مفتخريم به نام گرامي ژاله آموزگار
علي دهباشي
خانم دكتر ژاله آموزگار از زمره استاداني هستند كه بيش از سه نسل از دانشجويان از خرمن دانش و فضل‌شان بهره برده و بسياري از دانشجويان ايشان امروزه از استادان نام‌آور و معتبر دانشگاه‌ها و مراكز عالي داخل و خارج از كشور هستند. عشق به تدريس و ارتباط با نسل جوان دانشجو آنچنان انرژي به ژاله آموزگار داده است كه در آستانه 81سالگي هنوز خود را با شور و شوق موظف مي‌داند تا در كلاس‌هاي درس حضور پيدا كند. شيوه تدريس دكتر ژاله آموزگار حاصل تجربيات چندين دهه آموزش و بسيار سازنده و پويا بوده است. آثار ايشان چه آنها كه به زبان فارسي يا فرانسه و انگليسي نوشته‌اند هر كدام امروزه از منابع درجه اول براي دانشگاهيان يا محققاني است كه درباره تاريخ ايران قبل از اسلام و اسطوره‌هاي تاريخي ايران مطالعه مي‌كنند.
آثار ژاله آموزگار را در چند دسته مي‌‌توان تقسيم كرد: مقالات و كتاب‌ها، مقالات ايشان در دانشنامه ايرانيكا و كتاب‌هاي‌شان به زبان فرانسه. آثار ايشان به زبان فارسي بيش از 16 كتاب درباره تاريخ ايران پيش از اسلام، تاريخ اساطيري ايران و زمينه‌هاي ديگري كه مربوط به فرهنگ ايران مي‌شود، است. از ترجمه‌هاي ايشان بايد از كتاب «شناخت اساطير ايران» نوشته جان هينلز با همكاري احمد تفضلي نام ببريم. «پنجم دينكرد» كه متني پهلوي است و «نمونه‌هاي نخستين انسان و نخستين شهريار در تاريخ افسانه‌اي ايرانيان» نوشته آرتور كريستن‌سن از ديگر ترجمه‌هايي هستند كه ايشان با همراهي استاد تفضلي انجام دادند. آموزگار همچنين «ايران باستان» نوشته ماريژان موله و «ارداويراف‌نامه» فيليپ ژينيو را هم به فارسي برگردانده است. در كارنامه ژاله آموزگار همچنين چندين مجموعه مقاله وجود دارد كه حاصل سخنراني‌ها و مقالات ايشان در مجامع علمي است. علاوه بر اينها ايشان جوايز بزرگ دنياي ايران‌شناسي را در كنفرانس‌ها و از سوي انجمن‌هاي ايران‌شناسي معتبر در داخل و خارج نظير انجمن بين‌المللي ايران‌شناسان دريافت كرده است. ژاله آموزگار در مجامع علمي از جمله هيات كتاب و جوايز بنياد موقوفات دكتر محمود افشار و شوراي عالي علمي مركز دايره‌المعارف بزرگ فارسي عضويت دارد. همان‌طوركه اشاره كردم خانم دكتر آموزگار از همان ابتدا با تدريس رابطه خلاقانه‌اي داشته است و پيش از آنكه براي ادامه تحصيل به فرانسه بروند نيز در برخي شهرهاي ايران تدريس مي‌كردند. يكي از علاقه‌مندان و دانشجويان غيردانشگاهي دكتر ژاله آموزگار هستم و خواننده آثارشان. تاكنون هيچ مقاله‌اي از ايشان نخوانده‌ام كه حس كنم پيش از آن جايي، صحبتي درباره آن شده و همواره چه كتاب‌ها و چه مقالات‌شان پاسخ به يك نياز مبرم فرهنگي و هنري و ادبي بوده است. اين امر ناشي از هوشياري ايشان نسبت به كمبودهاي مطالعاتي در جامعه ما است. بدون شك امروزه ما در جهان و در محيط علمي دانشگاهي جهان مفتخريم به نام گرامي دكتر ژاله آموزگار به عنوان يك ايران‌شناس برجسته كه در سطح جهاني سخنراني مي‌كند و به چند زبان مي‌نويسد.