پايان بازي صلح اردوغان با كردها
ميثم سليماني/ نتيجه انتخابات سراسري ماه ژوئن ميلادي در تركيه يكي از نشانهها از قدرت گرفتن كردها به عنوان يك قطب سياسي جديد در تركيه بود. كردهاي تركيه در اين انتخابات براي نخستينبار توانستند حدنصاب بالاي 10 درصد آرا را براي ورود به مجلس كسب كنند و اين موضوع باعث شد تا حزب عدالت و توسعه با از دست دادن آراي كردها نتواند اكثريت مطلق آرا را كسب كند. اين در حالي بود كه عدالت و توسعه سالها با برنامهريزي مذاكرات صلح، در تلاش براي جلب آراي كردها بود. به نظر ميرسيد حزب عدالت و توسعه با اعلام آتشبس با پ.ك.ك و انجام مذاكرات صلح با كردها ضمن اينكه خود را علاقهمند به صلح نشان ميداد، ميتوانست جايگاه خود را در ميان كردها تضمين كند. شايد چون اين اتفاق در عمل رخ نداد از همين رو نتايج انتخابات باعث شد تا حزب عدالت و توسعه در برابر كردها و به خصوص حزب دموكراتيك خلق قرار گيرد و حتي براي تشكيل دولت ائتلافي با آنها وارد مذاكره نشود. تركيه اكنون در شرايطي بسيار حساس قرار دارد، تكليف دولت ائتلافي اين كشور هنوز مشخص نيست و احتمال برگزاري انتخابات زودهنگام در اين كشور بيش از هر زمان ديگري احساس ميشود. دولت تركيه حملاتي را عليه مواضع كردهاي پ.ك.ك به بهانه مبارزه با تروريسم آغاز كرده است تا عملا آتشبس شكنندهاي كه از سال 2013در جريان بوده است از بين برود و دوباره كردهاي تركيه در برابر دولت اين كشور قرار گيرند.
پايان تاريخ مصرف صلح با كردها
پليس تركيه پس از عمليات تروريستي در شهر فرهنگي كرد نشين سوروچ اعلام كرد كه قصد دارد تدابير جديدي را در مبارزه با تروريسم آغاز كند. در ابتدا شايد بسياري تصور ميكردند كه دولت قصد دارد تا عوامل داعش را دستگير كند اما اتفاقي كه در اين بين رخ داد تمام كردهاي تركيه كه احتمال ميرفت با پ.ك.ك در ارتباط هستند دستگير شدند و با اقدام متقابل پ.ك.ك براي انتقامگيري، فضاي خفقان عليه كردهاي تركيه در داخل كشور تشديد شد.
تا جايي كه رجب طيب اردوغان، رييسجمهور تركيه پيش از سفر هفته گذشته خود به چين، از پارلمان تركيه درخواست كرد مصونيت نمايندگان كرد پارلمان براي رسيدگي به اتهامات آنها در خصوص ارتباط با گروه پ.ك.ك مورد بررسي قرار گيرد؛ اقدامي كه موجب درگيري در درون پارلمان تركيه شد و ناظران هشدار دادند كه عملياتي شدن اين موضوع ميتواند ضربه بزرگي را به نمايندگان كرد در پارلمان تركيه وارد كند. زيرا ديگر هيچ يك از كردها و نمايندگان كردي كه منتخب مردم هستند مصونيت نخواهند داشت.
از همين رو در مجموع با نگاه به اقداماتي كه دولت تركيه عليه كردها انجام داده و ميدهد ميتوان ادعا داشت از آنجا كه تاريخ مصرف صلح با كردهاي تركيه براي اردوغان و تيم او به پايان رسيده، و ديگر حزب عدالت و توسعه براي كسب حمايت كردها اميد خود را از دست داده است، ميخواهد سدي را كه جلوي آنها براي كسب اكثريت مطلق آرا وجود دارد، بردارد.
تضعيف كردها در انتخابات زودهنگام
دولت تركيه در حال زدن تك تك شاخ و برگهاي كردهاي اين كشور است. همان كاري كه با منتقدان خود به ويژه تيم فتحالله گولن در دو سال گذشته انجام داده بود. رجب طيب اردوغان از سال 2013 سعي كرد تمامي منتقدان خود و از جمله گلنيستها را با جرمهاي متعدد به زندان محكوم كند و اجازه ندهد هيچ صداي مخالفي عليه اردوغان بلند شود و حالا نيز چنين شرايطي براي كردها حاكم است. دولت تركيه در حال حاضر به رهبر حزب دموكراتيك خلق كه همواره در راستاي صلح و مذاكره ميان كردهاي پ.ك.ك و دولت اين كشور تلاشهاي فراواني انجام داده، برچسب تهديد عليه امنيت ملي زده است. اقدامي كه نشان ميدهد دولت تركيه شمشير را براي كردها از رو بسته است. آن گونه كه دادستاني تركيه اعلام كرده است صلاحالدين دميرتاش به تحريك و تسليح شركتكنندگان در تظاهرات اعتراضي اكتبر سال گذشته در دياربكر متهم شده است. اما اتفاقي كه در اين بين رخ داده اين است كه دولت با اين اقدام قصد دارد تا سازماندهي كردها در انتخابات را از بين ببرد و اجازه ندهد در صورت برگزاري انتخابات زودهنگام به نتيجهاي مانند انتخابات اخير دست يابد.
وجه اشتراك
احزاب تركي مخالف عدالت و توسعه در يك نقطه بهشدت پافشاري و اصرار دارند و اين موضوع ميتواند وجه اشتراك ميان طرفين شود و آن هم مخالفت و مبارزه با كردهاست. اكنون حزب عدالت و توسعه كه ديگر از حمايت كردها نااميد شده است قصد دارد تا حمايت جبهه مقابل را براي كنار گذاشتن كردها فعال كند. از همين رو حزب عدالت و توسعه دست روي وجه اشتراك ميان حزب جمهوريخواه خلق و حركت ملي گذاشته است. چرا كه با اين وصله ميتواند اين احزاب را عليه كردهاي حاضر در پارلمان بسيج كند و با برداشتن مصونيت سياسي از راس تا ذيل كردها را تحت تعقيب قرار دهد و اجازه هيچ گونه فعاليت سياسي به آنها ندهد. اما آنچه عيان است حزب عدالت و توسعه تنها يك هدف را دنبال ميكند و آن كسب مجدد اكثريت آرا در مجلس و اجراي اهداف تماميتخواهانه خود در تركيه حتي به قيمت از سر راه برداشتن كردهاست.