سينما هم در اين بهار غمانگيز -مانند خيلي چيزهاي ديگر- در اين دنياي آلوده به كرونا، به قرنطينه رفته است. ديگر نه سينمايي باز است و نه فيلم تازهاي قرار است بر پرده بيايد و نه اصولا فيلمسازي جرات فيلم ساختن به خود راه داده است.
سينماها از ماه اسفند به اين طرف تعطيل شدهاند و در اين خانه ماندن اجباري شايد فرصتي باشد براي ديدن فيلمهايي كه حتي براي مدت كوتاهي هم شده قرنطينه بودن را فراموش كنيم. اين 10 فيلم انتخابي ما براي تماشاي اين روزها در خانه است.
1- اشكها و لبخندها
فيلمهايي وجود دارند كه براي هميشه است. ميتوان در هر زمان ديد. هر بار از تماشاي آنها همان لذت را برد كه بار اول. تماشاي «اشكها و لبخندها» -كه عنوان اصلياش بود «آواي موسيقي» و بنده آن را تغيير دادم و اتفاقا با چنين عنواني شناخته شد- سيلي از خاطرههاي مطبوع را براي ما برميگرداند. به گمانم اين فيلم تازه امروز و بعد از يك مرور حتي خيلي سطحي از آنچه در اين بيش از نيم قرن بر سينما گذشته، قدر پيدا ميكند. موزيكالي رمانتيك كه به قولي بر روح و جسم در برابر مناظر دلانگيز و چشمنوازهاي بكر طراوت ميبخشد. بسيار لذتبخش، ساده و روشن و بدون پيچيدگي با يك قصه عاشقانه و كودكان شيرين و موسيقي احساسبرانگيز... (پيشنهاد ميكنيم نسخه دوبله شيرين آن را تماشا كنيد).
2- اجارهنشينها
طنز اجتماعي/ سياسي در اين كمدي حيرتانگيز داريوش مهرجويي، گذشته از مفرح بودن، بر موضوعي تمثيلي و قابل تعمق در يك جامع بسته تكيه دارد. فيلم در لابهلاي ترسيمي از تخريب و سقوط يك ساختمان فرسوده، آدمهاي نامتجانس را با روحيه و احوال مختلف به جان هم مياندازد. «اجارهنشينها» به قطع بهترين كمدي اصيل و مفهومبرانگيز تاريخ سينماي ايران به حساب ميآيد؛ فيلمي كه در هر زمان كه ميبينيد در آن نكته و حرف و حديث تازهاي كشف ميكنيد.
3- بانوي زيباي من
يك موزيكال كلاسيك واقعي، لطيف و با احساس و تاثيرگذار در مايههاي كميك هوشمندانه
- آنگونه كه پروفسور هيگنز ميخواهد دختر گلفروش فقير اليزا دوليتل را مبدل به يك بانوي اشرافي كند- دو شخصيت ناهمگون كه يكديگر را كامل ميكنند. در بين موزيكالهاي بزرگ سينما «بانوي زيباي من» يك اثر مجلل، نفيس و گرانقدر به شمار ميرود. فيلم با موسيقي دلانگيز، صحنههاي پرشكوه و بازيهاي دلچسب (آدري هپبرن و ركس هريسون) در هر بار ديدن وجود را انباشته از شادي و شعف ميكند. با آنكه فيلم طولاني است اما اصلا خستهكننده نيست و نميدانم آنها كه به فيلمهاي تند و تيز و خشن امروزي عادت كردهاند اين اثر با روح را خواهند پسنديد؟
4- ورود آقايان ممنوع
رامبد جوان با اين كمدي نئورئاليستي طنزآلود انتقادي/ اجتماعي، موقعيت زن در جامعه امروز، نابرابري با جنس مذكر، ستيز براي دستيابي به مساوات و البته رابطهاي متضاد مابين زن و مرد را مطرح ميسازد، با درگيريهايي كه منجر به تفاهم يا آشتي موقتي ميشود؛ تصويري هزلآميز از مدرسه و فضا و آدمهايش. از تنگنظريها، رقابتها، حسادتها، تضادها و اجحاف و تبعيض كه در حقيقت ترسيمي از خود جامعه باشد. اين كمدي هوشمندانه تماشايي با همه مضامين هجو و هزل، نشانهاي از شرايط و اخلاق و اوضاع اجتماعي ما را تجسم ميبخشد.
5- پيكنيك
نميدانيم آيا احتمال دارد اين فيلم در دسترس هواداران سينما باشد؟ بايد بگوييم يكي از زيباترين و دلپذيرترين آثار عاشقانه سينماست.
با عشقي احساسي كه در يك صحنه رقص پرشور در پيكنيك و زير نور رنگين فانوسها (ميان ويليام هولون و كيم نوواك) روح را جلا ميبخشد. «پيكنيك» از آنگونه فيلمهاست كه گويي در همين زمان ساخته شده است. فضاي گرم و گيرايي از پيكنيك با شوخيهايي بسيار ظريف و زمينه را براي آن لحظه عاشقانه در صحنه پاياني ناب سكرآور پديد ميآورد.
6- سنتوري
با آنكه اين اثر اجتماعي/ انتقادي داريوش مهرجويي دو جايزه از جشنواره فجر گرفت (بهترين بازيگر بهرام رادان، بهترين فيلم از نگاه تماشاگران) ليكن با تاسف هنگام اكران از سوي وزير وقت ارشاد توقيف شد. بايد گفت بهترين فيلم مهرجويي در سالهاي اخير است با ترسيم چهره هنرمندي (علي سنتوري/ بهرام رادان) كه رو به افول ميرود و در حقيقت به نوعي به خودويرانگري ميرسد.
مهمترين خصيصه «سنتوري» البته آهنگهاي آن است كه به وسيله محسن چاووشي اجرا شده است.
7- ستارهاي متولد ميشود
موزيكال رمانتيك متعلق به سال 2018 –كه نسخه چهارم اين فيلم به وسيله بردلي كوپر ساخته شد- بهشدت تاثيرگذار بود.
ماجراي موزيسيني معتاد (كوپر) كه دلباخته خوانندهاي جوان (ليدي گاگا) ميشود و او را به اوج اشتهار ميرساند.
فيلم در هر بار ديدن همان احساس اوليه را در آدم به وجود ميآورد.
8- آدم برفي
اين كمدي اجتماعي ساخته داود ميرباقري در سال 1373 به مدت 3 سال توقيف بود و در سال 1376 به نمايش درآمد و ركورد فروش را شكست. اكبر عبدي در دو نقش متضاد، مردي كه به خاطر اخذ ويزاي امريكا به پوشش يك زن درميآيد يكي از بازيهاي شايسته خود را انجام داده است. ماجراي يكي از شخصيتهاي سياسي كه هنگام نمايش فيلم در سينما آفريقا موجب تظاهرات شد و به همين علت زني سقط جنين كرد، از اتفاقات عجيب «آدم برفي» به شمار ميآيد.
9- لالالند
در سال 2016 ظهور اين موزيكال دلچسب به سبك موزيكالهاي كلاسيك قديم، بسيار توجهها را به خود معطوف گرداند. قصهاي از دو موجود شيفته و آرزومند دستيابي به شهرت و افتخار در رشته موسيقي (برايان گاسلينگ و اما استون) و با صحنههاي شاد و رقص و آوازهاي دلنشين كه فيلم را محبوب عامه كرد.
10- زير درختان زيتون
يكي از بهترين آثار مولف سينماي ما عباس كيارستمي - مربوط به سهگانهاش «خانه دوست كجاست» و «زندگي و ديگر هيچ...»- حكايت كارگرداني (محمدعلي كشاورز) كه ميخواهد دو بازيگرش (حسين رضايي و طاهره لادانيان) را وادار كند با يكديگر همكاري كنند اما آن دو بهدليل تفاوتهاي فرهنگي مانع اين كار ميشوند. فيلم به خاطر صحنههاي گيرا و مضامين طنزآميزش هميشه در خاطرهها باقي ميماند.
يك توضيح:
دلم ميخواست سريال محشر «داييجان ناپلئون» را هم در اين ليست بگنجانم هر چند ميدانم كه يك فيلم سينمايي نيست.