درخواست از رهبران خارجي براي پرونده‌سازي عليه رقباي انتخاباتي ترامپ را به دردسر انداخت
در آستانه
استيضاح
شهاب شهسواري
دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا، براي چندمين‌بار از زمان انتخابش به اين مقام با دردسرهاي حقوقي و سياسي مواجه شده است، اما اين‌بار شرايط از هميشه جدي‌تر است. افشاي محتواي يك تماس تلفني رييس‌جمهور امريكا با همتاي اوكرايني‌اش، باعث شده تا مجلس نمايندگان با اكثريت دموكرات تصميم بگيرد كه فعالانه روند استيضاح دونالد ترامپ را آغاز كند. اين گمان وجود دارد كه رييس‌جمهور امريكا در اين تماس به‌ازاي كمك يك رهبر خارجي براي پرونده‌سازي عليه رقباي انتخاباتي‌اش، او را تحت فشار گذاشته و برخلاف امنيت ملي امريكا، براي منفعت سياسي شخصي وعده‌هاي ديپلماتيك و امنيتي داده است. روز چهارشنبه، كاخ سفيد متن پياده شده گفت‌وگوي تلفني دو ماه پيش ميان رييس‌جمهور امريكا و رييس‌جمهور اوكراين را منتشر كرد. اين متن تاييد مي‌كند كه دونالد ترامپ در تماس تلفني با رييس‌جمهور اوكراين خواستار تحقيقات توسط دولت او در مورد فرزند جو بايدن، معاون پيشين رييس‌جمهور امريكا شده است. او از رييس‌جمهور اوكراين خواسته تا در تماس با وزير دادگستري امريكا در مورد پرونده‌سازي براي رقيب دموكراتش همكاري كند. ترامپ در اين گفت‌وگو همچنين با الفاظي توهين‌آميز از رابرت مولر، بازپرس ويژه پرونده تباني او با روسيه ياد كرده است. در اين تماس كه درست يك روز بعد از جلسه استماع كنگره از رابرت مولر، بازپرس ويژه پرونده تباني كارزار انتخاباتي ترامپ با روسيه برقرار شده است او را «مردي به اسم رابرت مولر با عملكرد بسيار ضعيف» معرفي كرده است. در اين تماس تلفني، ترامپ چندين‌بار بر تقاضايش براي پرونده‌سازي عليه رقيب انتخاباتي تاكيد مي‌كند و از رييس‌جمهور اوكراين مي‌خواهد كه با وكيل شخصي‌اش، رودي جولياني يا وزير دادگستري، ويليام بار در اين مورد هماهنگ شود. وزارت دادگستري امريكا، تاكيد كرده كه با وجود اشاره به وزير دادگستري در اين تماس تلفني، رييس‌جمهور اوكراين تماسي با وزير دادگستري امريكا برقرار نكرده است.
نانسي پلوسي، رييس مجلس نمايندگان و رهبر اكثريت مجلس روز سه‌شنبه اعلام كرد كه تمامي كميته‌هاي ذي‌ربط مجلس نمايندگان براي پيگيري تحقيقات در مورد استيضاح رييس‌جمهور مامور شده‌اند. سياستمداران ارشد حزب دموكرات از جمله نامزدهاي رياست‌جمهوري، جو بايدن، اليزابت وارن و همچنين نامزد انتخابات پيشين رياست‌جمهوري هيلاري كلينتون از آغاز روند استيضاح حمايت كرده‌اند. اليزابت وارن، متن منتشر شده توسط كاخ سفيد را به آلت قتل آغشته به خون تشبيه كرده است. با اين حال دونالد ترامپ تاكيد كرده است كه دموكرات‌ها بايد از او عذرخواهي كنند و اين متن او را كاملا تبرئه مي‌كند. پلوسي، با وجود تمامي اتهاماتي كه به دونالد ترامپ وارد شده بود، تاكنون نسبت به آغاز رسمي روند استيضاح اظهار بي‌ميلي مي‌كرد و دو هفته پيش زماني كه كميته قضايي مجلس نمايندگان اعلام كرد روند تحقيقات در مورد استيضاح رييس‌جمهور به اتهام ممانعت براي اجراي عدالت را آغاز كرده بود، گفته بود هنوز خيلي زود است تا از «روند استيضاح» صحبت كنيم. اما حالا ورق برگشته است، ثبت درخواست يك مقام امنيتي دولت براي قرار گرفتن تحت حمايت قانون افشاگري، براي افشاي وعده خلاف امنيت ملي رييس‌جمهور به يك رهبر خارجي و انتشار گزارش‌ها در مورد درخواست رييس‌جمهور امريكا از ولاديمير زلينسكي، رييس‌جمهور اوكراين در تماس تلفني روز 25 جولاي براي تحقيقات در مورد نامزد پيشتاز دموكرات‌ها در انتخابات پيش روي رياست‌جمهوري امريكا، باعث شد تا رهبران حزب دموكرات، پيگيري روند استيضاح را ديگر غيرقابل چشم‌پوشي تلقي كنند. براساس قطعنامه‌اي كه روز سه‌شنبه بدون حتي يك راي مخالف در سناي امريكا تصويب شد، وزارت دادگستري ترامپ موظف شده تا درخواست قرار گرفتن مقام امنيتي افشاگر را در چارچوب قانون افشاگري قبول كند و گزارش كامل ادعاي او را دراختيار كنگره قرار دهد.
دونالد ترامپ، روز سه‌شنبه ضمن تاييد گزارش‌ها درمورد درخواست او از رييس‌جمهور اوكراين براي رسيدگي به پرونده فرزند جو بايدن، پيشتاز رقابت‌هاي نامزدي رياست‌جمهوري در حزب دموكرات گفت: «آنچه جو بايدن براي پسرش انجام داده، چيزي است كه حتما بايد مورد حسابرسي قرار گيرد.» ترامپ در برابر خبرنگاران گفته است كه به هيچ‌وجه در اين مكالمه بده بستان و معامله‌اي به همتاي اوكرايني پيشنهاد نداده است. به نوشته رسانه‌هاي امريكايي، هانتر بايدن، فرزند نامزد دموكرات انتخابات سال آينده امريكا، بعد از چند دوره مذاكرات پدرش در مقام معاون اول رييس‌جمهور با مقام‌هاي اوكرايني به استخدام يك شركت نفت و گاز در اين كشور در آمده است و سالانه 50 هزار دلار درآمد دارد. به نوشته رسانه‌ها، ممكن است ترامپ امكان احياي كمك نظامي 300 ميليون دلاري امريكا به اوكراين را به ازاي اين لطف، به عنوان رشوه به رييس‌جمهور اوكراين مطرح كرده باشد. دونالد ترامپ گفته است كه ظن فساد و سوءاستفاده از قدرت توسط جو بايدن در رابطه با اوكراين وجود دارد. رسانه‌هاي امريكايي احتمال مي‌دهند كه متن منتشر شده به عنوان تقرير تماس تلفني، متن خلاصه شده باشد، چراكه كل متن منتشر شده 2000 كلمه است، در حالي كه تماس بيش از
30 دقيقه انجام شده است و احتمالا محتواي آن بايد دو برابر اين باشد. رييس‌جمهور اوكراين كه براي شركت در نشست سران مجمع عمومي سازمان ملل متحد به نيويورك سفر كرده است و شب گذشته با ترامپ ديدار كرد، در برابر خبرنگاران اين را كه توسط ترامپ براي پرونده‌سازي عليه رقيب انتخاباتي‌اش تحت فشار قرار گرفته باشد، تكذيب كرد و گفت: «هيچ كس نمي‌تواند مرا تحت فشار بگذارد، به جز پسر 6 ساله‌ام.» نانسي پلوسي، رييس مجلس نمايندگان در نشستي خبري كه به صورت زنده از شبكه‌هاي تلويزيوني امريكا پخش شد، تاكيد كرد كه رفتار رييس‌جمهور اين كشور «خيانت به سوگند رياست‌جمهوري، خيانت به امنيت ملي و خيانت به اعتبار انتخابات» امريكاست. با وجود اين تهديد جدي، دونالد ترامپ اين تحقيقات را آنچنان جدي نگرفته است. او در واكنش به بيانيه مجلس نمايندگان در حساب كاربري خود اين اقدام را ادامه «مزخرفات ساحره‌گيران» خواند. او در برابر خبرنگاران مدعي شد كه آغاز روند دادرسي مجلس نمايندگان براي استيضاح او مي‌تواند در انتخابات به نفع او تمام شود. كوين مك‌كارتي، رهبر اقليت جمهوري‌خواه مجلس نمايندگان امريكا در واكنش به اين اقدام دموكرات‌ها گفته است كه آنها از ابتداي انتخاب رييس‌جمهور قصد كنار زدن او را از قدرت داشتند. اين نماينده ارشد جمهوري‌خواه گفته است: «اينها همه مربوط به سياست است، هيچ ربطي به واقعيت‌ها ندارد.» در برابر آدام شيف، رييس كميته اطلاعات مجلس نمايندگان گفته است كه به نظر او «اين اتهام بزرگ‌ترين اقدام غيرقانوني توسط رييس‌جمهور تاكنون محسوب مي‌شود، هر چند كه او تاريخچه مفصلي از اقدامات غيرقانوني جدي دارد.» مشخص نيست روند استيضاح ترامپ تا چه اندازه در جايگاه او تاثيرگذار باشد. حتي اگر مجلس نمايندگان امريكا كه اكثريت آن دراختيار دموكرات‌هاست به استيضاح رييس‌جمهور راي دهد، نهايتا رسيدگي به اتهامات رييس‌جمهور بايد در مجلس سنا انجام شود؛ مجلسي كه بيش از نيمي از كرسي‌هاي آن دراختيار هم‌حزبي‌هاي رييس‌جمهور است و براي محكوم كردن رييس‌جمهور دست‌كم به دوسوم آرا يعني 66 راي نياز دارد.
گروهي از جمهوري‌خواهان معتقدند كه آغاز روند استيضاح مي‌تواند به لحاظ سياسي به نفع حزب آنها تمام شود و باعث شود راي‌دهندگان اين حزب كه در انتخابات ميان‌دوره كنگره در سال 2018 از راي دادن به نامزدهاي جمهوري‌خواه خودداري كرده بودند، بار ديگر براي حمايت از رييس‌جمهور در انتخابات 2020 پاي صندوق‌هاي راي بيايند. با اين حال رابرت كستا، خبرنگار سياسي واشنگتن تايمز، مي‌گويد كه بسياري از سناتورهاي جمهوري‌خواه از انتشار متن مكالمه رييس‌جمهور با همتاي اوكرايني‌اش جا خورده‌اند و آن را كاري خطرناك مي‌دانند. در برابر برخي دموكرات‌ها هم معتقدند كه استيضاح رييس‌جمهور بعد از افشاگري‌هاي متعدد از رفتارهاي غيرقانوني او، ديگر امري خطرناك نيست. ديويد بورك، سياستمدار دموكرات معتقد است، برخلاف دهه 1990 كه استيضاح بيل كلينتون توسط كنگره جمهوري‌خواه باعث رويگرداني راي‌دهندگان جمهوري‌خواه از نمايندگان‌شان به دليل تعقيب بي‌دليل رييس‌جمهور شده بود، در حال حاضر استيضاح ترامپ خطري را متوجه نامزدهاي دموكرات نمي‌كند.