ترور سردار سليماني توسط نيروهاي ارتش امريكا، اقدام عجيبي بود كه بهت ناظران سياسي بين‌المللي را برانگيخته است. اينكه امريكا چرا چنين اقدامي انجام داد و پيامدهاي اين اقدام چه مي‌تواند باشد، موضوع اين گفت‌وگو با افشار سليماني، ديپلمات سابق ايران است.
به نظرتان چرا امريكا اقدام به ترور سردار سليماني كرد؟ يك پيمانكار امريكايي كشته شده بود و در واكنش به آن بالاترين مقام نظامي ايران در خارج از مرزها را به شهادت رساندند. دليل اين واكنش نامتناسب امريكا چه بود؟
اين اقدام در هيچ چارچوب نظامي، سياسي و بين‌المللي نمي‌گنجد. اين اقدام قطعا محكوم و ناپسند است و از آن به عنوان يك جنايت ياد مي‌كنم. صحبت از متناسب بودن و نامتناسب بودن اقدام مطرح نيست، اين حركت چهره عريان ترور است. به عقيده من آقاي ترامپ به جاي ابوبكر البغدادي نشسته است، حركت او مانند كارهاي داعش بود. ترامپ شخصيتي را ترور كرده كه در صف اول مبارزه با داعش بوده؛ اين ترور درواقع نشان داد كه شعار امريكا مبني بر مبارزه با داعش دروغي بيش نيست و در هيچ قاموسي نمي‌گنجد. اولين دليلي كه براي ترور سردار سليماني به ذهنم خطور مي‌كند، ديوانه بودن ترامپ است؛ شايد به او گفته‌اند باتوجه به اتفاقاتي كه در عراق رخ مي‌دهد با اين حركت دست بالا را بگيرد و بازي را به نفع امريكا تغيير بدهد، اين تحليل هم به دليل واهمه از سردار است. يكي ديگر از دلايل چنين اقدامي در جريان بودن استيضاح ترامپ و منحرف كردن افكار عمومي از اين بحث است و مي‌توان انگيزه‌هاي داخلي را هم در اين مورد دخيل دانست. انتخابات رياست‌جمهوري امريكا نزديك است و ترامپ در زمينه سياست خارجي شكست خورده است. در ماجراي كره‌شمالي موفق نشده اهدافش را پيش ببرد، در مورد سوريه، عراق، افغانستان و ونزوئلا هم همين‌طور است. او يك شكست‌خورده در زمينه سياست خارجي است و با چنين اقدام ديوانه‌واري مي‌خواهد به قول معروف رتبه‌اش را بالا ببرد تا راي جمع كند.
به نظر شما اين كارها مي‌تواند شانس پيروزي ترامپ را در انتخابات رياست‌جمهوري امريكا افزايش دهد؟
سردار سليماني تروريست نبود كه ترامپ بتواند بهره‌برداري تبليغاتي كند اما افكار عمومي امريكا شايد متوجه اين مسائل نباشند،
هر چند تصور نمي‌كنم كشتن تروريستي مثل بغدادي با به شهادت رساندن سردار سليماني نزد افكار عمومي امريكا يكسان باشد و به هر حال آنها هم قدرت تمييز دارند و متوجه تفاوت اين مسائل هستند.
دموكرات‌ها اين حركت را خردمندانه ندانسته‌اند. كريس مورفي از اين اقدام انتقاد كرد و برني سندرز هم گفته بايد منتظر ورود امريكا به يك جنگ پرهزينه ديگر باشيم.
به خاطر همين انشقاق‌هايي كه پيش آمده و انتقاداتي كه مطرح مي‌شود، گمان مي‌كنم اين اقدام تاثيري را كه ترامپ منتظرش است بر جاي نخواهد گذاشت. كساني كه به او مشاوره داده‌اند اين‌طور القا كرده‌اند كه شايد اثرگذاري خوبي روي افكار عمومي داشته باشد، اما وقتي واكنش‌ها را مي‌بينيم، متوجه مي‌شويم كه همه چيز طبق پيش‌بيني‌ها نبوده است. اين حركت زشت باعث شده دنيا واكنش نشان بدهد و افكار عمومي جهان از شروع جنگ جهاني سوم حرف مي‌زنند، هر چند من با اين تحليل‌ها موافق نيستم، اما اين حرف‌ها گفته شده و به هر حال در منطقه خاورميانه تنش بيشتر خواهد شد و شاهد بي‌ثباتي‌هاي زيادي خواهيم بود كه همين امر هزينه حضور امريكا در منطقه را بيش از پيش مي‌كند. البته اگر درگيري بشود هزينه‌هاي ايران هم زياد خواهد بود، در مورد دو كشوري صحبت مي‌كنيم كه از نظر نظامي و اقتصادي برابر نيستند، اما به دليل مسائل ژئوپليتيك امريكايي‌ها به مشكل خواهند خورد. آنها با استفاده از نيروي هوايي حملات مفيدي انجام مي‌دهند، اما درنهايت مانند اتفاقي كه در افغانستان و عراق رخ داد، زمين‌گير مي‌شوند. شرايط جديدي به وجود آمده و تبعات اين شرايط جديد مي‌تواند دامن ترامپ را هم بگيرد؛ هر چند كه به نظر مي‌رسد آنها فكر اين شرايط را هم كرده باشند.
اگر شما الان بخواهيد به مقامات سياسي كشورمان مشاوره بدهيد، در قبال ترور سردار سليماني چه واكنشي را پيشنهاد مي‌كنيد؟
من در مصاحبه با يك منبع خارجي هم گفتم درست است اين اقدام بسيار زشت و غيرقابل توجيه است، اما فكر مي‌كنم ايران بايد به لحاظ سياسي اين مساله را دنبال كند و چهره قدرت عريان و زشتي كه امريكا از خودش نشان مي‌دهد را به جهانيان بازتاب دهد. بايد در سازمان ملل، با همكاري كشورها و مذاكره، دنبال اين باشيم كه امريكا را گوشه رينگ ببريم. به نظر من در وهله اول بايد واكنش ديپلماتيك نشان بدهيم.
به نظرتان بين حمله حشدالشعبي به سفارت امريكا در بغداد يا ترور سردار سليماني ارتباطي وجود دارد؟
فكر نمي‌كنم اين مسائل چندان به هم مربوط باشد. گويا سفر سردار سليماني از لبنان به عراق لو رفته و آن خبر توسط ايادي و عوامل‌شان به گوش امريكايي‌ها رسيده و آنها هم به نوعي شكار فرصت‌ها انجام داده‌اند و از اطلاعاتي كه داشتند استفاده كردند. احتمالا به ترامپ خبر رسيده چنين فرصتي در دسترس است و ترامپ هم اجازه شليك داده است.
فكر مي‌كنيد اين اطلاعات را چه كسي لو داده‌اند؟
ما در حال حاضر سندي در دست نداريم، اما احتمال اينكه غيرخودي اين كار را كرده باشد بسيار بيشتر است. به هر حال پروازي در فرودگاه لبنان بوده و شايد از عوامل اسراييل، عربستان يا امريكا در آن محل حضور داشته‌اند.
اين اقدام امريكا چه نسبتي با تروريسم دولتي دارد؟
به عقيده من اين يك ترور آشكار دولتي است. اگر امريكا اقدام نظامي مي‌كرد به منطقه‌اي در ايران، آبرومندانه‌تر از ترور سردار سليماني بوده. وقتي با هلي‌كوپتر و پهپاد به چند نفر انسان كاتيوشا شليك مي‌شود، بسيار زشت و وقيحانه است. اين يك بزدلي آشكار است.
فكر مي‌كنيد شهادت سردار سليماني چه تاثيري در ايجاد وحدت ملي در ايران خواهد داشت؟
نمي‌خواهم شهادت سردار سليماني را با مساله‌اي مقايسه كنم، اما در زمان تحريم آقاي ظريف هم يك وحدت بين جناح‌هاي حاكم صورت گرفت. پيش‌تر از آن قرار دادن سپاه در ليست سازمان‌هاي تروريستي باعث ايجاد وحدت شده است. اين وحدت هم ميان جناح‌هاي حاكميت رخ مي‌دهد و هم بين مردم در جامعه تاثير مي‌گذارد و وحدت ملي ايجاد مي‌كند. به عقيده من در اين شرايط باتوجه به اينكه در آستانه انتخابات هستيم، بايد با سعه صدر و گشاده‌رويي با مردم برخورد شود و به همه جريان‌ها فرصت ابراز وجود داده شود و رقابت سالمي شكل بگيرد. اگر چنين اتفاقي رخ بدهد وحدت بسيار خوبي در داخل شكل خواهد گرفت، به‌خصوص باتوجه به اتفاقاتي كه در آينده رخ خواهد داد، ما در يك نقطه تاريخي قرار داريم و ساختار تصميم‌گيري بايد با تعقل و تعمق عمل كند.