اربعين و ناآراميهاي عراق
جلال ميرزايي
درحالي كه در روزهاي گذشته شاهد اعتراضاتي در كشور همسايه شرقي خود هستيم، بايد دقت داشته باشيم كه براي بررسي تحولات عراق ابتدا بايد ببينيم كه بستر اعتراضات چه بوده است. واقعيت آن است كه اين اعتراضات به هيچ عنوان تازگي ندارد و نارضايتيها بسيار بالاست. چنانكه سال گذشته نيز در جريان قطع برق در بصره شاهد اعتراضاتي بوديم كه حتي به حمله به كنسولگري ايران نيز انجاميد. آن زمان همچنين اعتراضات شديدي نسبت به عملكرد دولت حيدرالعبادي وجود داشت و به اين اعتبار، اعتراضات و نارضايتيها تازگي ندارد. با اين همه اعتراضاتي كه اخيرا شكل گرفته است، مشخصا ناشي از اين بود كه حدود 30 تا 40درصد جوانان بيكار هستند، حال آنكه عراق درآمدهاي هنگفتي دارد، روزانه 4 ميليون بشكه نفت صادر ميكند و از جمعيتي بهمراتب كمتر از ايران برخوردار است. همچنين شاهديم كه سلامت سيستم اداري و اجرايي اين كشور زير سوال است و پارلمان عراق نيز با مشكلاتي روبهرو است. درمجموع به نظر ميرسد اين اعتراضات بهخاطر وضعيت نامساعد اقتصادي سرگرفته اما همانطور كه وضعيت فعلي را دولتمردان و سياستمداران رقم ميزنند، طبيعتا اعتراضاتي كه ماهيت اقتصادي دارد نيز شبيه به همه جاي دنيا رنگ و بوي سياسي به خود گرفته و پيكان آن به سوي دولتمردان نشانه ميرود. همزمان بهويژه در روزهاي نخست اعتراضات، برخي رسانههاي خارجي سعي كردند با جهتدهي خاص به اين اعتراضات، آن را به سمت انتقاد عليه ايران سوق دهند اما واقعيت اين است كه اگرچه در گذشته نيز اعتراضاتي نسبت به حضور ايران در عراق وجود داشت اما اين مساله، هيچ ارتباطي به مراسم اربعين ندارد؛ چراكه در اين مراسم نهايتا 3 ميليون ايراني حاضر ميشوند و اين خود عراقيها هستند كه به مراسم اربعين علاقهمندند و حتي اهل سنت عراق و علماي اهل سنت نيز به مقدسات تشيع علاقه دارند و حرمت ائمه شيعه را نگه ميدارند. البته اين درست است كه مراسم اربعين ميتواند پيونددهنده دو ملت ايران و عراق باشد اما اين رابطه به هر حال يك رابطه اعتقادي و معنوي است و جهتدهي به اعتراضات عراق بهمنظور تخريب روابط دو دولت، ميسر نبود و به همين دليل نيز درنهايت ناكام ماند. با اين همه اما بايد مراقبت كنيم كه روابطمان با عراق كه داراي مباني اعتقادي استواري است، تحتتاثير قرار نگيرد؛ روابطي كه به لحاظ فرهنگي بسيار گسترده است. امروز شاهديم كه سالانه بيش از 2 ميليون و 500 هزار شهروند عراقي براي زيارت و سياحت و فعاليتهاي اقتصادي و ...
همچنين توريسم پزشكي به ايران ميآيند و نبايد اجازه دهيم اين روابط خدشهدار شود. در اين راستا لازم است به نحوي عمل كنيم كه حتي روابطمان با اهل تسنن عراق نيز بهتر شود.
براي اين هدف لازم است احزاب و گروههاي سياسي از احزاب عراقي دعوت كنند همچنين لازم است مجالس دو كشور با يكديگر تعامل داشته باشند و تجار و بازرگانان عراقي نيز با ما تعامل داشته باشند. متاسفانه گاهي از طريق برخي تريبونها طوري وانمود ميشود كه گويا دولت عراق توسط جمهوري اسلامي اداره ميشود، حال آنكه چنين نيست و ما بايد بيش از پيش مراقب رفتار و گفتار سياسي خود باشيم.