«اعتماد» از نشست منتخبان جوان مجلس يازدهم گزارش مي‌دهد
انذار وكلاي فردا
سيد ميلاد علوي
خبر كوتاه بود و البته بدون جزييات؛ «اولين نشست جوانان منتخب مجلس يازدهم براي برنامه‌ريزي جهت جهش توليد و همچنين تشكيل مجلس در تراز گام دوم انقلاب برگزار شد.» اين خبر روز گذشته از سوي اكثر رسانه‌هاي اصولگرا از فارس و تسنيم گرفته تا مهر و باشگاه خبرنگاران جوان با متني يكسان، تغييراتي ناچيز و البته تصويري مشترك منتشر شد. همه اين رسانه‌ها زمان برگزاري اين نشست را روز جمعه اعلام و تاكيد كردند كه در اين نشست «بحث و تبادل نظر پيرامون مسائل روز كشور» صورت گرفته و «همچنين واكاوي راهكارهايي براي رسيدن به كاركرد مناسب مجلس شوراي اسلامي در قانونگذاري و نظارت بر اجراي قوانين از مهم‌ترين موضوعاتي بود كه در جمع جوانان يازدهمين دوره مجلس مطرح شده است.»
نكته قابل توجه درباره متن منتشر شده در اين رسانه‌ها، ذكر نام محسن رضايي، دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام و محمد دهقان، عضو اصولگراي شوراي نگهبان به عنوان «سخنرانان نوبت اول» اين نشست است. نوبت اولي كه بر اساس پيگيري‌هاي خبرنگار «اعتماد»، از صبح آغاز و تا ظهر ادامه داشته است. در «نوبت دوم» اين نشست هم علاوه بر عبدالناصر همتي، رييس كل بانك مركزي و عليرضا زالي، رييس ستاد مقابله با كروناي تهران كه اظهارات‌شان را به حيطه تخصصي خود محدود كردند، مهرداد بذرپاش در جمع منتخبان جوان مجلس يازدهم حاضر و به ذكر نكاتي درباره چگونگي پيشبرد اقدامات در مجلس آينده به ايراد سخن پرداخته است. رضايي، دهقان و بذرپاش را مي‌توان چهره‌هايي اصولگرا ناميد ولي تفاوت اين 3 نفر در جايگاه امروزشان است. دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام و از اصلي‌ترين حاميان هيات عالي نظارت مجمع، ازجمله افرادي است كه نقشي محوري در محدودسازي پارلمان دهم ايفا كرد. دهقان نيز با توجه به سوابق تمام اصولگرايانه‌اش، بعيد است گام مثبتي براي بازگشت اصلاح‌طلبان به گردونه انتخابات در شوراي نگهبان برداشته باشد ولي بذرپاش اين روزها حداقل در ظاهر فقط و فقط يك كنشگر سياسي اصولگراست؛ كنشگري كه با توجه به تحركات گاه و بيگاهش در اين سال‌ها، بيراه نيست اگر بگوييم احتمالا گوشه چشمي هم به پاستور 1400 دارد.
دورهمي در چيتگر
همين اطلاعات اندك منتشر شده توسط رسانه‌هاي نزديك به منتهي‌اليه راست سياست ايران كافي است تا توجهات به نشستي جمع شود كه مي‌تواند نقشي قابل توجه در آينده مجلس يازدهم و تركيب هيات رييسه آن دست‌كم در سال نخست مجلس يازدهم داشته باشد. «اردوگاه شهيد ميرحسيني» واقع در جنوب پارك درياچه چيتگر محل برگزاري نشستي بوده كه دست‌اندركاران براي برگزاري و دعوت از حضار، حداقل يك هفته قبل با منتخبان جوان شهرستان‌هاي مختلف ايران تماس گرفته و سپس با تشكيل «گروهي در پيام‌رسان واتس‌اپ، هماهنگي‌هاي بعدي از قبيل زمان و محل برگزاري اين نشست» را انجام مي‌دهند. اين اطلاعات را «سينا كمال‌خاني»، منتخب دهه شصتي مردم تفرش كه با كسب بيش از 36 هزار راي مجوز حضور در پارلمان يازدهم را گرفته در اختيار «روزنامه اعتماد» قرار داده است.
افزون بر اين اظهارات، يافته‌هاي ديگر روزنامه «اعتماد» حاكي از آن است كه حاضران در اين نشست، «حدود 40 نفر» بوده‌اند كه عمده آنها يا به لحاظ تشكيلاتي و سياسي مورد حمايت اصولگرايان در جريان برگزاري انتخابات بي‌رقيب يازدهمين دوره مجلس شوراي اسلامي قرار گرفته‌اند يا به لحاظ گرايش‌هاي جناحي و فكري نزديكي‌هايي به اين جريان سياسي داشته‌اند. «نشست صميمي»، ديگر صفتي است كه هم «كمال‌خاني» و هم يكي ديگر از حاضران در اين نشست كه نخواست نامش فاش شود، براي اولين نشست منتخبان جوان مجلس يازدهم به كار مي‌برند. البته «كمال‌خاني» با تاكيد بر اينكه «تنها در نوبت اول اين نشست» يعني تا ظهر و پايان اظهارات دهقان و رضايي در اين نشست حاضر بوده، به گفته است: «در نوبت اول اين نشست عملا ديالوگي شكل نگرفت و بيشتر سخنرانان به صورت مونولوگ به بيان عقايد و نظرات خود پرداختند.»
برگزاركننده پايداري‌چي
زماني كه نشستي با حضور چهره‌هاي تمام اصولگرا برگزار مي‌شود، طبيعي است كه دست‌اندركاران و برگزاركنندگان، همگي از ميان فعالان اين جريان سياسي باشند؛ اما پرسش اينجاست كه اين نشست توسط چه كسي يا با هماهنگي چه گروهي برگزار شده است؟! نكته قابل توجه در اين ميان، آنكه تني چند از حاضران در اين نشست اطلاعات درست و شناخت صحيحي از برگزاركنندگان اين نشست نداشتند ولي يكي از منتخبان جوان مجلس يازدهم كه در اين نشست نيز حاضر بوده، به شرط عدم ذكر نامش به «اعتماد» گفت كه «دهنوي، منتخب تهران» يكي از افرادي بوده كه در برگزاري اين نشست نقش داشته است.
سيدمحسن دهنوي، يكي از منتخبان دهه شصتي مردم تهران براي حضور در مجلس يازدهم در جريان انتخاباتي است كه تنها 42 درصد واجدان شرايط در كل كشور در آن حضور پيدا كردند. برخي ناظران دهنوي را ازجمله چهره‌هاي نزديك به محمدباقر قاليباف مي‌دانند كه به عنوان سهميه او و جريانش در ليست ائتلاف اصولگرايان در تهران قرار گرفت اما دهنوي در سوابقش رياست ستاد دانشجويي سعيد جليلي در جريان انتخابات دهمين دوره رياست را داراست از اين رو مي‌توان او را چهره‌اي نه چندان دور از پايداري‌ها دانست؛ هر چند كه شنيده‌هاي «اعتماد» حاكي از آن است كه او حاضر به امضاي تعهدنامه يا در عبارتي بهتر، مرامنامه پايداري‌ها نشده است. دهنوي ازجمله چهره‌هايي است كه در جريان تعداد قابل‌توجهي از درگيري‌هاي شكل گرفته در دانشگاه شريف حضور فعال داشته اما او اين مساله را نقطه قوت كارنامه خود دانسته و در همين راستا، 23 بهمن‌ماه سال گذشته يعني 9 روز پيش از برگزاري انتخابات مجلس يازدهم به ايرنا گفته است: «همواره در دعواها، تحصن‌ها و تجمعات دانشجويي مشاركت و فعال داشتم؛ چرا كه اقتضاي دوران دانشجويي است و معتقدم فردي كه در دوران دانشجويي خود چنين تجربه‌اي نداشته باشد، رشد سياسي و اجتماعي كافي ندارد.»
محرمانه بماند!
يكي از مواردي كه درباره «اولين نشست منتخبان جوان مجلس يازدهم» جلب توجه مي‌كند، تاكيد برگزاركنندگان آن به «محرمانه ماندن» اظهارات مسوولان و افراد حاضر در اين نشست است؛ به طوري كه مقرر مي‌شود «كميته اجرايي» خود خبر برگزاري اين نشست را براي رسانه‌ها ارسال كند. خبري كه 2 روز بعد از برگزاري - يعني صبح روز گذشته مورخ بيست و چهارم فروردين‌ماه - براي رسانه‌ها ارسال شد. ذكر نام «اولين نشست» در عنوان اين برنامه احتمالا به آن معناست كه اين نشست‌ها در روزهاي پيش و پس از آغاز يازدهمين دوره مجلس شوراي اسلامي ادامه خواهد داشت ولي هم كمال‌خاني و هم ديگر منتخب حاضر در اين نشست، درباره اين موضوع اظهار بي‌اطلاعي كرده و تاكيد كردند دست‌كم تا لحظه نگارش اين گزارش، هماهنگي خاصي براي برگزاري دور دوم اين نشست به عمل نيامده است. كمال‌خاني همچنين به «اعتماد» گفته است كه «از به كار بردن لفظ اولين در عنوان اين نشست كمي متعجب شده است.»
منتخب مردم تفرش كه تاكيد دارد به صورت «مستقل» وارد انتخابات مجلس شده ولي به «لحاظ فكري خود را جزو نيروهاي انقلاب» مي‌داند، در بخش ديگري از اظهارات خود «شيوع ويروس كرونا» را ازجمله عواملي نام مي‌برد كه موجب شده نشست‌هاي اصولگرايان پيش از آغاز مجلس يازدهم در هفتم خردادماه، «با فواصل زماني طولاني و به كندي» برگزار شود. او مي‌گويد: «شرايط اصولگرايان در حال حاضر چندان مشخص نيست و بايد منتظر روشن‌تر شدن فضا باقي ماند بنابراين به نظرم قياس شرايط امروز منتخبان مجلس يازدهم با منتخبان مجلس دهم در همين بازه زماني، چندان صحيح نيست چرا كه ويروس كرونا باعث طولاني شدن بسياري از روندها و اقدامات شده است.»
برادر محسن در نقش ديپلمات
با تمام اين موارد و حواشي، آنچه مي‌تواند درباره اين نشست جالب باشد، اظهارات محسن رضايي به عنوان دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام است. بر اساس آنچه منتخب مردم تفرش به «اعتماد» گفته است، محسن رضايي عمده اظهارات خود، يعني «حدود 90 درصد گفته‌هايش» در اين نشست را به «تبيين جايگاه ايران در جهان و البته منطقه خاورميانه» اختصاص داده است. او همچنين در اين نشست درباره «رويكردهاي منطقه‌اي ايران» در حالي توضيحات و نكاتي را به منتخبان مجلس آينده گوشزد كرده كه حداقل در شرح وظايف و اختياراتش، خبري از فعاليت‌هاي فراسرزميني نيست و حداقل تا جايي كه به قانون مربوط مي‌شود، او در قامت دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام بيشتر مي‌تواند درباره اقدامات اين نهاد سخن به ميان آورد ولي احتمالا نقش او در ائتلاف اصولگرايان و البته سوابقش در روزهاي دور و نزديك انقلاب، سبب شده در اين نشست به موضوعي خارج از حيطه اختيارات مجمع تشخيص مصلحت نظام بپردازد.
هشدار به سبك شوراي نگهبان
حداقل بر اساس پيگيري‌هاي خبرنگار «اعتماد»، مي‌توان اظهارات محمد دهقان را جذاب‌ترين بخش اولين نشست جوانان منتخب مجلس يازدهم دانست. دهقان كه تا همين چندي پيش به عنوان نايب‌رييس فراكسيون نمايندگان ولايي (اصولگرايان) در مجلس دهم مشغول فعاليت بود و پيش از آن نيز رياست ستاد انتخاباتي محمدباقر قاليباف در يازدهمين دوره انتخابات رياست‌جمهوري را عهده‌دار بود، با حمايت اكثريت نمايندگان مجلس دهم به‌ويژه اعضاي فراكسيون اميد (اصلاح‌طلبان) موفق شد در رقابتي پرحاشيه، جواز حضور در جمع حقوقدانان شوراي نگهبان را اخذ و عطاي نمايندگي را به لقايش ببخشد. با تمام اين تفاسير دهقان در قامت حقوقدان اصولگراي شوراي نگهبان در اين نشست حاضر و عمده اظهارات خود به انذار وكلاي ملت در مجلس يازدهم اختصاص داد. كمال‌خاني در همين راستا و درباره اظهارات اين عضو حقوقدانان شوراي نگهبان در نشست ياد شده به «اعتماد» گفت: «آقاي دهقان در اين نشست در ارتباط با مسائل و اتفاقاتي كه ممكن است براي نمايندگان در طول دوران حضورشان در مجلس يازدهم اتفاق بيفتد، به صورت كاملا صميمانه و مشفقانه نكاتي را مطرح كرد.»
منتخب مردم تفرش در پاسخ به اين پرسش كه «اظهارات دهقان را مي‌توان به نوعي هشدار به منتخبان يا در عبارتي صحيح‌تر خط و نشان كشيدن براي آنان دانست يا خير»، گفت: «آقاي دهقان در اين نشست هشدارهايي را به منتخبان دادند اما به نظر من خط و نشان نكشيدند. با توجه به فضاي جلسه و احساس قرابتي كه ميان حاضران وجود داشت، اين اظهارات به نظرم خيلي صميمانه مطرح شد.» او درباره جزييات هشدارهاي عضو حقوقدان شوراي نگهبان نيز بيان كرد: «اين هشدارها بيشتر درباره مسائل و مفاسد اقتصادي و احتمال نزديكي مافياها به نمايندگان بود. همچنين هشدارهايي درباره مسائل مالي، امنيتي و البته اخلاقي و دام‌هايي كه ممكن است براي نمايندگان در اين زمينه پهن شود، داده شد. آقاي دهقان همچنين مطالبي را در ارتباط با رسانه‌هاي بيگانه مطرح كرد.»
علاوه بر گفته‌هاي كمال‌خاني، يكي ديگر از منتخبان حاضر در اين نشست كه نخواست نامش فاش شود، به «اعتماد» گفت كه «آقاي دهقان در اين نشست درباره دام‌ها و اتفاقاتي كه براي نمايندگان مجلس دهم رخ داده» نيز صحبت كرده است. بر اساس اظهارات اين منبع آگاه، دهقان در جريان اين نشست تاكيد كرده كه «دلايل ردصلاحيت نمايندگان مجلس دهم مسائل جناحي نبوده است؛ چرا كه اين مباحث اصلا در شوراي نگهبان مطرح نشده‌اند.» مطابق اظهارات اين منتخب جوان مجلس يازدهم، دهقان همچنين در اين نشست «مسائل مالي و اخلاقي» را «اصلي‌ترين دليل ردصلاحيت نمايندگان مجلس دهم» عنوان و در حالي تاكيد كرده كه «شوراي نگهبان از بسياري از اين مسائل چشم‌پوشي كرده» كه حداقل دليل ردصلاحيت بسياري از چهره‌هاي اصلاح‌طلب ازجمله علي مطهري، طيبه سياووشي، عبدالكريم حسين‌زاده، سيده‌حميده زرآبادي و نمايندگاني از اين طيف، از سوي خود آنان اظهارات و نطق‌هاي‌شان در مجلس بيان شده است. دهقان همچنين در اين نشست با استناد به بيانات رهبري، تاكيد كرده كه نمايندگان بايد 4 سال خود را وقف مردم كنند.
نشست‌هاي رييس‌ساز!
باتمام اين تفاسير، آنچه درباره اين نشست‌ها جالب است، اهداف برگزاركنندگان براي استفاده از ظرفيت منتخبان به سود يك فرد يا جريان خاص در درون پارلمان است؛ از اين رو برخي ناظران معتقدند نشست ياد شده و نشست‌هاي مشابه برگزار شده، نقشي اساسي در تعيين جانشين علي لاريجاني، رييس مجلس دهم خواهد داشت. جالب آنكه هم كمال‌خاني و هم ديگر منتخب حاضر در اولين نشست جوانان مجلس يازدهم، تاكيد داشتند در اين نشست حرفي از رياست مجلس آينده به ميان نيامده ولي هر 2 تاكيد كردند كه پيش‌تر نشست‌هايي با اين هدف برگزار شده است. كمال‌خاني همچنين گفت كه «با حدود 70 درصد گزينه‌هاي رياست مجلس آينده نشست داشته است.» او همچنين در مواجه با اين پرسش كه با قاليباف نيز نشست داشته يا خير، سكوت اختيار كرد و زماني كه سكوت او را به منزله پاسخ مثبت دانستيم با خنده گفت: «اين تعبير شماست!»
به اين ترتيب به نظر مي‌رسد اين نشست‌ها و تصميمات پشت پرده اتخاذ شده براي تشكيل فراكسيون‌ها، نقشي اساسي در رياست مجلس آينده داشته باشد. در همين راستا شنيده‌هاي «اعتماد» حاكي از آن است كه از هم‌اكنون تصميماتي براي تشكيل 2 فراكسيون با نام‌هاي «جبهه خدمت» كه عمده اعضاي آن را نيروهاي نزديك به محمود احمدي‌نژاد تشكيل مي‌دهند و «حاميان انقلاب» كه حدود 100 نفر براي حضور در آن اعلام آمادگي كرده‌اند، اتخاذ شده و قاليباف نيز همان طور كه گفته شد، نشست‌هاي منظمي را با منتخبان برگزار مي‌كند. با اين ترتيب از قرار معلوم چاره‌اي جز صبر براي مشخص شدن معادلات پارلمان آينده نيست؛ پارلماني تمام اصولگرا ولي نه‌چندان يكدست!