما ناگهان مفهوم حق شهروندي قانوني، روح و جامعه هند را از هم پاشيد. اختلاف و تفرقه ميان هندوها و مسلمانان باعث گسترش نفرت و نفرت باعث شعله‌ور شدن آتش خشونت شده است. حتي سفر دونالد ترامپ رييس‌جمهور ايالات متحده امريكا نيز نتوانست جلوي خشونت در پايتخت هند را بگيرد. بخش‌هايي از دهلي نو به معناي واقعي كلمه در آتش سوخت و همزمان با مراسم «خوش‌آمدگويي به ترامپ» در استاديوم كريكت احمدآباد، همزمان با بازديد ترامپ از بناي يادبود مهاتما گاندي كه زندگي خود را فداي وحدت هندوها و مسلمانان كرده بود، آشوبگران مشغول گردنكشي در خيابان‌ها بودند.
درست در زماني كه رهبران دو دموكراسي بزرگ جهان
- يعني هند و امريكا كه هر دو ميزبان جمعيت بي‌نظيري از پيروان اديان مختلفند - مشغول تمجيد از يكديگر بودند، مردم جهان يك فاجعه را در پايتخت هند نظاره مي‌كردند.
امريكايي‌هاي هندي‌تبار و ساير كساني كه سفر ترامپ را از دور دنبال مي‌كردند، مطمئنا با ديدن اغتشاش‌گران و اوباش هندو و درگيري آنها با مسلمانان حيرت‌زده شدند، اما چيزي كه آنها را بيش از همه متحير كرده است، امتناع نيروهاي پليس از انجام وظيفه خود است. اگر چهره فراحزبي نيروهاي امنيتي و مسووليت‌پذيري آنها در قبال حفظ جان و مال مردم، بدون در نظر گرفتن هويت ديني آنها، مهم‌ترين و اساسي‌ترين خاصيت يك نظام دموكراسي باشد، آن وقت بايد گفت دموكراسي در هند در ابتدايي‌ترين آزمون خود نيز مفتضحانه شكست خورده است. هرگز در طول تاريخ هند مدرن پيش نيامده بود كه در جريان سفر يك مقام خارجي، پايتخت اين كشور شاهد خشونتي تا اين حد عريان و بي‌محابا باشد. تا پيش از آنكه ترامپ هند را ترك كند، دست‌كم 13 تن در اين خشونت‌ها كشته شده بودند. با اين حال اين موضوع اصلا تصادفي نبود و تيتر يك روزنامه «ايندين اكسپرس» در روز چهارشنبه به خوبي اين مساله را نشان مي‌دهد: «همدستي پليس با اوباش» سوديندرا كولكارني، مشاور نخست‌وزير اسبق هند، در مقاله‌اي در وبسايت «ان‌دي‌تي‌وي» مي‌نويسد: ما نمي‌دانيم ترامپ هنگام بازديد از بناي يادبود گاندي در احمدآباد يا موقع اداي احترام به او در دهلي نو چه چيزهايي به ذهنش آمده است، اما آنچه كه ما هندي‌ها بايد به آن پاسخ دهيم اين سوال است كه آيا نخست‌وزير ما پيرو تفكرات گاندي است؟ حزب مودي با شعار ملي‌گرايي و تعصب روي مذهب هندوها به قدرت رسيد و نخستين‌بار در مبارزات انتخاباتي خود از عبارت «پيروزي و شكوه از آن خداي راما است» براي اشاره به تخريب مسجد بابري و سپس بناي معبد رام در آن نقطه استفاده كرد. شخص مودي مدام گاندي را تمجيد مي‌كند، و رهبران‌خارجي – چه ترامپ باشد چه شي‌جين‌پينگ رييس‌جمهور چين – را به ديدن بناي يادبود گاندي مي‌برد تا در آنجا عكس يادگاري بگيرند. اما يك بار هم نشده از تفكرات گاندي در دفاع از وحدت هندوها و مسلمانان سخني بگويد، در حالي كه اين مساله يكي از اصول اساسي زندگي و ميراث گاندي است.
امريكايي‌هاي هندي‌تبار و ساير كساني كه سفر ترامپ به هند را از دور دنبال مي‌كردند مطمئنا با ديدن اغتشاش‌گران هندو و درگيري آنها با مسلمانان حيرت‌زده شدند، اما چيزي كه آنها را بيش از همه متحير كرده است، امتناع نيروهاي پليس از انجام وظيفه خود است. اگر چهره فراحزبي نيروهاي امنيتي و مسووليت‌پذيري آنها در قبال حفظ جان و مال مردم، بدون در نظر گرفتن هويت ديني آنها، مهم‌ترين و اساسي‌ترين خاصيت يك دموكراسي باشد، آن وقت بايد گفت دموكراسي در هند در ابتدايي‌ترين آزمون خود نيز مفتضحانه شكست خورده است.