همزمان با برگزاري نشست خبري رييس سازمان بورس
اعتراض سهامداران، شيشه‌هاي تالار حافظ را لرزاند
رييس سازمان بورس از توقف عرضه‌هاي اوليه و افزايش يك درصدي دامنه نوسان خبر داد
شاهين ياسمي/ نخستين نشست خبري رييس سازمان بورس در سال 94 ديروز در حالي برگزار شد كه همزمان تجمعي از پيش برنامه‌ريزي شده توسط فعالان بازار سرمايه در اعتراض به بحران سقوط يك ماهه بورس تهران مقابل تالار حافظ برگزار شد. سخنگوي سازمان بورس درحالي اين نشست را برگزار كرد كه انتقادات نسبت‌به عملكرد سازمان بورس به ويژه در زمينه عرضه اوليه‌ها و تخلفات در معاملات بالا گرفته و اخيرا رييس كميسيون اصل 90 مجلس از بررسي بحران فعلي بورس در اين كميسيون خبر داده است. نزديك به يك ماه است بازار سهام در حال سقوط است. درست يك هفته بعد از توافق لوزان، جو هيجاني مثبتي كه موجب رونق بازار شده بود، تغيير كرد و بازار به ركودي بي‌سابقه قدم گذاشت؛ ركودي كه حتي اجرايي شدن همه راهكارهاي مديران بورسي هم نتوانست تغييري در آن ايجاد كند و تنها حاصل آن سه عرضه اوليه ناموفق و سقوط آزاد شاخص‌ها و قيمت‌ها در اين مدت بود. بحران تا آنجا پيش رفت كه حتي كاهش دو درصدي نرخ سود سپرده‌هاي بانكي و بالابردن قيمت برخي محصولات توليدي شركت‌هاي بورسي هم نتوانست بازار را درمان كند. اين در حالي است كه حقوقي‌هاي بازار در يك ماه اخير گوشه‌گير شده‌اند و با سياست انفعال به ريزش بازار كمك مي‌كنند و اين سهامداران حقيقي هستندكه هر روز بيشتر از ديروز متضرر مي‌شوند. به گزارش « اعتماد»، برخي تحليلگران تكنيكال در روزهاي پاياني سال 93 بحران فعلي بازار را پيش‌بيني كرده بودند. اين گروه از كارشناسان معتقدند ريزش شاخص‌ها و قيمت‌ها فعلا در بازار ادامه خواهد داشت و سقوط اين روزهاي بورس يك اتفاق طبيعي و ناشي از حباب سنگين شكل گرفته در بازار است. اين درحالي است كه مسوولان بورسي هر از چندي اين اتهامات را تكذيب مي‌كنند اما در اين گير و‌دار و آب گل‌آلود گويا رييس جديد سازمان بورس هم از مهندسي بازار و حباب‌سازي بدش نمي‌آيد. شايد يك نشانه براي اين ادعا مثبت شدن بازار در روزهاي نشست خبري آقاي رييس باشد. مثبت شدن بازار در روز نشست خبري سخنگوي بورس، عرضه‌هاي اوليه بحث‌برانگيز، تغييرات روزانه حجم معاملات در نماد تازه از راه رسيده « مبين»، كدهاي خاص در بورس، شايبه رانت در سهام صنايع پالايشي و پتروشيمي و... نشان‌دهنده فضاي غبار‌آلودي است كه ديروز منجر به تجمع بخشي از اهالي بازار سرمايه در مقابل تالار شيشه‌اي جنب پل حافظ شد. به گزارش «اعتماد»، سهامداران معترض ديروز با در دست داشتن پلاكاردهايي خواهان اتمام فساد سازمان‌يافته در بورس شدند. اين تجمع در حالي برگزار شد كه در بهمن ماه سال گذشته هم سهامداران نسبت به تشديد ريزش‌هاي بازار سهام تجمع كرده بودند. در بازار ديروز اما دستكاري قيمت‌ها و شاخص‌ها و مثبت كردن نمادها واضح و آشكار بود و شايبه وجود فساد سازمان‌يافته در بازار سهام را تقويت كرد و با وجود رشد كم عمق همچنان نگراني‌ها از وضعيت بازار سرمايه ادامه دارد. سقوط آزاد بورس در كنار حاشيه‌هايي كه سهم تازه عرضه شده مبين به همراه داشت، باعث شد كه اعتراض فعالان بورسي از عملكرد مديران بازارسرمايه چندي پيش به نامه‌نگاري برخي فعالان بازار سهام به كميسيون اصل90 مجلس منجر شود. اين قضيه تا آنجا پيش رفته كه در روزهاي اخير رييس كميسيون اصل 90 و برخي نمايندگان مجلس نسبت به وضعيت بحراني بورس واكنش نشان داده‌اند و معتقدند سازمان بورس بايد پاسخگو باشد. با اين حال رييس سازمان بورس در نشستي كه «اعتماد» به آن دعوت نشده بود، از توقف عرضه‌هاي اوليه تا خردادماه، افزايش يك درصدي دامنه نوسان معاملات و انتشار مستقيم اطلاعات از ابتداي خردادماه خبر داد و نسبت به اتخاذ سياست‌هاي پولي بانك مركزي در تاثيرگذاري بر بازار سرمايه انتقاد كرد. به گزارش «بورس پرس»، محمد فطانت فرد بعد از ارايه برخي آمار و ارقام، از انتشار مستقيم اطلاعات ناشران در كدال و افزايش دامنه‌نوسان از چهار به پنج درصد از اول خرداد خبر داد. وي همچنين اعلام كرد به دليل انجام برخي برنامه‌ها، تا خرداد ماه خبري از عرضه‌هاي اوليه در بورس و فرابورس نيست. بنابراين عرضه اوليه پتروشيمي غدير، بهمن ديزل و كشتيراني خط جنوب تا اطلاع ثانوي منتفي است. فطانت‌فرد در اين نشست خبري درباره وضعيت بازار سهام و دلايل بي‌اعتنايي به اخبار خوش، رفتار حقوقي‌ها، حواشي عرضه اوليه پتروشيمي مبين، كاركرد شبكه‌هاي اجتماعي، جلسه با رييس مجلس و موضوع نرخ خوراك پتروشيمي، مهيا كردن زيرساخت‌ها براي حضور سرمايه‌گذاران خارجي، صندوق توسعه بازار و... نكاتي را مطرح كرد. وي با اعلام بي‌اطلاعي از برنامه اعتراضي ديروز سهامداران و بي‌ارتباط دانستن اين موضوع با برگزاري نشست خبري، تحقيق و تفحص مجلس از سازمان بورس، فيلتر كردن شبكه‌هاي اجتماعي چون تلگرام و وجود فساد در بازار را تكذيب كرد و درباره مشكلات مربوط به عرضه اوليه پتروشيمي مبين، توضيح داد. به گزارش«اقتصاد نيوز»، رييس سازمان بورس در ابتداي اين نشست به برخي آمار مهم در بازار اشاره كرد و گفت: نسبت قيمت بر درآمد شركت‌ها (P/E) در حال حاضر در بورس 22/5 مرتبه و در فرابورس اين نسبت عدد 79/6 مرتبه است. او در ادامه به ارزش بازار بورس و فرابورس اشاره كرد و گفت: ارزش بازار بورس هم‌اكنون 282 هزار ميليارد تومان و ارزش بازار فرابورس 59 هزار و 500 ميليارد تومان است. محمد فطانت‌فرد، جمع دارايي شركت‌هاي بورسي را بر اساس قيمت‌هاي تاريخي800 هزار ميليارد تومان خواند و گفت: بخش بدهي‌هاي شركت‌ها نمايانگر 637 هزار ميليارد تومان بدهي است كه اين اعداد حاكي از اين است كه بخش قابل توجهي از ارزش دارايي شركت‌ها از طريق بدهي تامين مالي شده و 166 هزار ميليارد تومان مربوط به حقوق صاحبان سهام است. فطانت‌فرد ادامه داد: اگر ما حقوق صاحبان سهام را با ارزش بازار مقايسه كنيم، ارزش شركت‌ها كمتر از دو‌برابر حقوق صاحبان سهام و حدود 7/1 برابر است. رييس سازمان بورس و اوراق بهادار در‌خصوص ارزش دارايي‌هاي فرابورس گفت: جمع دارايي شركت‌هاي فرابورسي 86 هزار و 800 ميليارد تومان است كه بخش بدهي‌ها به رقم 65 هزار و 600 ميليارد تومان مي‌رسد و جمع حقوق صاحبان سهام 21هزار‌ميليارد تومان است. سخنگوي سازمان بورس در ادامه به مصوبه مجلس در خصوص افشاي اطلاعات شركت‌ها و بنگاه‌هاي اقتصادي دولتي و شبه‌دولتي اشاره كرد و گفت: بر اساس اين مصوبه مجلس، برخي شركت‌ها و بنگاه‌هاي اقتصادي موظف هستند اعداد و ارقام خود را به بورس اعلام كنند. وي افزود: موسسات مالي، نهادهاي عمومي، نظامي و سازمان‌ها و موسسات خيريه، نهادها و سازمان‌هاي وقفي، تمامي صندوق‌هاي بازنشستگي كشوري و لشگري وابسته به دستگاه‌هاي اجرايي كه در اين مصوبه ذكر نام شده است به افشاي اطلاعات مالي از طريق بورس ملزم شده‌اند، مگر آنكه به صورت خاص بتوانند از شوراي‌عالي امنيت ملي مجوز براي عدم افشاي اطلاعات بگيرند. فطانت‌فرد با بيان اينكه با وجود اينكه از 15 بهمن سال گذشته اين نهادها و بنگاه‌ها به اجراي اين مصوبه ملزم شدند تاكنون هيچ كدام از اين بنگاه‌ها و نهادها اطلاعات خود را به سازمان بورس اعلام نكردند، گفت: ما فرصتي را در نظر گرفتيم كه اين بنگاه‌ها و نهادها اطلاعات‌شان را به صورت كاغذي يا الكترونيك ارسال كنند چون در فصل مجامع اين شركت‌ها قرار داريم و صورت‌هاي مالي در حال آماده شدن هستند.
انتشار اطلاعات ناشران به صورت مستقيم
رييس سازمان بورس و اوراق بهادار با بيان اينكه از اين پس ناشران اطلاعات خود را به صورت مستقيم در سامانه كدال منتشر مي‌كنند، گفت: اطلاعات ناشران پيش از اين به صورت غيرمستقيم دريافت و بعد از كار كارشناسي يا در صورت نياز بعد از اصلاح، ظرف مدت كوتاهي منتشر مي‌شد. اما از اين پس اطلاعات ناشران به صورت مستقيم در سامانه كدال منتشر و بررسي‌هاي سازمان بورس پس از انتشار اطلاعات انجام مي‌شود. او با بيان اينكه اين امكان از ابتداي خردادماه اجرايي مي‌شود، گفت: در اين خصوص لازم است مديران و اعضاي هيات‌مديره شركت‌هاي بورس با يك دقت بيشتري به انتشار اطلاعات اهتمام بورزند و هر‌گونه مشكلي در نقص اطلاعات وجود داشته باشد مسووليت آن بر عهده اعضاي هيات‌مديره و مديران شركت‌هاست.
افزايش دامنه نوسان در بورس
فطانت فرد با بيان اقدامات زيرساختي كه تاكنون انجام شده، گفت: اصلاح حجم مبنا و انتشار شاخص‌هاي متنوع از جمله اقدامات زيرساختي بود كه در جهت بهره‌وري بيشتر بازار انجام شد و در ادامه اين اقدامات دامنه نوسان از ابتداي خردادماه يك درصد افزايش پيدا مي‌كند. بدين‌ترتيب دامنه نوسان شركت‌هاي بورسي هم مانند شركت‌هاي فرابورسي با پنج درصد نوسان مثبت و منفي معامله مي‌شود.
انتشار ماهيانه اطلاعات به صورت اختياري
سخنگوي سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه به انتشار ماهيانه اطلاعات به صورت اختياري اشاره كرد و گفت: در جهت افزايش شفافيت اطلاعاتي رايزني‌هايي صورت گرفت كه انتشار اطلاعات بازار، متوقف به انتشار اطلاعات سه‌ماهه نباشد و شركت‌ها آمار توليد و فروش را به صورت ماهانه در ابتدا به صورت اختياري منتشر كنند كه در فاز اول شركت ايران خودرو و سايپا از اين طرح استقبال كردند و اين رويه به ساير شركت‌ها براي كمك به شفافيت بازار تعميم خواهد يافت داد.
عرضه‌هاي اوليه تا پايان خرداد متوقف شد
رييس سازمان بورس در اين نشست همچنين از توقف عرضه‌هاي اوليه تا پايان خرداد خبر داد و گفت: به دليل سياست‌هاي بازار بورس تا پايان خردادماه عرضه اوليه‌اي در فرابورس نخواهيم داشت كه اميدواريم شركت‌ها طي برنامه‌اي مناسب وارد بازار سرمايه شوند. در حال حاضر تعداد متقاضيان بورس تهران بسيار زياد بوده و سياست سازمان بورس اين است كه زيرمجموعه هلدينگ‌هاي بزرگ جهت افزايش شفافيت در تابلوي بورس پذيرش شوند، اين در حالي است كه كليت عرضه‌هاي اوليه مثبت بوده و اين عرضه‌ها قطعا در بازار ادامه خواهد داشت.