استاندار ايلام در گفت‌وگوي اختصاصي با «اعتماد»:
هنگام آتش‌سوزي جنگل، بالگرد با يك تماس تلفني مي‌آيد
استانداري ايلام را مي‌توان در توجه به منابع طبيعي در كشور منحصر به فرد دانست. شايد اين مساله از آنجا ناشي مي‌شود كه محمدرضا مرواريد، استاندار ايلام، هم تحصيلات نزديك به منابع طبيعي داشته و هم خود در دوره‌اي بر صندلي مديريت منابع طبيعي استان نشسته است. او بزرگ‌ترين حامي منابع طبيعي ايلام است و معتقد است كه هيچ سرمايه‌اي مانند حفظ جنگل‌ها نمي‌تواند براي استان، سرمايه و سود به همراه داشته باشد.
چرا منابع طبيعي اين همه براي شما اهميت دارد و چرا شما مانند بسياري از استانداران، منابع طبيعي را سد راه توسعه نمي‌دانيد؟
بنده در رشته كشاورزي درس خوانده‌ام و چند سال نيز مدير منابع طبيعي استان بوده‌ام. مسائلي مانند فرسايش خاك، بحران آب و اهميت جنگل و منابع طبيعي براي مبارزه با اين بحران‌ها را مي‌دانم. از سال 63 كه مديركل منابع طبيعي بودم مي‌ديدم كه خسارت‌هاي جدي به منابع طبيعي وارد مي‌شود. بعد از چند سال كه به استان برگشتم مواجه شدم با آسيب‌هاي جدي به منابع طبيعي و محيط زيست استان. صدمه به جنگل‌ها و حيات وحش و مراتع كه واقعا نگران‌كننده است و با يك نگاه عادي و سطحي نيز مشهود است. البته اين نگراني محدود به ايران نيست و در تمام جهان پيش آمده است. خوشبختانه در ايلام در اين چند سال اخير چاره‌انديشي و كار شده است. از سوي ديگر مردم نيز پي برده‌اند كه منابع طبيعي چقدر اهميت دارد. چند ماه پيش به روستايي به نام «كارزان» رفته بودم و در جمع مردم اعلام كردم كه وزارت نفت برنامه‌هايي براي توسعه روستا دارد و مي‌خواهد مخزن گازي درست كند. فكر مي‌كردم مردم خوشحال مي‌شوند و براي اشتغالي كه قرار است ايجاد شود تشكر مي‌كنند. اما بعد از صحبت‌هاي من چند نفر بلند شدند و گفتند: «ما نمي‌خواهيم؛ چون اگر اين مخزن اينجا باشد، منابع طبيعي مان صدمه مي‌خورد و درخت هامان خشك مي‌شود. » براي خود من جالب بود كه مردم يك روستا، منابع طبيعي را اين همه خوب درك مي‌كنند و حتي از اشتغال براي‌شان مهم‌تر است و مي‌خواهند آنچه را كه باقي مانده حفظ كنند.
برخي فكر مي‌كنند منابع طبيعي سد راه و مانع توسعه است. نظر شما چيست؟
به نظر من منابع طبيعي با توسعه سازگار است. ايلام دو ميليون هكتار وسعت دارد كه 1 ميليون و 800 هزار هكتارش جنگل و مرتع است. جنگل‌ها براي ما در اولويت است و ما بايد صنايع را با رعايت استانداردها و با جانمايي درست و علمي، در مكاني غير از اين جنگل‌ها و جايي كه كمترين خسارت را داشته باشد ايجاد كنيم.
چرا در تخصيص بودجه اين‌همه از منابع طبيعي حمايت مي‌كنيد؟
البته مديركل منابع طبيعي در راستاي ايجاد نگاه درست به اهميت منابع طبيعي براي تمام مسوولان استان تلاش كرده و موفق بوده است. علاوه بر آن تشكل‌هاي مدني استان نيز بسيار فعال هستند و خوب كار مي‌كنند. اگر به اهميت منابع طبيعي براي زندگي جوامع توجه كنيم طبيعتا بايد زمينه‌هاي حفظ و حمايت و گسترش آن را نيز فراهم كنيم. اگر منابع طبيعي و جنگل‌ها را حفظ نكنيم زندگي مردم دچار بحران‌هاي جدي خواهد شد. زاگرس منبع آب و زندگي براي كل كشور است. بر اين اساس ما سعي كرده‌ايم با توجه به اين مسائل، هم از اعتبارات استاني و هم ملي كمك بگيريم تا بتوانيم اين منابع و ثروت‌هاي ملي و انفال را حفظ كنيم. آب و خاك و جنگل را نگهداريم. خوشبختانه بين دستگاه‌هاي اجرايي استان، هماهنگي بسيار خوبي وجود دارد.
چه تلاش‌هايي را به عنوان استاندار ايلام براي جذب اعتبارات لازم در اين زمينه انجام داده‌ايد؟
نخستين قدم اينكه در سفر رياست‌جمهوري به استان ايلام، توجه ايشان را به اين مساله جلب كرديم. به اين ترتيب كه به مدت دو ساعت از سفر را با آقاي روحاني و وزراي همراه، به درون جنگل‌هاي منطقه رفتيم و از نزديك مسائلي مانند جنگل و آبخيزداري و خشكيدگي بلوط را ديديم و همان جا ايشان تاكيد كردند كه به اين مسائل توجه شود. از سوي ديگر با وزارت كشور و از طريق ستاد بحران، براي پيشگيري از مشكلات، بودجه‌هاي خوبي گذاشته شده و وزارت جهاد كشاورزي نيز به دنبال جذب اين اعتبارات است. همچنين در برنامه ششم نيز به شش استانداري زاگرس نشين، پيشنهاد داده‌ايم كه براي زاگرس اقدامات اساسي‌تر انجام بشود. در استان نيز هميشه فرمانداران و بقيه مديران در اين راستا قدم برمي‌دارند.
چه كرده‌ايد كه در زمان آتش‌سوزي جنگل‌هاي زاگرس در استان، بالگردها به سرعت مي‌آيند و آتش را خاموش مي‌كنند؟ در حالي كه در استان‌هاي شمالي، همه ساله هزاران هكتار از جنگل‌هاي ارزشمند هيركاني به دليل نرسيدن يا ديررسيدن بالگرد خاكستر مي‌شود. مگر خودتان در استان بالگرد داريد؟
متاسفانه هنوز براي جنگل‌هاي استان بالگرد نداريم؛ اما تعدادي خريداري شده كه قول داده‌اند براي سال آينده يك فروند به استان اختصاص دهند. اما هم سپاه پاسداران و هم هوانيروز، بالگردهايي براي حمل بسكت‌هاي آب دارند و به سرعت به كمك مي‌آيند. اوايل هماهنگي اين بالگردها طولاني و مشكل بود و بالاخره پس از پيگيري‌هاي فراوان و جلسات متعدد با مسوولان منابع طبيعي و سپاه، مقرر شد كه در شرايط آتش‌سوزي، تمام هماهنگي‌ها تلفني و در كمترين زمان انجام شود و بعد در قراردادها محاسبه شود. خوشبختانه در چند آتش‌سوزي اخير، بدون فوت وقت و بسيار سريع و از نزديك‌ترين ايستگاه‌ها، بالگردها مي‌آمدند و آتش جنگل‌ها و مراتع را خاموش مي‌كردند. ضمنا در معاونت فناوري رييس‌جمهور، چند هواپيما را به هواپيماي آب پاش تبديل كرده‌اند كه سال گذشته براي نخستين بار در عمليات اطفاي حريق جنگل در ايلام از آن استفاده شد و موفقيت‌آميز بود. بر اين اساس آقاي دكتر ستاري دستور دادند كه در چند نقطه كشور اين هواپيماها مستقر شوند و به محض آغاز آتش‌سوزي در جنگل، به سرعت خود را به محل برسانند و آتش را خاموش كنند. تلاش ما اين است كه در صورت آتش‌سوزي بدون ديوان‌سالاري و كاغذ بازي و اتلاف وقت، بالگرد در محل حضور يابد و اميدواريم اين روش در تمام نقاط كشور نيز جا بيفتد.