گروه ديپلماسي
محمدجواد ظريف وزير امور خارجه كشورمان صبح روز گذشته در سفري از پيش تعيين شده راهي مسكو، پايتخت روسيه شد. سفر ظريف با همراهي عباس عراقچي، معاون سياسي وزير خارجه 24 ساعت پس از بازگشت او از سفر به عراق و ديدار با 10 تن از مقام‌هاي سياسي، قضايي و امنيتي كشور ميزبان صورت گرفت. همزمان با سفر وزير خارجه كشورمان به روسيه مصطفي الكاظمي، نخست وزير عراق براي نخستين بار از زمان به دست گرفتن دولت در عراق راهي تهران شد و با مقام معظم رهبري و رييس‌جمهور ديدار كرد. سفر روز گذشته محمدجواد ظريف به روسيه يك ماه پس از آخرين سفر او به مسكو در 27 خردادماه صورت گرفت. در پايان آن سفر، محمدجواد ظريف و سرگئي لاوروف اعلاميه مشترك ايران و روسيه درباره احترام به حقوق بين‌الملل را امضا كردند. در سايه اين اعلاميه، دو كشور بر تعهد كامل خود به اصول حقوق بين‌الملل و مقابله با رويكردهاي غيرقانوني يك‌جانبه در حل و فصل بحران‌هاي جهاني تاكيد كردند. فاصله رايزني‌هاي ايران و روسيه در حالي كاهش يافته كه اتحاديه اروپا سه روز پيش خبر از تمديد دوره مكانيسم حل و فصل اختلاف در برجام داد و همزمان ايران بايد در دو ميدان شوراي حكام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و شوراي امنيت سازمان ملل متحد با زياده‌خواهي‌هاي اروپا و ايالات متحده مقابله كند. روسيه و چين تنها كشورهايي بودند كه به قطعنامه ضدايراني تنظيم شده توسط بريتانيا، فرانسه و آلمان در شوراي حكام راي منفي دادند و به صراحت اعلام كرده‌اند كه از تمام ابزارهاي خود براي مقابله با تمديد تحريم تسليحاتي ايران در شوراي امنيت هم استفاده خواهند كرد. با اين وجود خبرهاي غيررسمي حكايت از نارضايتي روس‌ها و چيني‌ها نسبت به اختلاف پيش آمده ميان ايران و آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بر سر اعطاي دسترسي به بازرسان اين آژانس دارد. مسكو و پكن بارها از ايران خواسته‌اند كه به منظور حفظ شاكله برجام به بحث شفاف‌سازي در فعاليت‌هاي هسته‌اي ادامه بدهد. تهران درخواست‌هاي جديد آژانس براي دسترسي به دو مكان جديد را بازي در زمين اسناد جاسوسي ادعايي اسراييل مي‌داند و تاكيد دارد كه تسليم اين بدعت‌گذاري در آژانس بين‌المللي انرژي اتمي نمي‌شود.
تسليم پيام روحاني به پوتين
در حالي كه سفر ظريف به مسكو كمتر از 24 ساعت پيش از انجام آن خبري شد، كاظم جلالي سفير جمهوري اسلامي ايران در روسيه با انتشار توييتي درباره جزييات اين سفر نوشت: دكتر ظريف وزير امور خارجه در سي‌امين سفر خود به روسيه به عنوان رييس دستگاه ديپلماسي و در سومين سفر در شش ماه گذشته روز سه‌شنبه عازم مسكو مي‌شود. ظريف علاوه بر تقديم پيام دكتر روحاني (رييس‌جمهور) به ولاديمير پوتين (رييس‌جمهور روسيه)، با سرگئي لاوروف همتاي روس خود پنج سال بعد از انعقاد توافق هسته‌اي درباره برجام، تحولات منطقه‌اي و دوجانبه مذاكره خواهد كرد. روسيه به عنوان حامي برجام اخيرا با قطعنامه شوراي حكام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي مخالفت كرده است. ايران و روسيه عليه تحريم‌هاي ضدبشري و يك‌جانبه امريكا همبستگي كامل دارند. در پرتو اراده رهبران و مقامات عالي دو كشور، مناسبات دوجانبه در راستاي تامين منافع مشترك و كمك به تامين امنيت منطقه‌اي و بين‌المللي از روندي رو به رشد برخوردار است.
«ضمير كابلوف» مدير اداره دوم آسيايي وزارت امور خارجه روسيه نيز درباره سفر ظريف گفته بود كه موضوع اصلي نشست وزراي خارجه دو كشور وضعيت برجام خواهد بود. او در اين باره گفت: اول از همه، موضوع اصلي اين نشست برجام است و روابط دوجانبه و سوريه نيز از ديگر موضوعاتي است كه مورد گفتوگو قرار خواهد گرفت.
رابطه راهبردي ايران و روسيه
محمدجواد ظريف در بدو ورود به مسكو در جمع خبرنگاران گفت: متعاقب گفت‌وگوهاي آقايان روحاني و پوتين قرار شد گفت‌وگوهايي اينجا صورت بگيرد. روابط جمهوري اسلامي ايران و فدراسيون روسيه راهبردي است و در شرايط كنوني كه تحولات عمده‌اي در سطح بين‌المللي در حال وقوع است، نياز است اين گفت‌وگوها به صورت مرتب بين ما و دولت روسيه و همين طور ساير دوستان ما مثل دولت چين صورت بگيرد و اين سفر به همين دليل انجام شده است و ان‌شاءالله نتايج خوبي براي كشور داشته باشد. روابط دوجانبه، منطقه و برجام از جمله مواردي است كه در اين سفر درباره آن گفتوگو مي‌شود.
وزير خارجه در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه مارس سال آينده بيستمين سال توافقات ايران و روسيه است و آيا ايران برنامه‌اي براي تمديد اين توافق دارد؟ گفت: تمديد قرارداد در دستوركار ما است و اگر دوستان روسي آماده باشند قرارداد بلندمدت ديگري داشته باشيم، قابل بررسي است، ولي حتما تمديد قرارداد در دستوركار ما هست.
رييس دستگاه ديپلماسي در خصوص پيامي كه از روحاني براي پوتين هم مي‌برد توضيحي نداد و گفت: اگر قرار بود در تلويزيون عنوان شود كه در تهران گفته مي‌شد.
اشاره ظريف به گفت‌وگوهاي روحاني و پوتين مربوط به تماس تلفني است كه روساي جمهور ايران و روسيه روز 26 تير ماه داشتند. در گفت‌وگوي تلفني حسن روحاني و ولاديمير پوتين، روحاني توسعه همكاري‌هاي دوجانبه و متوازن با مسكو را در تمامي سطوح سياسي، اقتصادي، علمي و فرهنگي مورد تاكيد قرار داد و از رايزني‌ها و مذاكرات مسوولان دو كشور براي اجرايي و عملياتي شدن توافقات ابراز خرسندي كرد. رييس‌جمهور ايران همچنين با اشاره به اهميت حفظ و اجراي كامل برجام به عنوان يك تعهد بين‌المللي براي طرفين امضاكننده آن، بر مقابله با يك‌جانبه‌گرايي و اقدامات و تلاش‌هاي اخير امريكا براي مقابله با پايان تحريم‌هاي تسليحاتي ايران تاكيد كرد. رييس‌جمهور روسيه نيز در اين گفتوگو در تشريح مواضع اين كشور در خصوص برجام گفت: همچون پنج سال گذشته از اين سند بين‌المللي حمايت مي‌كنيم و بر اجرا و حفظ آن اصرار داريم.
لاوروف: هنوز شانس براي حفظ برجام وجود دارد
«سرگئي لاوروف» در آغاز ديدار رسمي خود با محمدجواد ظريف در مسكو گفت: ما سياست امريكا مبني بر نابود كردن برجام را محكوم و تمام تلاش خود را براي حفظ آن انجام مي‌دهيم. هنوز شانس براي حفظ برجام وجود دارد و نه تنها روسيه بلكه چين نيز در اين زمينه فعال است و اعضاي اروپايي برجام نيز براي حفظ اين توافق تلاش مي‌كنند. در اين باره كه چه مي‌توان براي حفظ برجام كرد گفتوگو مي‌كنيم ضمن اينكه در خصوص قطعنامه ۲۲۳۱ شوراي امنيت كه بخش جدا نشدني از برجام است به گفتوگو خواهيم پرداخت. امروز فرصت خوبي است كه در خصوص گفت‌وگوهاي سران آستانه نيز تبادل نظر كنيم كه به تازگي ميان ولاديمير پوتين، حسن روحاني و رجب طيب اردوغان برگزار شد. همچنين در خصوص گفت‌وگوي اخير روساي جمهوري ايران و روسيه با هم صحبت خواهيم كرد و به طور مفصل در خصوص مناسبات به تبادل نظر خواهيم پرداخت.
نقش روسيه در حفظ برجام برجسته است
محمدجواد ظريف عصر روز گذشته در ديدار با سرگئي لاوروف همتاي خود در مسكو با اشاره به سي‌امين سفرش به مسكو، گفت: فكر مي‌كنم من ركوردهاي سفرهاي وزير خارجه را به مسكو شكسته باشم. براي موفقيت رفراندوم در روسيه تبريك مي‌گويم.
به گزارش فارس، وزير خارجه كشورمان در ادامه افزود: «امريكايي‌ها سياست خطرناكي را در مورد برجام دنبال كردند. بسيار خرسنديم كه فدراسيون روسيه هم در آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و هم در شوراي امنيت با سياست‌هاي غيرسازنده‌اي كه دنبال شده، مقابله كرده است. اين باعث مي‌شود نقش روسيه و چين در حفظ برجام برجسته باشد و همه دنيا به اين نقش اعتراف كنند. بر اساس توافق روساي جمهورمان خوب است در اين زمينه با هم از نزديك درباره مناسبات دوجانبه و مسائل منطقه‌اي كار كنيم. فرصت خوبي براي ماست كه آخرين تحولات در سوريه بعد از ويدئو كنفرانس سران و تحولات در افغانستان، يمن و منطقه را دنبال كنيم. امروز روابط ايران و روسيه قوي‌ترين شرايط را در دهه‌هاي گذشته دارد و اميدواريم بتوانيم اين روابط را هر چه قوي‌تر، درازمدت‌تر و راهبردي‌تر پيگيري كنيم كه حتما در جهت منافع دو كشور براساس احترام متقابل و به نفع صلح و امنيت منطقه و جهان است.»
برش
محمدجواد ظريف: با سرگئي لاوروف درباره عهدنامه روابط دوجانبه ایران و روسیه كه در آینده نزدیک به ۲۰ سالگی می‌رسد و برای پنج سال آینده تمدید خواهد شد گفتوگو کردیم. همزمان تلاش مي‌کنیم توافق جديدي را برای درازمدت بین دو کشور تنظیم کنیم و به مجالس دو كشور ارائه دهیم.