هواپيماي گمشده مالزيايي
مرتضي ميرحسيني
ماجراي آن هواپيماي مالزيايي كه سال 2014 در چنين روزي ناپديد شد ناخواسته داستان سريال لاست را در ذهن تداعي ميكرد. چون هر دو ماجرا درباره سقوط هواپيما بودند، هر دو پاياني آميخته به رمز و راز و ابهام داشتند و هر دو در انتها آنهايي را كه پيگير ماجرا بودند نااميد كردند. هواپيماي اماچ 370 خطوط هوايي مالزي ساعت 12 و 40 دقيقه با 239 سرنشين (227 مسافر و 12 خدمه پرواز) از فرودگاه كوالالامپور پرواز كرد و طبق برنامه قرار بود ساعت 6 و 30 دقيقه به وقت محلي در فرودگاه بينالمللي پكن به زمين بنشيند. اما نرسيده به درياي چين جنوبي، ناگهان ناپديد شد و ديگر هيچ ردي از سرنشينان آن به دست نيامد. جستوجو براي پيدا كردن هواپيما يا در واقع بقاياي آن از خليج تايلند، جايي كه هواپيما در آن از مدار ناپديد شده بود شروع شد. اين جستوجوي گسترده كه حداقل 15 كشور در آن مشاركت كردند به پرهزينهترين جستوجو در نوع خود تبديل شد و به عنوان حادثهاي عجيب با پاياني نامعلوم در تاريخ صنعت هوانوردي باقي ماند. چون نه از طرف هواپيما وجود مشكل فني مخابره شده و نه تغيير ناگهاني و پيشبينينشده وضعيت آبوهوا اتفاق افتاده بود برخي اين بحث را پيش كشيدند كه شايد آن را دزديده باشند. عدهاي هم ميگفتند شايد يكي از دولتهاي آن منطقه يا حتي گروهي تروريستي آن را ساقط كرده باشد. چند گروه از كشورهايي كه اتباعشان مسافر هواپيماي اماچ 370 بودند درباره علت سقوط تحقيق كردند. استرالياييها ميگفتند هواپيما چند ساعت بدون دخالت دستي خلبان، به حالت پرواز خودكار در آسمان بود تا اينكه سوخت آن به انتها رسيد و سقوط كرد. طبق نظر آنان - كه البته دلايل كافي هم برايش نداشتند - در بدو پرواز مشكلي براي بدنه هواپيما پيش آمد و اكسيژن مورد نياز سرنشينان تمام شد. همه آنها در همان آسمان و حين پرواز از خفگي مُردند و هواپيما چند ساعت بعد به آب افتاد و سقوط كرد. هرچند نظر كارشناسان استراليايي نسبت به نظرات ديگران قانعكنندهتر به نظر ميرسيد هيچ گزارش يا تماسي درباره فقدان يا حتي كمبود اكسيژن مخابره نشده بود و دليلي براي رد يا پذيرش آن وجود نداشت. برخي ديگر اين فرضيه را مطرح كردند - و همزمان به رسانهها درز كرد - كه شايد يكي از خلبانها از قبل تصميم به خودكشي داشت (يا حين پرواز چنين تصميم جنونآميزي گرفت) و همه مسافران و خدمه پرواز را هم با خود به كام مرگ برد. نخستوزير مالزي به اميد ختم ماجرا، فرضيه سقوط هواپيما در اقيانوس هند را پذيرفت و خودش هم رسما آن را اعلام كرد. هرچند جنازه هيچكدام از سرنشينان اين هواپيما هرگز پيدا نشد، اين واقعيت كه اماچ 370 جايي در اقيانوس هند سقوط كرده است انكارنشدني بود. تا سال 2016، گاهي قطعهاي از قطعات آن هواپيما در ساحل اقيانوس هند پيدا ميشد كه نشانهاي از قطعي بودن سقوط بود. بدتر اينكه فجايع هوايي مالزي در سال 2014 به همين يك اتفاق محدود نماند. چهار ماه از اين حادثه نگذشته بود كه هواپيماي ديگري از خطوط هوايي اين كشور، با موشك روي آسمان كريمه در اكراين ساقط شد و همه سرنشينان آن كشته شدند. اين بار روسيه متهم اصلي بود، هرچند دولت اين كشور زير بار آن نرفت. نيروهاي هوادار روسيه در كريمه هم داشتن هرگونه نقشي در اين حادثه را انكار كردند.