نگاهي به فيلم «شيفت شب» ساخته نيكي كريمي
پرده‌برداري از رازهاي يك زندگي
پژمان مجيدي
نيكي كريمي كه در آثار گذشته‌اش از فيلم مستند «داشتن يا نداشتن» تا آخرين ساخته‌اش «سوت پايان» نشان داده است كه دغدغه مسائل اجتماعي را دارد در تازه‌ترين فيلمش نيز با عنوان «شيفت شب» با يك داستان زن‌محور نوشته خودش و علي‌اصغري اين دغدغه را پررنگ‌تر نسبت به قبل به تصوير كشيده است. در مركز ثقل اين درام زنانه «ناهيد» با بازي ليلا زارع قرار دارد كه فيلمبرداري عليرضا برازنده و موسيقي كارن همايونفر تماشاگر را با لحظات شك و ترس و دلهره و ترديد اين زن همراه مي‌كند. درنقطه مقابل او «فرهاد» همسرش قرار دارد كه نقش آن را محمدرضا فروتن بازي مي‌كند. مردي ورشكسته، با افكاري تلخ و بي‌ميل به زندگي و خانواده. به اين دو گوهر خيرانديش، سحر قريشي، امير آقايي و اميرحسين آرمان را در نقش‌هاي مادر و خواهر ناهيد، شخص طلبكار و برادر فريد اضافه كنيد كه هر يك نقشي در پيشبرد و دامن زدن به حوادث يا آرام كردن جريان قصه‌يي دارند كه ناهيد در آن تا لحظات آخر همچنان در تب و تاب است. «شيفت شب» در خلال داستان و پرده برداشتن از راز فرهاد توسط همسرش ناهيد، بر اين نكته صحه مي‌گذارد كه براي داشتن يك رابطه محكم و جامعه‌اي سالم بايد از حال يكديگر باخبر بود و از يكديگر حمايت كرد. اين مضمون زماني از ديد كارگردان جذابيت پيدا مي‌كند كه شخصيت خود را زني انتخاب مي‌كند كه با وجود سختي و مشكلات زندگي‌اش در كمال استيصال آگاهانه پشت مرد خود مي‌ايستد و سعي دارد راز مرد را براي خود نگه دارد. لحظات سخت شخصيت ناهيد و تلاش او براي پي بردن به راز همسرش در ساختاري پيچيده و مركب با ديگر عناصر روايي سينما يعني فيلمبرداري، موسيقي و صدا، كارگردان را به تصوير كشيدن اين لحظات دشوار ياري داده است. انتخاب زواياي مناسب، ميزانسن‌هاي دقيق، ديالوگ‌هاي محدود و... به دنبال اين است كه حالت مختلف روحي ناهيد، درگيري‌ها، تقابل بين بازيگران و همچنين لحظات عاطفي بين زن و مرد را نشان داده و يك جايي تلنگر خود به مخاطب را وارد كند. همدلي با شخصيت ناهيد از همان سكانس‌هاي اول فيلم شروع مي‌شود و تماشاگر را آرام‌آرام به دنيايي وارد مي‌كند كه در تقابل با نگاه عميق ناهيد است؛ زني كه در ميانه اين دنياي حسابگر و كليشه‌اي مي‌خواهد راز همسرش را حفظ كند و درد‌هايي كه بايد به دوش بكشد. نيكي كريمي در «شيفت شب» برشي از زندگي معمول جامعه را ارايه كرده است كه با توجه به شرايط اجتماعي روز خانواده سه نفره فرهاد درگير آن شده است. ايده «مشكلات اجتناب‌ناپذير اقتصادي» در جامعه امروز و تبعات بعضا سنگين و جبران‌ناپذيرش براي هر جمعي دستمايه‌يي است كه نويسندگان فيلمنامه بر اساس طرحي از محمود آيدن اساس نگارش فيلمنامه قرار داده‌اند. هر چند كارگردان فيلم با به تصوير كشيدن اين مشكلات سعي در نشان دادن تاثير مثبت همراهي با هم در خانواده و همچنين نقش زن در اين بين را داشته است. بايد بگويم كه برخي لحظات در داستان «شيفت شب» تماشاگر را ياد «سارا»ي داريوش مهرجويي مي‌اندازد كه البته بايد گفت اين نقصاني در كار كارگردان به حساب نمي‌آيد. «شيفت شب» نيكي كريمي به نسبت كارهاي قبلي اين كارگردان به سينماي قصه‌پرداز نزديك‌تر است و به مسائل روز مانند مشكلات اقتصادي نگاه كامل‌تري دارد.