سقوط فوتبال
در تبريز؛ چرا؟
علي عالي
ابتداي فصل ليگ برتر فوتبال ايران، سه تيم از يك شهر، حسابي خبرساز شده بود. تبريز با سه سهميه از شانزده سهميه موجود در ليگ برتر، اين پيام را به فوتبال ايران داد كه مي‌خواهد «آقايي» كند. تراكتورسازي هميشه خطرناك، ماشين‌سازي ريشه‌دار و گسترش فولاد با مجموعه بازيكناني آماده. گذر زمان اما واقعيت تازه‌اي را روشن كرد. روياها خيلي زود تمام شد و تراكتورسازي، از صدر فاصله گرفته و حالا رده دومي را هم از دست داده است. سقوط ماشين‌سازي تقريبا قطعي شده و گسترش حتي نتوانسته در نيمه بالاي جدول قرار بگيرد. شايد فصل فوتبال تبريز، فقط با يك سهميه و جام حذفي، كه قبلا هم تراكتورسازي آن را به دست آورده به پايان برسد و فصل بعد، دوباره آنها بايد با دو تيم ليگ را آغاز كنند. وضعيت در ورزشگاه‌هاي اين شهر هم چندان عادي نيست. چه بر سر فوتبال تبريز آمده است؟ چه بر سر فوتبالي آمده است كه «مرام فوتبال»شان نزد فوتباليست‌هاي آذري قدمتي تاريخي داشت؟ مرامنامه‌اي كه در سال ۱٣۰۱ توسط جمعيت مروجين ورزش در تبريز زيرنظر علي‌اصغر حكمت نوشته شد و تا سال‌ها فوتبال تبريز به آن پايبند مانده بود. اخلاق و مرام در فوتبال تبريز بر گرفته از تاريخ سياسي و اجتماعي اين شهر و البته در دوران اوج تاريخ مشروطيت و جنبش آزاديخواهان، مشروطه‌خواهان آذري مثل ستارخان، باقرخان بود كه در بحث‌هاي خودماني و در جمع فوتباليست‌ها به خوبي اين اصالت قابل درك و فهم بود. چرا ديگر خبري از حسين صدقياني‌ها نيست كه آذري‌ها با حرارت «حسين افندي» مي‌خواندندش. مردي كه وقتي از بلژيك بازگشت و بازي‌هاي نامنظم محلات تبريز را در «محله اهراب» ديد، برآشفت و بزرگان فوتبال محلات را دور هم جمع كرد و سيستم مدرن فوتبال اروپا را براي‌شان ترسيم كرد تا ياد بگيرند چگونه بازي كنند و «تيم» باشند. ساختن بيوك جدي كارها، داوود ارغوان، حبيب دايي اوغلي‌ها، بيوك صباغ‌ها و حسين خداپرست‌ها برعهده كيست؟ چرا باشگاهي مثل تراكتور كه زماني «مولد بازيكنِ تبريزي» در فوتبال ايران بود حالا به‌خاطر شكايت‌هاي بازيكنان خارجي بي‌كيفيت حتي اجازه انعقاد قرارداد ندارد؟