بيم و اميدهاي آقاي كارگردان
نگران از گسترش خشونتها
حسن همايون /
با ابوالحسن داودي كارگردان فيلم تحسينشده «رخ ديوانه» در سيوسومين دوره جشنواره فيلم فجر، قبل از اين رويداد سينمايي صحبت كردم، هرچند موضوع گپ و گفت كوتاه تلفني ما اين فيلم نبود اما اشارهاي هم به آن شد. با اين سينماگر درباره دغدغههاي اين روزهايش صحبت كردم و اين سينماگر دانشآموخته جامعهشناسي است و از اينرو تحصيلش در اين رشته دانشگاهي را در داشتن نگاهي اجتماعي بر آثار سينمايياش مهم ميداند و ميگويد: «دغدغههاي اجتماعي كه در آثار سينماييام دارم به رشته تحصيليام برميگردد، من علاوه بر سينما در رشته جامعهشناسي هم تحصيل كردم و همواره مسائل اجتماعي برايم مهم بوده است.»
فيلم تحسينشده «رخ ديوانه» داستان چند جوان را روايت ميكند كه از طريق اينترنت با يكديگر آشنا و در ادامه روايت به موقعيتي پيچيده گرفتار ميشوند؛ وضعيتي كه اصلا انتظار آن را ندارند. داوودي در لحظههاي پاياني تدوين اين اثر سينمايي با من صحبت كرد و توضيح داد: « در اين اثر هم مانند ديگر فيلمهايي كه ساختهام به نوعي دغدغههاي اجتماعي را دنبال ميكنم و اما بيش از هر چيز سينما و تماشاگر برايم مهم بوده است و تلاش داشتم اثري در شأن سينما و مخاطبهاي سينما خلق كنم.» تلاش اين سينماگر براي جلب نظر و رضايت مخاطب هم جواب داد و جايزه بهترين فيلم از ديد مخاطبها را از آن خود كرد. او از اينكه با گسترش ابزارها و امكانهاي مختلف تكنولوژي سينما اينقدر سهلالوصل شده است انتقاد دارد و ميگويد: «در سالهاي اخير اتفاقي رخ داده است، مبني بر اينكه با در دسترس بودن ابزار متعدد توليد و فيلمسازي و انواع دوربينها ميبينم فيلم ساختن خيلي راحت شده است؛ اين موضوع هرچند از جهتي خوب است و سينما را از انحصار سرمايه خارج كرده از طرفي سبب شده است اعتبار و ارزشهاي سينمايي ناديده گرفته شود و من در چنين شرايطي باز هم سعي دارم فيلم با معيارهاي سينمايي بسازم و من معتقدم اين دست ابزار بايد به پربار شدن سينما و آثار سينمايي منجر شود، در غير اين صورت اصلا خوشايند نيست.»
آقاي كارگردان نسبت به گسترش و رواج خشونت به انحاي مختلف در جهان كنوني منتقد و از ادامه اين وضعيت بيمناك است. او ميگويد: «خشونتها، بسيار آزاردهنده است و بيشك بر ذهن و نگاه من هم به عنوان يك سينماگر اثر ميگذارد. اين تنها خشونت نيست، كه آزاردهنده است؛ بلكه در بسياري از روابط اجتماعي و ميانفردي ما آدمها، ايرادها و غلطهاي زيادي هست و شاهد بازتوليد اين اشتباهها در رفتار جمعي هستيم. بخش مهمي از بياخلاقيهاي كه در فضاي جامعه ما ديده ميشود، به نظر من ريشه در تصميمهاي غلط گذشته دارد و بايد اين فرآيند اصلاح شود. در مقايسه با 10سال گذشته ميبينيم به لحاظ اخلاقي پسرفت كردهايم و اين جاي تاسف دارد. بيشك اين دست مسائل بر لحن و نوع بيان من در فيلمسازي تاثير ميگذارد.»
برنامه اكران فيلمها در طول سال همواره يكي از چالشهاي سينماگران است. ابوالحسن داوودي به عنوان رييس شوراي صنفي نمايش يكي از دغدغههاي حرفهاياش نيز همين مساله است و درباره انتقادها از برنامههاي اكران فيلمها از سوي سينماگران ميگويد: «هر سال با نزديك شدن به پايان سال، با تراكم نمايش فيلمهاي اكراننشده روبهرو هستيم و من معتقدم اكثر انتقادها از وضعيت اكران فيلمها ناشي از كماطلاعي دستاندركاران تهيه و پخش فيلمهاست. به اعتقاد من بسياري از صاحبان فيلمها چوب كماطلاعي مراكز پخش را ميخورند و اين مسووليت متوجه آنهاست. اگر مراكز پخش اطلاعات لازم را در اختيار صاحبان فيلم بگذارند حجم زيادي از گلهها و انتقادها كم ميشود و به موقع ميتوانند براي اكران فيلمها اقدام كنند تا به تراكم پايان سال هم بر نخورند.»