درباره مصوبه تازه شوراي شهر و براي زيبايي پايتخت
تهران هويت ندارد
بهرام دبيري
تهران شبيه موجود زشتي است كه مي‌خواهيم به زور زيبايش كنيم. موجودي كه پيش از اين براي خودش هويت داشت، اما اين روزها نشاني از آن هويت قديمي و تاريخي وجود ندارد؛ از 60 هزار چنار خيابان وليعصر تنها هفت هزار باقي مانده. اكثر باغ‌هاي قديمي و زيبايش تخريب شده‌اند تا برج‌هاي بلند و پاساژها جاي آنها را بگيرند. ديگر نشاني از خانه‌هاي قديمي و چند‌صد‌ساله نيست و اكثرا يا تخريب شده‌اند يا در آستانه نيستي و نابودي قرار گرفته‌اند.
ما هويت اين شهر را از او گرفته‌ايم و حالا مي‌خواهيم در اين بي‌هويتي، دست به كاري بزنيم كه مثلا زيبايي بازگردد و زندگي محيطي شهروندان در شهر را باكيفيت كنيم. اما حواس‌مان نيست كه اين خانه از پاي‌بست ويران است و اگر قرار است سرنوشتش تغيير كند، بايد هويتش را به آن برگردانيم و تمام اين مسير اشتباهي كه آمده‌ايم را از بين ببريم؛ آسمان و نفس مردم شهر فروخته شده. جايي براي پياده‌روي و گذران وقت مردم در كوچه و خيابان‌ها نيست. همه‌جا به اتوبان ختم مي‌شود و بناها، كافه‌ها و كوچه‌هايي كه مي‌توانستند خاطرات نسل‌هاي زيادي را پشت‌سر هم حفظ كنند، دانه‌به‌دانه خراب مي‌شوند و به‌جاي تمام اينها ساختمان‌هاي زشتي قد علم كرده‌اند كه فقط براي پر شدن جيب عده‌اي، چاره سازند و بجز آن هيچ چيز ديگري جز شلوغي، ازدحام و ترافيك نصيب مردم شهر نمي‌شود. در چنين شرايطي، ايده‌هايي مثل كشيدن پنجره يزدي روي در و ديوار شهر يا كاشيكاري يا نصب مجسمه‌هايي مثل كودكي كه زير چمن خوابيده، تابلوهايي از مزارع و مراتع و... به جز كمك به بي‌هويتي اين شهر و زشت‌تر شدن چهره آن، تاثير ديگري ندارد.
در اين سال‌ها شوراي شهر فعاليت‌هاي بسيار خوبي داشته و برخلاف مديران شهرداري كه هر روز در رسانه‌ها هستند و از برنامه‌هاي خود مي‌گويند، ساكت و بي‌صدا تلاش كرده تا به كمك اين شهر بيايد. اما شهر تهران، به فعاليت‌هايي كارشناسي، دقيق و دلسوزانه‌اي بيش از اينها نياز دارد. تهران، نياز به نگاهي دارد كه هويت قديمي آن را ببيند و براساس همين هويت براي آن برنامه‌ريزي كند.
تهران به نگاهي نيازمند است كه فارغ از پول و سرمايه‌داري، به قلب تپنده آن نگاه كند و فارغ از مصالح مديريتي، دلسوزانه به فكر اين شهر و مردم ساكن در اين كلانشهر باشد. زيبايي و اصالت تهران حق اين شهر و مردمانش است و اين اتفاق مهم، نه با حرف و ساختن يك پل ساده يا چهار نقاشي بي‌ربط به فضا به دست نمي‌آيد و تنها و تنها «هويت اصلي» است كه مي‌تواند اين شهر را نجات دهد.