مجلس زير سايه شوراي نگهبان
شهابالدين بيمقدار
اگر انتخابات مثل دوره اول شود، بسيار عالي خواهد بود. يعني اگر شوراي نگهبان صلاحيتها را با منطق احراز كند و تنها كساني كه در دادگاهها پرونده دارند، كنار گذاشته شوند و نظارت با دقت و عالي صورت گيرد، انتخابات بسيار خوبي برگزار خواهد شد و به تبع آن، مجلس كارآمدي هم تشكيل ميشود. در حال حاضر، مجلس تحت سايه شوراي نگهبان قرار دارد؛ نمايندگان مسائلي را كه در جلسات خصوصي بيان ميكنند، در صحن علني اظهار نميكنند چرا كه ملاحظه ميكنند كه مبادا توسط شوراي نگهبان در دوره آينده ردصلاحيت شوند.
در مجلس خبرگان قانون اساسي، نمايندگان، زجركشيدگان واقعي انقلاب بودند و امام خميني به آنها ميگفت كه مجلس در راس امور است و انصافا ايشان در امور مجلس دخالت نميكردند. امام خميني هم معمولا اين شيوه را نميپذيرفت. اين شيوه بود كه امام هميشه به راي مجلس ارجاع ميدادند.
در كنار تفاوتهاي بالا، در دوره اول اختيارات مجلس در قانون اساسي با امروز تفاوت داشت و دايره اختيارات آن دوره بيشتر بود. در قانون اساسي پس از اصلاح، بسياري از اختيارات مجلس محدود شد. اين مساله سبب شده است كه نمايندگان انگيزهاي براي فكر كردن به مسائل مهم كشور نداشته باشند؛ چرا كه گاهي اين طور تصور ميكنند كه تصميمگيريها فراتر از صحن مجلس انجام ميشود و اگر مجلس اصلاح شود، كشور هم اصلاح ميشود. مضاف بر اينكه در مجلس اول نمايندگان به فكر خود نبودند، بلكه به فكر مردم بودند و كسي تلاش نميكرد كه حتما در دوره بعدي هم نماينده شود يا در دولت و سطوح ديگر براي خودش موقعيتي شغلي بهتر كسب كند. تلاش همه نمايندههاي آن دوره اين بود كه قوانيني تصويب شود كه به تثبيت انقلاب كمك كند و مشكلات حل شود. اگر به قوانين مجلس اول توجه شود و آن موضوعات را با مطالبي كه در مجلس فعلي اظهار ميشود، مقايسه كنيم، درمييابيم كه نتايج يك انتخابات آزاد، چگونه بر مصوبات مجلس برآمده از آن انتخابات تاثير ميگذارد. ازجمله شرايط برگزاري يك انتخابات آزاد، در شرايط فعلي صدور حكم رهبري مبني بر اجراي مُر قانون ازسوي نهادهاي نظارتي و اجرايي است. در قانون احراز صلاحيت وجود ندارد، ردصلاحيت هم وجود ندارد؛ فقط بررسي صلاحيت وجود دارد. بررسي صلاحيت هم يعني اينكه اگر كسي در دادگاه پرونده داشته باشد و حكم او ثابت شده باشد، بايد رد صلاحيت شود و در غير اين صورت، مجاز به حضور در انتخابات خواهد بود. همچنين ردصلاحيتها عملا بر ميزان مشاركت مردم در انتخابات تاثيرگذار است.
نماينده اصلاحطلب تبريز