محمدرضا خباز در گفت‌وگو با «اعتماد»:
نبايد مجلس تك جناحي داشته باشيم
مريم وحيديان/ اصلاح‌طلبان اين روزها در حالي خود را براي حضور در انتخابات مجلس آماده مي‌كنند كه براي نخستين بار مي‌خواهند تمام فرآيند انتخاب كانديداها را به فعالان حوزه‌هاي انتخابيه بسپارند و فعالان سياسي شناخته شده در تهران تنها به هدايت و راهبري مجموعه اصلاح‌طلبان سراسر كشور بپردازند. محمدرضا خباز با سابقه چندين دوره حضور در مجلس شوراي اسلامي تجربيات خوبي از چگونگي ورود به انتخابات و مناسبات سياسي پيش از برگزاري آن دارد. او اين روزها اگرچه در دولت حضور دارد و به مجيد انصاري، معاون پارلماني رييس‌جمهور مشاوره مي‌دهد اما خود نيز نيم نگاهي به انتخابات دارد. از اين منظر او امروز پيشنهاد تازه‌اي براي مجلس آتي دارد. او معتقد است مي‌توان با محوريت شخصيت‌هاي برجسته اصولگرا و اصلاح‌طلب به شكل‌گيري مجلسي كمك كرد كه نه يكپارچه باشد و نه بار خاطر دولت. خباز همچنين مزيت بزرگ اصلاح‌طلبان نسبت به رقيب اصولگرا را محوريت شخص رييس دولت اصلاحات مي‌داند و معتقد است تمام گروه‌هاي اصلاح‌طلب فارغ از اختلاف سليقه‌هاي احتمالي محوريت وي را پذيرفته‌اند و اين پذيرش مي‌تواند برگ برنده اصلاح‌طلبان باشد.
نگاه اصلاح‌طلبان به انتخابات
پيش‌رو چگونه است؟
اصلاح‌طلبان به دليل پيشينه، ظرفيت و مخاطباني كه دارند نمي‌توانند نسبت به انتخابات بي‌توجه باشند. احزاب و گروه‌هاي اصلاح‌طلب متنوع هستند و طبيعي است كه نظرات مختلفي وجود داشته باشد.
نقطه تمايز اصلاح‌طلبان با اصولگرايان در چيست؟
خوشبختانه وجود رهبري اصلاح‌طلبان حتي در عين وجود اختلاف‌نظرها در مسائل اجتماعي، سياسي و فرهنگي راهگشاست. همه اصلاح‌طلبان با هر گرايش و بينشي در محوريت آن هيچ اختلافي ندارند و بايد در انتخابات مجلس دهم آن را اساس كار خود قرار دهند. هر جريان سياسي بايد از تمام ظرفيت‌ها و توانمندي‌هاي خود براي حضور در انتخابات استفاده كند.
آيا كسب اكثريت كرسي‌هاي مجلس از سوي اصلاح‌طلبان امري ممكن است؟
انتخابات مجلس دهم از نگاه ديگري نيز قابل ارزيابي است. ما 9 مجلس را پشت سر گذاشتيم. در همه آنها به جز مجلس اول كه هنوز جناح‌ها شكل نگرفته بود، هر دو جريان سياسي تلاش كردند كرسي‌هاي بيشتري را به خود اختصاص دهند. بنابراين هميشه به تعداد كرسي‌ها فكر مي‌كردند، نه به كرسي‌نشين. بهتر است كه در انتخابات مجلس دهم هر دو جريان سياسي به كيفيت آن و اثرگذاري و توانمندي‌هاي كانديداها در مجلس فكر كنند.
آيا براي رسيدن به اين منظور پيشنهاد خاصي هم داريد؟
پيشنهاد من اين است كه حداقل چهار نفر از شخصيت‌هاي مطرح با يكديگر همكاري كنند. آقايان هاشمي، ناطق، لاريجاني و رييس دولت اصلاحات با همكاري يكديگر به كيفيت مجلس دهم بينديشند و براي انتخابات مجلس برنامه‌ريزي كنند. همان‌طور كه مقام معظم رهبري فرمودند كار مجلس ريل‌گذاري است. بايد ريل درستي كار گذاشته شود تا روي آن قطار اجرا بتواند حركت كند. اگر ريل گذار قوي نباشد اجرا متزلزل خواهد بود. گره مشكلات كشور بايد با تدبير مجلس حل و فصل شود و دولت هم وظيفه دارد آن را اجرا كند. براي توجه به كارآمدي مجلس اگر آن چهار شخصيت مهم با يكديگر براي انتخابات همكاري كنند به نتايج خوبي خواهيم رسيد. ممكن است برخي دوستان بزرگان ديگري را هم اضافه كنند. اگر بزرگان همفكري، هم انديشي و برنامه‌ريزي براي انتخابات مجلس داشته باشند مجلس دهم مجلسي متفاوت از دوره‌هاي قبل آن خواهد بود.
اولويت اصلاح‌طلبان امروز چيست؟
اولويت اول نبايد ويژگي جناحي باشد بلكه اولويت اول هر دو جناح بايد حضور افراد توانمند و اثرگذار در مجلس باشد و اينكه هر فرد چه نقشي را مي‌تواند به عهده بگيرد. سابقه ما در سال 92 نشان مي‌دهد كه اين كار شدني است. در جريان انتخابات رياست‌جمهوري همه مي‌دانستيم كه آقاي روحاني اصلاح‌طلب نبود بالاتر از آن خود ايشان چنين ادعايي نداشت. پيشينه او اصولگرايي بود اما به عنوان يك شخصيت مستقل كانديدا شد. اصلاح‌طلبان و اصولگرايان معتدل او را پذيرفتند. آن زمان باتوجه به شرايط كشور و فارغ از اينكه او حتما اصلاح‌طلب باشد، مصلحت را اين‌طور تشخيص دادند. اكنون هم مي‌بينيم در كابينه آقاي روحاني اصولگرايان، اصلاح‌طلبان و معتدلين مستقل حضور دارند.
امروز از آن تجربه چگونه مي‌توان استفاده كرد؟
مي‌توان سازو‌كاري مشابه آنچه در سال 92 رخ داد، در انتخابات مجلس دهم نيز به كار برد. احتمال اينكه مجلس دهم مجلسي مانند مجلس ششم باشد، بسيار ضعيف است. همان‌طور كه گفتم نبايد به فكر مجلسي يكدست از نظر جناحي باشيم بلكه بايد به فكر مجلسي يكدست از نظر توانمندي، تجربه، كارآمدي و اثرگذاري باشيم. نبايد هر دو جناح سياسي كشور به فكر يكدست كردن مجلس نباشند.
در صورت شكست پروژه‌اي كه مي‌گوييد آينده سياسي كشور چگونه خواهد بود؟
اگر مجلس آينده از نظر توانايي بالا نباشد اتفاقاتي كه تا به حال افتاده، تكرار خواهد شد. مشكلاتي كه از دولت گذشته به ارث رسيده است، جز با فكر و برنامه‌ريزي ممكن نيست. شكل‌گيري مجلسي مشابه مجلس ششم و نهم كه اكثريت به دست يك جناح كشور باشد مفيد نخواهد بود. در نگاه سياسي مقابل ما افراد شايسته‌اي هم حضور دارند كه حضور آنها توانمندي مجلس را افزايش مي‌دهد. اميدوار هستم كه بتوانيم مانند انتخابات 92 با اصولگرايان توانمند و معتدل ائتلاف كنيم. نياز امروز اصلاح‌طلبان ادامه مسير محوريت رييس دولت اصلاحات است.