يك جبهه هواي سرد در راه است
آغاز دوباره دعوا بر سر گاز مصرفي
گروه اقتصادي| هشدارها متوجه مصرف‌كنندگان گاز است. مسوولان گازي كشور پرمصرف‌ها را تهديد به جريمه كرده‌اند، هم جريمه و هم قطع مصرف.
قرار است صنايع كه مرغ عروسي و عزاي افزايش ناگهاني مصرف هستند، اين‌بار نيز قرباني شوند. حجم گازرساني به صنايع به نفع مصرف‌كنندگان خانگي كاهش يابد. اين‌بار اما نيروگاه‌ها در شرايطي ديگر قرار دارند. مسوولان وزارت نيرو مي‌گويند احتمال آن وجود دارد كه نيروگاه‌ها از محل كمبود سوخت ضربه بخورند.
با ورود موج جديد سرما مصرف گاز در كشور به 570 ميليون متر مكعب رسيد كه براين اساس مصرف و توليد گاز تاحدودي باهم برابر شد. پس از سرد شدن هوا در آخرين روزهاي پاييز مصرف گاز كشور به 570 ميليون متر مكعب گاز رسيد كه تقريبا با آمار توليد و واردات گاز در كشور برابر است.
براساس آمارهاي شركت ملي گاز ايران ٤١١ ميليون مترمكعب از اين مقدار گاز در بخش خانگي و تجاري مصرف و ٨٢ ميليون مترمكعب به صنايع عمده كشور تحويل شده است. با سرد شدن هوا در بيشتر نقاط كشور، عبدالحسين ثمري معاون عمليات شركت ملي گاز ايران اعلام كرده است «شرايط توليد و مصرف گاز طبيعي شرايطي خاص و ويژه است و گاز طبيعي ٤٨ ساعت پس از توليد در پالايشگاه‌هاي كشور در بخش‌هاي خانگي، تجاري و صنايع مصرف مي‌شود. زيرساخت‌هاي لازم توسط شركت ملي گاز ايران براي توليد، انتقال و توزيع گاز در همه بخش‌ها فراهم شده است. در حال حاضر ١٣ پالايشگاه در ٨ شركت پالايشي، ٣٥ هزار كيلومتر خط لوله انتقال و ٧٢ ايستگاه تقويت فشار گاز وظيفه توليد و انتقال گاز كشور را بر عهده دارند.»
البته از سوي ديگر حسن منتظر تربتي، مدير برنامه‌ريزي شركت ملي گاز ايران مي‌گويد: «به صورت ميانگين در آذرماه امسال روزانه ٩٠ ميليون مترمكعب گاز به بخش نيروگاهي تحويل شده كه اين مقدار در مقايسه با مدت مشابه سال گذشته با روزانه ٣٠ ميليون مترمكعب، داراي افزايش سه برابري است. شركت ملي گاز ايران با هدف جلوگيري از مصرف فرآورده‌هاي نفتي در نيروگاه‌هاي كشور، حجم گازرساني به اين بخش را افزايش داده و در ٢٦٠ روز نخست امسال، ٣٩ ميليارد و ٥٢٥ ميليون مترمكعب گاز به نيروگاه‌هاي كشور تحويل داده است.»
وي با اشاره به ورود سرما در هفته آينده به كشور گفته است: « با توجه به كاهش دما و ورود موج جديد سرما در هفته آينده شاهد مصرف ٤٥٠ ميليون متر گاز در بخش خانگي خواهيم بود، بر اساس پيش‌بيني و در صورت عدم مصرف بهينه در بخش خانگي اين مقدار به ٥٠٠ ميليون متر مكعب نيز خواهد رسيد. البته با توجه به بخشنامه معاون اول رييس‌جمهوري به وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، موسسات و شركت‌هاي دولتي، نهادهاي انقلاب اسلامي و استانداري‌هاي سراسر كشور، شركت‌هاي گاز استاني وظيفه بازديد و اجرايي شدن اين بخشنامه را بر عهده دارند به طوري كه واحدهاي دولتي موظفند نهايت صرفه‌جويي را در مصرف گاز به عمل آورند. در صورت اجرا نشدن اين بخشنامه در مرحله نخست به واحد مربوطه اخطار داده شده و در صورت تكرار، گاز آن قطع مي‌شود.»
هشدار وزارت نيرويي
در عين حال و در شرايطي كه مسوولان شركت ملي گاز سرگرم تامين گاز خانگي براي عبور از زمستان سال جاري هستند، مسوولان وزارت نيرو گلايه‌وار از روزهاي سخت پيش رو مي‌گويند و معتقدند كه كاهش ميزان سوخت‌رساني به نيروگاه‌ها، موجب وارد آمدن خسارت به اين صنعت و ضربه ديدن نيروگاه‌ها و حتي كل كشور مي‌شود.
عبدالرسول پيشاهنگ، معاون هماهنگي توليد توانير نيمه خالي ليوان سهم‌گيري نيروگاه‌ها از گازگيري را نگاه مي‌كند و مي‌گويد: بخش گاز با همان مشكلي روبه‌رو است كه بخش برق در تابستان با آن مواجه مي‌شود؛ افزايش قابل توجه مصرف، اما بايد توجه داشت صنعت نيروگاهي ممكن است با بحران روبه‌رو شود و كل كشور را با مشكل مواجه كند. وي با اشاره به ظرفيت شش ميليارد ليتري ذخيره سوخت نيروگاه‌ها و كاهش آن نسبت به سال قبل گفت: «برق يك كالاي لوكس نيست و همه زندگي مردم به برق وابسته است، از اين رو اختلال در تامين برق موجب اختلال در زندگي عادي مردم مي‌شود. اگر مشكلي براي گاز پيش بيايد، مردم براي گرمايش به برق مراجعه مي‌كنند كه بر اين اساس به نظر مي‌رسد تامين سوخت نيروگاه‌ها بايد در اولويت نخست قرار گيرد.
وي گفت: براساس استانداردهاي جهاني، ما بايد 45 روز سوخت ذخيره براي نيروگاه‌ها داشته باشيم كه به همين خاطر شش ميليارد ليتر مخزن ذخيره سوخت نصب كرده‌ايم كه مخازن راهبردي كشور است.
وي ادامه مي‌دهد: «امسال با شرايط ويژه‌يي روبه‌رو هستيم. ذخاير سوخت مايع ما كمتر از سال‌هاي قبل است و بايد راهكاري بيابيم تا برق كشور در اثر كمبود سوخت با مشكلاتي مواجه نشود.
پيشاهنگ تاكيد كرد: در سال جاري ميزان تحويل گاز طبيعي به نيروگاه‌ها درمقايسه با سال گذشته 22 درصد افزايش اما نسبت به برنامه‌ريزي وزارت نفت كاهش دارد ضمن آنكه ميزان ذخيره سوخت مايع نيروگاه‌ها درمقايسه با سال گذشته كمتر است.»
افزايش مصرف سوخت نيروگاهي
در عين حال گزارش‌هاي موجود از ميزان توليد نيروگاهي نشان مي‌دهد كه در سال جاري 2331 مگاوات ظرفيت نيروگاهي جديد به توان توليد برق كشور افزوده شده كه در نتيجه آن 1/9 درصد سوخت مصرفي افزايش پيدا كرده است. مصرف نفت كوره نيز از ابتداي سال تا نيمه آذرماه نسبت به زمان مشابه در سال گذشته 9/33 درصد رشد منفي داشته است و اين در حالي است كه 6718 ميليون ليتر مازوت در نيروگاه‌ها استفاده شده است.
از ابتداي سال تا نيمه آذرماه 37 هزار و 930 ميليون مترمكعب گاز در نيروگاه‌هاي كشور مصرف شده كه شاهد افزايش 6/23 درصدي مصرف نسبت به سال گذشته در زمان مشابه است. همچنين 6398 ميليون ليتر گازوييل با رشد 1/8 درصدي در نيروگاه‌هاي كشور سوخته است و در مجموع نيروگاه‌ها از ابتداي سال تا نيمه آذرماه 51 هزار و 46 واحد سوخت گاز، گازوئيل و نفت كوره مصرف كرده‌اند.
اين در حالي است كه اكنون در كشور 15 هزار و 829 مگاوات نيروگاه بخار، 25 هزار و 894 نيروگاه گازي، 17 هزار و 685 مگاوات چرخي تركيبي، 10هزار و 726 مگاوات نيروگاه برق آبي، 1020 مگاوات نيروگاه اتمي، 609 مگاوات نيروگاه توليد پراكنده، 244 مگاوات نيروگاه تجديد‌پذير و 440 مگاوات نيروگاه ديزلي فعال هستند.
رشد صفر درصدي نيروگاه‌هاي بخاري، اتمي و ديزلي
در سال 1393 نيروگاه بخاري، اتمي و ديزلي با ظرفيت جديد به بهره‌برداري نرسيده‌اند، در حالي كه 1396 (با 89/59 درصد رشد) مگاوات، 320 مگاوات (با 73/13 درصد رشد) چرخه تركيبي، 520 مگاوات (با 31/22 درصد رشد) نيروگاه برقابي، 70 مگاوات (با 3 درصد رشد) نيروگاه توليد پراكنده و 25 مگاوات (با 07/1 درصد رشد) نيروگاه انرژي‌هاي تجديد‌پذير به بهره‌برداري رسيده‌اند.
قدرت عملي شبكه سراسري در زمان پيك سال جاري (4مرداد‌ماه) در نيروگاه‌هاي حرارتي 46 هزار و 824 مگاوات و در نيروگاه‌هاي برقابي 10 هزار و 32 مگاوات بوده است كه در مجموع 56 هزار و 856 مگاوات مي‌شود. همچنين هنگام پيك سال جاري توليد همزمان شبكه سراسري در نيروگاه‌هاي حرارتي 38 هزار و 663 مگاوات و در نيروگاه‌هاي برقابي 7894 مگاوات بوده است. در آن هنگام 132 مگاوات دريافت برون مرزي داشته‌ايم و قدرت تامين شده در لحظه پيك سال 1393، 46 هزار و 689 مگاوات بوده است.
اين در حالي است كه حداكثر نياز مصرف اصلاح شده سال جاري در پيك روز (ساعت 15:24 دقيقه) 48 هزار و 798 مگاوات و در پيك شب (21:12دقيقه)، 46 هزار و 206 مگاوات بوده است. همچنين توليد ناويژه برق كشور از ابتداي سال در نيروگاه‌هاي حرارتي 195 هزار و 918 ميليون كيلووات ساعت و در نيروگاه‌هاي برقابي 11 هزار و 332 ميليون كيلووات ساعت بوده است كه در مجموع 207 هزار و 250 ميليون كيلووات ساعت مي‌شود.
انرژي دريافت شده در سال جاري نسبت به دوره قبل يك درصد كاهش داشته و به 2707 ميليون كيلووات ساعت رسيده و انرژي ارسال شده نيز نسبت به زمان مشابه در سال گذشته شش درصد رشد منفي داشته و به هفت هزار و 101 ميليون كيلووات ساعت رسيده است.