ارتش پشت دروازه مقر تيپ 137
فصل پاياني داعش در سوريه آغاز شد
يسرا بخاخ
بعد از نبردهايي كه در پي آن هزاران كيلومتر از اطراف حومه دمشق تا حومه شرقي حلب در امتداد صحراي سوريه آزاد شده است و با عبور از حومه حمص و حماه و الرقه حالا ارتش سوريه به دروازه‌هاي شهر ديرالزور رسيده است. نيروهاي ارتش ملي سوريه بعد از سال‌ها موفق مي‌شوند تا وارد شهري شوند كه آزادي آن مي‌تواند فصل آخر داعش در سوريه را رقم بزند. بر اساس گزارش‌ها ارتش سوريه تنها چند كيلومتر با شكستن محاصره مقر تيپ 137 ارتش سوريه در ديرالزور فاصله دارد، ديدبان حقوق بشر سوريه هم كه وابسته به معارضان اين كشور است، به نزديك بودن نيروهاي ارتش سوريه براي ورود به اين شهر اعتراف كرده و گفته كه نيروهاي ارتش سوريه به حدي به شهر ديرالزور و مناطق تحت محاصره داعش نزديك شده كه مردم ساكن در اين مناطق مي‌توانند آتش درگيري‌هاي نيروهاي ارتش و تروريست‌هاي داعش را ببينند. ظهر روز دوشنبه 4 سپتامبر و تا لحظه نگارش اين گزارش تلويزيون رسمي دولت سوريه اعلام كرد كه ارتش سوريه به مناطق مجاور مقر تيپ 137 نزديك شده‌اند و وزارت خارجه روسيه هم اعلام كرد كه نيروهاي سوري فقط سه كيلومتر با اين پايگاه فاصله دارند. ورود به مقر تيپ 137 به معناي نقطه ديدار نيروهاي ارتش سوريه با نيروهايي است كه در طول سه سال گذشته در اين منطقه در محاصره داعش بوده و داخل و خارج دير الزور را به هم متصل خواهد كرد. يكي از مهم‌ترين مناطقي كه آزادي آن باعث شد تا ارتش سوريه خود را در دروازه‌هاي ديرالزور ببيند، شهرك راهبردي عقيربات بود كه در شرق استان حماه واقع شده است. اين شهرك آخرين و بزرگ‌ترين پايگاه تروريست‌هاي داعش در حومه شرقي حماه به شمار مي‌رفت و اخراج تروريست‌ها از اين شهرك به معناي پايان وجود داعش در استان حماه بود. از سوي ديگر اين عمليات منجر شده تا روند عمليات بازپس‌گيري ديرالزور در محورهاي السخنه و حميمه آسان‌تر شود. ارتش سوريه بعد از اعلام خبر آزادي روستاهاي عقيرات و مسعده در حومه شرقي حماه از فرار شمار زيادي از عناصر داعش از مناطق درگيري خبر داده بود و تاكيد كرده بود كه بعد از آزادي هر منطقه نيروهاي امنيتي و يگان‌هاي خنثي‌سازي بمب وارد عمل شده و با خنثي‌سازي مين و بمب‌هايي كه داعش در نقاط مختلف كار گذاشته، اين مناطق را پاكسازي مي‌كنند. در حالي كه عمليات ميداني و زميني نظاميان سوري ادامه دارد منابع نظامي اعلام كردند ارتش سوريه عمليات هوايي گسترده‌اي عليه مواضع تروريست‌ها انجام داده و موفق شده خسارت‌هاي جاني زيادي به داعش وارد كند. خبرگزاري رويترز هم اخيرا به نقل از استاندار ديرالزور اعلام كرده بود كه آزادسازي ديرالزور مساله چند روز است و آزادي آن به هفته نخواهد كشيد. يك منبع نظامي به روزنامه الاخبار لبنان گفته كه تنها چند ساعت تا پايان اشغال شهر ديرالزور به وسيله داعش باقي مانده و شايد در كمتر از 48 ساعت ارتش بتواند محاصره اين شهر را بشكند. به گفته او اين مساله از اهميت بالايي برخوردار است زيرا به محاصره كامل داعش در ساحل غربي رود فرات منجر خواهد شد. به اين ترتيب تروريست‌ها يا بايد تا آخرين نيروي خود در اين منطقه مبارزه كنند يا اينكه به ساحل شرقي رود فرات فرار كنند كه به معناي حركت به سوي مرز عراق با سوريه خواهد بود و با توجه به استقرار نيروهاي الحشد‌الشعبي عراق در مناطق مرزي خاك عراق و سوريه اين اقدام هم خودكشي به شمار مي‌رود. با سرعت عمل ارتش سوريه و وجود چندين عمليات نظامي عليه تروريست‌ها در چند محور از جمله عمليات نيروهاي دموكراتيك سوريه عليه داعش در الرقه كه با حمايت ائتلاف امريكايي ضد داعش اجرا مي‌شود، يك منبع نظامي به روزنامه الاخبار لبنان گفته كه جدول زماني براي پايان دادن به موجوديت داعش در سوريه بيش از دو ماه نخواهد بود.
نشريه الكترونيكي الراي اليوم هم گزارش داد كه بعد از اينكه نيروهاي دموكراتيك سوريه موسوم به قسد موفق شدند تا تروريست‌هاي داعش را از بخش قديمي شهر الرقه اخراج كنند، تروريست‌ها كه در مركز شهر الرقه متمركز شده و بخش زيادي از تجهيزات نظامي خود را هم به ديرالزور منتقل كرده‌اند در چند روز گذشته بارها تلاش كردند تا بار ديگر به اين منطقه بازگردند كه با تك تيراندازهاي نيروهاي دموكراتيك سوريه مواجه شده‌اند. با اين حال منابع ميداني كُرد تاكيد كرده‌اند كه با وجود هدف قرار گرفتن تروريست‌ها به وسيله جنگنده‌هاي ائتلاف امريكايي ضد داعش اما آنها باز هم تلاش خواهند كرد تا به بخش قديمي شهر رقه نفوذ پيدا كنند. در حالي كه ارتش سوريه با سرعت و ثبات عمليات خود را براي بازپس‌گيري خاك سوريه از تروريست‌هاي داعش پيش مي‌برد تحرك‌هاي ديپلماتيك هم براي از سرگيري گفت‌وگوهاي صلح سوريه در آستانه و ژنو آغاز شده است. قرار است گفت‌وگوهاي آستانه در نيمه ماه جاري ميلادي از سر گرفته شود؛ يكي از اهداف اين گفت‌وگوها تقويت و توسعه مناطق كاهش تنش است كه به نظر مي‌رسد هرگونه توافقي براي آتش‌بس در سوريه مي‌تواند به نبرد عليه داعش و پايان دادن به اين گروهك تروريستي در سوريه مفيد باشد. در چند هفته گذشته تركيه هم تلاش كرده از طريق همسويي با ايران و روسيه، نقش پررنگ‌تري در پرونده سوريه داشته باشد. حالا علاوه بر ايران و روسيه و امريكا به عنوان بخشي از بازيگران اصلي در پرونده سوريه، كشورهاي ديگري هم كه تاكنون نقش‌هاي حاشيه‌اي يا نقش كمتري داشته‌اند، تلاش مي‌كنند در بزنگاه شكست داعش در سوريه در تعيين سرنوشت آينده سوريه تاثيرگذار باشند. يكي از طرف‌هاي حاشيه‌اي در بحران سوريه كه حالا بعد از توافق آتش بس در جنوب سوريه نقش ملموس‌تري در حل و فصل بحران سوريه بازي مي‌كند، اردن است. اين كشور كه اخيرا هم لحن خود را در قبال سوريه تغيير داده است در توافقي كه ميان نيروهاي وابسته به معارضان سوري و ارتش سوريه براي تبادل اسرا صورت گرفته نقش داشته است. جيش اسود الشرقيه يكي از گروه‌هاي وابسته به ارتش آزاد اعلام كرده كه شماري از عناصر وابسته به اين گروه كه به وسيله دولت سوريه بازداشت شده‌اند در مقابل آزادي يك خلبان نيروي هوايي سوريه و چندين نظامي اين كشور آزاد شدند و اردن درخواست داده بود تا خلبان نيروي هوايي ارتش سوريه به اين كشور تحويل داده شود تا از طريق اردن به دولت سوريه تحويل داده شود. روزنامه الانبا كويت گزارش داده كه اين توافق در خصوص شماري از عناصر ارتش آزاد در القلمون شرقي صورت گرفته و در مقابل هم 30 سرباز ارتش سوريه و يك خلبان جنگنده كه در صحراي سوريه سقوط كرده بود، آزاد شده‌اند.