استيصال پاكستان
رقابت آنان با ايران قويتر از هميشه است(و حتي ممكن است منجر به برطرفسازي كدورت بين عربستان سعودي و اسراييل شود- به واقع سياست منتهي به روابط غريبي ميشود). محمد بن سلمان گفته است كه «بدون شك اگر ايران بمب هستهاي بسازد، ما در اسرع وقت مقابله به مثل خواهيم كرد» و تلاش كرده تا ايالات متحده را به فروش طرحهاي نيروگاههاي هستهاي به عربستان مجاب نمايد. بدون هيچ دردسري، پاكستان در حال حاضر داراي ذخاير قابل توجهي از سلاحهاي هستهاي است و همكاري هستهاي با پاكستان همواره در دستور كار عربستان سعودي بوده است. وضعيت فعلي منطقه اين اولويت را ايجاب ميكند. به عبارت ديگر تلاشهاي عربستان سعودي براي همبستگي با پاكستان صرفا تلاشي براي دورسازي پاكستان از ايران نيست بلكه پشتوانهاي براي جاهطلبيهاي خود در مسابقه تسليحات هستهاي بالقوه در منطقه است. با اين حال، سياست كيف پول عربستان سعودي كه به آنان اجازه ميدهد خود را «مشاركتكننده» در امور پاكستان بدانند براي پاكستان خوش يمن نيست. عربستان سعودي با حمايت از اسلاميسازي و بنيادگرايي متعاقب آن آسيبهاي جدي به كشور وارد كرده است: دوران ژنرال ضياءالحق را به ياد بياوريم. ژنرال به شدت از سوي عربستان سعودي حمايت ميشد. در حقيقت بزرگترين مسجد پاكستان مسجد فيصل، همنام با پادشاه وقت سعودي فيصل بن عبدالعزيز آلسعود است كه كمك مالي بسزايي براي ساخت آن كرد. همگي به خوبي ميدانند كه مدارس ديني ساخته شده در اين دوران به گسترش نسخه بسيار سختگيرانه و متعصبانه از اسلامي كه مظهر وهابيت مجسم در عربستان سعودي است، كمك بسزايي كرد. همچنين به طور مستقيم در فعاليتهاي شبه نظاميان افراطي كه در پاكستان امروز ميبينيم، دخيل است و اين واقعيت كه حتي تعداد زيادي از وابستگان اين گروها براي انتخابات نامزد ميشوند. بنيادگرايي برخاسته از مسجد لال در اسلامآباد را در نظر بگيريد كه بنيانگذار آن دوست نزديك ژنرال ضياءالحق بود كه ارتباطش با گروههاي تروريستي و حملات خشونتآميز منجر به محاصره نظامي مسجد در سال 2007 ميلادي شد. اما پاكستان رابطه تاريخي بسيار عميقتري با ايران دارد. در سطح دولتي هر دو كشور پاكستان و ايران از سال 1955 الي 1979 ميلادي عضو سازمان پيمان مركزي بودند كه سازماني بود دفاعي براي اهداف مشترك سياسي، نظامي و اقتصادي در طول جنگ سرد(ديگر كشورهاي عضو تركيه، عراق و بريتانياي كبير بودند). جواد ظريف، وزير امور خارجه ايران، نخستين مقام ارشد خارجي بود كه با نخستوزير عمران خان ديدار كرد. فرهنگ و تاريخ و تمدن پاكستان بيشتر با ايران مشترك است تا عربستان سعودي: زبان رسمي امپراتوري گوركانيان كه بيش از 3 قرن در منطقه حكمفرمايي كردند، فارسي بود و در طول اين دوران هنر و فرهنگ ايراني به ويژه ادبيات شكوفا شد. بزرگترين شعراي گوركانيان از قبيل ميرزا اسدالله بيگ خان، و ميرتقي مير ديوانهاي شعر فارسي داشتند. اردو به عنوان يك زبان از زبان هندوستاني به شدت فارسيسازي شده، تكامل يافته است و سرود ملي فعلي پاكستان نيز به زبان فارسي است. بنيانگذار كشور، محمدعلي جناح شيعه متولد شد. ايران همچنين همسايه مستقيم پاكستان با جمعيت مشترك بلوچها در هر دو سوي مرز است كه به ميراث مشترك، فرهنگ و روابط بين دو كشور ميافزايد. جمعيت عظيم شيعه در پاكستان كه حدود 15 الي 20 درصد كل جمعيت كشور تخمين زده ميشود را نبايد فراموش كنيم. شيعيان به ويژه مردمان هزاره جمعيت مورد هدف گروههاي افراطي پاكستان هستند. درگيريهاي فزاينده عربستان سعودي همراه با مداخلات مسلكي و حمايت آشكار از گروههاي تروريستي فقط باعث افزايش افراطگرايي و خشونتهاي فرقهاي ميشود. عربستان سعودي دست به بازي خطرناكي در پاكستان زده است. با انجام اين كار با تاريخ و تمدن مقابله ميكند. با دامن زدن به آتش تنشهاي فرقهاي، افراطيسازي مردم و نيز سرمايهگذاري در يك مسابقه تسليحاتي كه نتيجهاي جز دوقطبي شدن منطقه ندارد، مخاطره ميكند.