چرا فيلمي كه حدودا يك ماه از اكرانش گذشته، ناگهان توقيف شد؟
مورد عجيب «رحمان 1400»
تينا جلالي
روز شنبه خبري در رسانههاي رسمي و فضاي مجازي منتشر شد كه شگفتي زيادي با خود به همراه داشت. محمدرضا فرجي، مديركل سينماي حرفهاي سازمان سينمايي به تسنيم خبر داد كه نسخه داراي مجوز «رحمان 1400» با نسخه در حال اكران متفاوت است.
اينكه تمام طول نوروز و حتي بعد از آن رتبه بالاي فروش فيلمي در صدر خبرها باشد و طبق گزارشهاي منتشر شده از طرف مسوولان سينما حتي تعداد صندليهاي پر شده اين فيلم محاسبه شود بعد به ناگاه اعلام شود كه فيلم نمايش داده شده در سينماهاي كشور با نسخه اصلاحيه آن مغاير است، تقريبا از عجايب روزگار است. مگر ممكن است دستگاه رسمي كشور كه در آن حتي تعداد بيننده يك فيلم را با جزييات دقيق و به صورت جدول مورد ارزيابي قرار داده، به ناگاه از آنچه روي پرده سينماها ميرود ابراز بياطلاعي كند؟ (ماجرا از اين قرار است كه روز 21 فروردين سازمان سينمايي گزارشي اجمالي از وضعيت فروش فيلمهاي اكران نوروز ۹۸ كه توسط معاونت توسعه فناوري و مطالعات سينمايي آماده شده و شامل ۱۰ سينماي پرفروش سال ۹۸، مقايسه تطبيقي با ۲ سال گذشته و جزييات فروش فيلمها به تفكيك ژانر، سينما و دفتر پخش است، منتشر كرد.)
نكته جالب ماجرا اينجاست كه منوچهر هادي كارگردان فيلم از اين تخلف خود را تبرئه كرده و در صفحه خصوصي خود در فضاي مجازي نوشت: «تمام سينماهاي كشور نسخه اصلاح شده را روي پرده اكران ميكردند و تازه سينماهاي حوزه (هنري) نسخه اصلاح شدهتري را. هيچ باكي نيست.» با اين صحبتهاي منوچهر هادي، مديركل دفتر سينماي حرفهاي سازمان سينمايي درباره اين اتفاق توضيح داد كه در اكثر سالنها همان نسخهاي از فيلم «رحمان ۱۴۰۰» كه مورد تاييد ما بوده و اصلاحات كامل انجام شده، نمايش دادهاند. اما به گفته او و با توجه به اينكه بازرسان سازمان سينمايي معمولا به صورت تصادفي در سالنهاي سينمايي حضور پيدا ميكنند متاسفانه در هفته اخير متوجه شديم كه در برخي از سالنهاي سينما نسخهاي كه به صورت كامل اصلاح نشده بود، اكران شده است. اين مدير مدعي شده كه فعلا از نظر حقوقي پخشكننده و تهيهكننده بايد پاسخگوي اين اتفاق باشند اما خودمان هم در حال بررسي موضوع هستيم.
عجيب و غريب بودن اين اتفاق باعث شد حتي پاي مجلس هم به اين ماجرا باز شود. عضو هيات رييسه كميسيون فرهنگي مجلس هم نسبت به اين تخلف واكنش نشان داد و با اشاره به رفتار نامتعارف در توقف اكران فيلم سينمايي «رحمان ۱۴۰۰» پس از يك ماه اكران اين فيلم سينمايي، از ورود كميسيون فرهنگي مجلس به اين موضوع خبر داد. سيدصادق طباطبايينژاد در گفتوگو با خانه ملت با اشاره توقف اكران فيلم سينمايي «رحمان ۱۴۰۰» آن هم پس از گذشت يك ماه از اكران اين فيلم سينمايي، عنوان كرد: در حال حاضر اين سوال مطرح است كه چطور سازمان سينمايي پس از يك ماه متوجه شده كه نسخه نمايشداده شده با نسخهاي كه داراي مجوز است، مغايرت دارد و امروز نسبت به آن واكنش نشان داده است؟ معاونت نظارت و ارزشيابي سازمان سينمايي بايد درباره اتفاق رخ داده پاسخگو باشد.» اما با طرح تخلف آشكار فيلم «رحمان 1400» فرضيات و پرسشهاي زيادي پيرامون توقيف اين فيلم شكل ميگيرد؛ آن هم فيلمي كه تا به اينجاي اكران نزديك به 22 ميليارد تومان فروش گيشه داشته است. آيا اساسا اين تخلف صورت گرفته؟ اگر صورت گرفته چرا سازمان سينمايي بعد از يك ماه متوجه اين موضوع شده؟ آيا اين معضل با ناكارآمدي سيستم نظارتي حوزه سينما رابطهاي دارد؟ اينها و چندين و چند سوال ديگر پرسشهايي است كه از مسوولان سينما بايد پرسيد. تمام اين صحبتها در حالي مطرح ميشود كه به اين نكته بايد توجه كرد دو فيلم «متري شيش و نيم» و «رحمان 1400» از همان ابتداي زمان اكران به شرط محدوديت سني مخاطب اكران شدند. اما تبليغات شهري و پروپاگاندايي كه حول محور اين دو فيلم در اكران شكل ميگرفت و تيزرهاي تلويزيوني كه به اين دو فيلم از صدا و سيما اختصاص داده شده به مراتب از فيلمهاي ديگر اكران نوروز بيشتر بود. اينكه فيلمي از ابتدا به شرط محدوديت سني براي مخاطب نمايش داده ميشود آيا در تبليغات و معرفي اين فيلم به مخاطب نبايد مراعات كرد؟ طبق شنيدههاي خبرنگار اعتماد از يك منبع آگاه، حدود 30 فيلم كمدي ديگر همچون «رحمان 1400» در صف اكران سينما هستند و صاحبان اين نوع فيلمها براي اكران فيلمشان در سينماهاي كشور دچار چالش با مسوولان سينما هستند.