نخست‌وزير عراق درنخستين سفر خارجي خود
در بيت رهبر معظم انقلاب
رهبري: ايران مخالف
تضعيف عراق است
عقل، دين و تجربه اقتضا مي‌كند كه روابط ايران
و عراق در همه زمينه‌ها بيش از پيش ارتقا يابد
گروه سياسي
رهبر معظم انقلاب اسلامي عصر روز سه‌شنبه در ديدار آقاي مصطفي الكاظمي نخست‌وزير عراق، روابط ايران و عراق را به پشتوانه اشتراكات فراوان تاريخي، مذهبي، فرهنگي و عادات و سنن به معني واقعي كلمه برادرانه خواندند و تاكيد كردند:«آنچه در روابط دوجانبه براي جمهوري اسلامي ايران بسيار حايز اهميت است منافع، مصالح، امنيت، عزت، اقتدار منطقه‌اي و بهبود شرايط در عراق است.» حضرت آيت‌الله خامنه‌اي با تاكيد بر اينكه ايران هيچ‌گاه بناي دخالت در امور عراق را نداشته و نخواهد داشت، گفتند:«ايران، خواهان عراق عزتمند، مستقل و با حفظ تماميت ارضي و وحدت و انسجام داخلي است.» رهبر معظم انقلاب اسلامي خاطرنشان كردند:«ايران قطعا با هرآنچه موجب تضعيف دولت عراق شود، مخالف است.»
حضرت آيت‌الله خامنه‌اي افزودند:«البته ديدگاه امريكايي‌ها درباره عراق درست در نقطه مقابل ماست؛ زيرا امريكا به معني واقعي كلمه دشمن است و موافق عراق مستقل، قوي و داراي حكومتي با راي اكثريت نيست.» ايشان تاكيد كردند:«براي امريكايي‌ها اينكه چه فردي نخست‌وزير عراق باشد، مهم نيست؛ آنها به دنبال حكومتي همچون حكومت «پل برمر» حاكم امريكايي عراق در اوايل سقوط صدام هستند.» رهبر معظم انقلاب اسلامي گفتند:«ايران در خصوص روابط عراق با امريكا دخالتي نمي‌كند اما انتظار دارد كه دوستان عراقي، امريكا را بشناسند و بدانند كه حضور امريكا در هر كشوري منشا فساد، خرابي و ويراني است.» حضرت آيت‌الله خامنه‌اي تاكيد كردند:«جمهوري اسلامي ايران انتظار دارد تصميم دولت، ملت و مجلس عراق براي اخراج امريكايي‌ها پيگيري شود؛ زيرا وجود آنها موجب ناامني است.» ايشان جنايت امريكا در ترور سردار سليماني و ابومهدي المهندس را يك نمونه از نتيجه حضور امريكايي‌ها برشمردند و خطاب به نخست‌وزير عراق افزودند:«آنها ميهمان شما را در خانه شما كشتند و صريحا به اين جنايت اعتراف كردند كه اين موضوع كوچكي نيست.» رهبر معظم انقلاب اسلامي تاكيد كردند:«جمهوري اسلامي ايران هرگز اين موضوع را فراموش نخواهد كرد و قطعا ضربه متقابل را به امريكايي‌ها خواهد زد.» حضرت آيت‌الله خامنه‌اي، اجماع گروه‌ها و جريان‌هاي سياسي عراق براي انتخاب دولت آقاي كاظمي را اقدامي پسنديده خواندند و گفتند:«امريكايي‌ها و عوامل آنها همواره دنبال خلأ قدرت در كشورهاي منطقه هستند تا از آن طريق هرج و مرج ايجاد و زمينه را براي دخالت خود فراهم كنند، همان كاري كه در يمن انجام دادند و اكنون اوضاع تاسف‌بار يمن را همه شاهد هستند.» ايشان با تاكيد بر حمايت ايران از دولت آقاي كاظمي خاطرنشان كردند:«عقل، دين و تجربه اقتضا مي‌كند كه روابط ايران و عراق در همه زمينه‌ها بيش از پيش ارتقا يابد.» رهبر معظم انقلاب اسلامي افزودند:«البته گسترش روابط ايران و عراق مخالفاني دارد كه در راس آنها امريكاست ولي به هيچ‌وجه نبايد از امريكا ترسيد؛ زيرا هيچ غلطي نمي‌تواند بكند.» حضرت آيت‌الله خامنه‌اي گفتند:«امريكايي‌ها زحمت و اذيت ايجاد مي‌كنند اما دولت عراق بايد بدون اعتنا به اين مزاحمت‌ها به مسير خود با قدرت ادامه دهد و مردم را به عنوان پشتوانه خود حفظ كند.» ايشان مرجعيت و شخص آيت‌الله سيستاني را يك نعمت بزرگ براي عراق خواندند و خاطرنشان كردند:«حشدالشعبي يك نعمت بزرگ ديگر در عراق است كه بايد آن را حفظ كرد.»
ديدار روحاني و الكاظمي
رييس‌جمهوري بعدازظهر روز سه‌شنبه به طور رسمي از مصطفي الكاظمي، نخست‌وزير عراق در مجموعه سالن اجلاس سران استقبال كرد. در اين مراسم پس از نواخته شدن سرود ملي دو كشور، رييس‌جمهوري اسلامي ايران و نخست‌وزير عراق از يگان تشريفات سان ديده سپس هيات‌هاي عاليرتبه همراه را به يكديگر معرفي كردند. پيش از اين زنگنه و اردكانيان، وزراي نفت و انرژي از الكاظمي در بدو ورود به تهران و در فرودگاه مهرآباد استقبال كرده بودند. در اين مراسم سعيد نمكي وزير بهداشت و درمان، امير سرتيپ حاتمي وزير دفاع، بيژن زنگنه وزير نفت، محمد اسلامي وزير راه و شهرسازي، حسين مدرسي‌خياباني سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت و عبدالناصر همتي رييس كل بانك مركزي حضور داشتند. وزيران امور خارجه، نفت، برق، دارايي، دفاع، بهداشت و مشاور امنيت ملي عراق نخست‌وزير جديد عراق را همراهي مي‌كنند و قرار است بيشتر همكاري‌هاي دو جانبه در زمينه‌هاي مختلف سياسي، اقتصادي و فرهنگي و بررسي و تبادل نظر در مورد مهم‌ترين مسائل منطقه‌اي و بين‌المللي و ايجاد تحرك در روابط تهران- بغداد از محورهاي مذاكرات اين دو هيات عاليرتبه باشد. حسن روحاني و مصطفي الكاظمي بلافاصله پس از پايان مراسم استقبال رسمي وارد محل مذاكرات دوجانبه شدند و براي رعايت پروتكل‌هاي بهداشتي با رعايت فاصله فيزيكي، رييس‌جمهوري اسلامي ايران و نخست‌وزير عراق برخلاف معمول تنها يك همراه با خود به محل مذاكره بردند.
مبارزه با تروريسم و روابط اقتصادي
مصطفي الكاظمي قريب به ۶۳ روز پيش كار خود را به عنوان نخست‌وزير عراق آغاز كرد. زماني كه نخست‌وزير جديد عراق با سابقه امنيتي و نگاهي ويژه به سياست خارجي انتخاب و اكثر اعضاي كابينه از پارلمان راي اعتماد گرفتند، تحليل‌هاي رسانه‌هاي غربي عمدتا بر اين مبنا بود كه با روي كار آمدن الكاظمي روابط تهران و بغداد دچار پيچيدگي‌هايي خواهد شد و در عوض دولت مستقر روابط نزديك‌تري با امريكا خواهد داشت. اين تحليل اما در رسانه‌هاي عربي كه نگاه دقيق‌تري به مناسبات خاورميانه دارند، متفاوت بود. براي نمونه الاخبار لبنان در همين رابطه نوشت كه الكاظمي مي‌تواند تعادل دقيقي ميان روابط عراق با ايران و البته امريكا ايجاد كند و حتي شايد بتواند ميانجي ترميم رابطه جمهوري اسلامي و عربستان سعودي باشد. زماني كه الكاظمي همچون ساير نخست‌وزيران عراق در آغاز به كار راهي تهران شد، مشخص شد كه عزم عراق براي برقراري تعادل با تاكيد بر حفظ حاكميت مستقل اين كشور جزم است. الكاظمي ديروز و در جريان ديدار با رييس‌جمهوري مناسبات تهران و بغداد را فراتر از مناسبات معمول توصيف كرد و داراي مناسبات راهبردي اين دو كشور به سبب علاقه‌مندي عميق مردم دو كشور به يكديگر دانست. موضوعي كه در سخنان حسن روحاني مورد توجه قرار گرفت و بر مناسبات فرهنگي، ديني و تاريخي تاكيد شد. روحاني در همين راستا اذعان كرد كه «نيروهاي خارجي قادر به ايجاد هيچ خدشه و خللي در مناسبات برادرانه دو همسايه ديرين نخواهند بود.» همان طور كه انتظار مي‌رفت، نشست خبري دو مقام عاليرتبه ايران و عراق نيز با محور مسائل و مصايب خاورميانه ازجمله تروريسم بود. اگرچه روحاني در آغاز نشست از تعامل و روابط در حوزه سلامت در زمان شيوع كرونا و پيگيري توافق‌هاي ايران و عراق در جريان سفر اسفند ماه 97 به بغداد و البته افزايش مبادلات تجاري دو كشور به سقف ۲۰ ميليارد دلار گفت اما در ادامه تاكيد كرد، جمهوري اسلامي كنار مردم و ارتش عراق همچنان مقابل داعش خواهد ايستاد و نقش عراق در حوزه امنيت و ثبات در منطقه را از محورهاي گفت‌وگوي ديروز بعدازظهر تشريح كرد. مصطفي الكاظمي نيز در نشست خبري كه پس از ديدار دوجانبه با حسن روحاني و به صورت مشترك برگزار شد علاوه بر يادآوري مشتركات اين دو كشور در حوزه‌هاي مختلف، نقش ايران در مبارزه با تروريسم و گروه‌هاي تكفيري را فراموش نشدني توصيف و تاكيد كرد كه «عراق هم كنار ايران ايستاده است تا براي گذر از چالش‌هاي اقتصادي به جمهوري اسلامي ايران كمك كند.» تاكيد الكاظمي بر دو مورد همكاري‌هاي اقتصادي و مبارزه با تروريسم نشان داد كه نخست‌وزير جديد عراق همان طور كه گفته شده بود بر برقراري روابط متعادل و مثبت با ايران اصرار دارد. او در ادامه با بيان اينكه روابط خارجي عراق مبتني بر توازن و دوري از هر گونه صف‌بندي است، تصريح كرد:«عراق كشوري است كه هرگز اجازه نخواهد داد هيچ تهديدي از اراضي اين كشور متوجه جمهوري اسلامي ايران شود... در عراق به دنبال ثبات هستيم و ديدگاه و فلسفه ما نسبت به ايران اين است كه كشوري با ثبات، نيرومند و رو به توسعه است و آن را به نفع عراق و منطقه مي‌دانيم.»