درباره قيمت بليت سينما
غلامرضا موسوي
اسفندماه هر سال يكي از بحث‌هاي مهمي كه ميان سينماداران، تهيه‌كنندگان و وزارت ارشاد مطرح است و گپ و گفت فراواني حول آن شكل مي‌گيرد، صحبت درباره مقدار افزايش بهاي بليت در سال آينده است؛ معمولا بعضي همكاران ما اعتقاد دارند كه دولت با دست كردن در جيب تهيه‌كننده‌ها و سينماداران سعي مي‌كند به نفع تماشاگر قيمت را نگاه دارد و از افزايش آن تاحدي كه مقدور است، جلوگيري كند. به همين سبب مي‌بينيم كه بعضي سال‌ها افزايش قيمت بليت در حد نرخ تورم آن سال مربوطه نيست. ما هر سال با افزايش بهاي بليت سينماها در شرايطي روبرو مي‌شويم كه هزينه‌هاي دستمزد كارمندان سينماها و بهاي آب برق و تلفن وساير خدمات گران مي‌شود و معمولا مردم و مطبوعات ما فقط افزايش بهاي بليت را مي‌بينند و از افزايش ناشي از نرخ تورم غافل مي‌مانند. گاه حتي افزايش قيمت بليت كمتر از نرخ تورم است. به اين نكته توجه كنيم كه سينمادار و تهيه‌كننده بر اساس قانون عرضه و تقاضا فعاليت مي‌كند اما بهاي بليت توسط دولت تعيين مي‌شود. وقتي سينماداري مي‌خواهد صندلي تهيه كند يا تهيه‌كننده هزينه توليد را بپردازد، بر اساس قيمت نهايي بازار اين پرداخت‌ها صورت مي‌گيرد و در چنين شرايطي دولت در دست در جيب خودش نمي‌كند و كمكي به سينمادار و تهيه‌كننده نمي‌كند اما اول هر سال در مورد افزايش قيمت بليت تصميم‌گير نهايي است. واقعيت اين است كه تهيه‌كنندگان و سينماداران با شرايط اقتصادي مردم كاملا آشنا هستند، براي همين چند سال پيش با نيم‌بها كردن قيمت بليت در روز سه‌شنبه اين امكان را فراهم كردند كه مردم بتوانند با بهاي كمتر به سينما بروند تا سينما همچنان ارزان‌ترين تفريح مردم در كشور باشد. دولت معمولا دست در جيب تهيه‌كننده و سينمادار مي‌كند اما خودش در جهت كاهش بهاي بليت اقدامي نمي‌كند. به اين نكته توجه كنيد كه 9 درصد بهاي هر بليت ماليات بر ارزش افزوده است كه اگر دولت علاقه‌مند باشد مي‌تواند با برداشتن اين ماليات بر ارزش افزوده بهاي بليت را ارزان كند و بهاي بليت 9 درصد ارزان‌تر شود. نكته اصلي ديگر اين است كه در موضوع بهاي بليت رقم مالياتي كه در بليت مستتر است معمولا توسط منتقدان ديده نمي‌شود و همه مي‌گويند امسال بليت سينماها گران شد. اين در حالي است كه از بيست هزار تومان، هجده هزار تومان آن به سينمادار و تهيه‌كننده مي‌رسد. در چنين شرايطي شوراي عالي تهيه‌كنندگان پيشنهاد سه نرخي بودن بليت را به معاونت سينمايي ارايه كرده كه ...
بر اساس اين پيشنهاد در سانس ابتدايي صبح بهاي بليت 10هزار تومان است، از ساعت دو تا پنج عصر، بهاي بليت 20 هزار تومان و بعد از ساعت پنج بعدازظهر قيمت بليت سينما 30 هزار تومان باشد. يعني با سه نرخ متفاوت تماشاگر با شرايطي كه دارد بتواند ساعت سينما رفتنش را تنظيم كند. حتي در روز پنجشنبه و تعطيلات هم اين سه نرخي بودن قيمت بليت سينماها به همين شكل لحاظ مي‌شود و در اين شرايط طبيعتا مخاطب با هر ساعتي و با توجه به نرخ بليت به سينما مي‌آيد. اين سيستم با توجه به مكانيزه شدن سينماها امكان‌پذير هم هست، ضمن اينكه بهاي بليت بر اساس درجه سينماها هم متفاوت است. مثلا بهاي بليت 10، 20و 30 توماني كه شوراي عالي تهيه كنندگان آن را مطرح كرده براي سينماهاي مدرن كشور همچون ايران ايران‌مال، كوروش يا آزادي است. سينماهاي ممتاز بهاي بليت‌شان كمتر است و تماشاگر مي‌تواند با انتخاب سالن و ساعت بليت سينما حتي بليت هشت توماني خريداري كند. متاسفانه به نظر نمي‌آيد كه پيشنهاد ما از نظر وزارت ارشاد عملي شود، ما در اين پيشنهاد سعي كرديم هم قدرت خريد مردم را مورد نظر قرار دهيم و هم هزينه‌ها را در ساعت‌هاي پيك جبران كنيم و هم تماشاگران را در ساعت‌هاي مختلف در سالن‌ها تقسيم كنيم به گونه‌اي كه فشار حضور در سالن‌ها در سااعت خاصي كم شود. وزارت ارشاد معتقد است كه سقف بهاي بليت را تعيين مي‌كند و سينمادار با توجه به شرايط شهرستان‌ها يا قرار گرفتن سالن در مناطق مختلف تهران از اين قيمت بليت حداكثر يا حداقل استفاده را مي‌برد. پيشنهاد ما اما مي‌تواند منافع تماشاگر را بيشتر لحاظ كند، به هر حال واقعيت اين است كه سينما همچنان ارزان‌ترين تفريح مردم است و دولت وظيفه دارد كه بخشي از هزينه‌ها را خودش متقبل شود ولي در شرايط كنوني سينمادار و تهيه‌كننده بايد ارزان بودن بليت را متقبل شوند. اين را هم در نظر بگيريد كه متوسط قيمت بليت در دنيا 10 دلار است و در ايران معمولا براي سينماهاي مدرن با بهترين كيفيت حداكثر دو دلار حساب مي‌شود. اميدواريم منتقدان افزايش بهاي بليت را با مجموعه اين نكات در نظر بگيرند.